Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Rytwianach
A-867/1-7 z 28.12.1933, 28.10.1971 i 16.06.1977
Klasztor wraz z zabudowaniami był drugim, po krakowskich Bielanach ośrodkiem kamedulskim w Polsce. Od 2001 r. opiekę nad zespołem klasztornym sprawuje Ośrodek Kultury i Edukacji „Źródło”.
W 1624 r. dla kamedułów kongregacji Monte Corona w pobliżu miejscowości Rytwiany wybudowano Eremus Silvae Aurele - Pustelnię Złotego Lasu. Powstał wówczas kościół pw. Zwiastowania NMP, zabudowania klasztorne i gospodarcze oraz Eremitorium- czyli zespół domków pustelniczych. Do dziś dnia przybywający turyści podziwiać mogą kościół z barokowym wyposażeniem, część parterowych zabudowań klasztornych z tzw. Eremem Tęczyńskiego - jedynym zachowanym domkiem pustelniczym, Jana Magnusa Tęczyńskiego, fundatora owego zespołu sakralnego oraz część budynków gospodarczych, w których mieściły się: kuchnia klasztorna, foresteria (dom pielgrzyma) i apteka.
Wedle programu „Szlakiem Kamedułów, czas ciszy i kontemplacji” zakłada się utworzenie szlaku kamedulskiego, rozpoczynającego się właśnie w Rytwianach oraz odbudowę dawnego Eremitorium, 16 domków pustelniczych, odtworzenie ogrodu a także budowę obiektów turystyczno- rekreacyjnych, w których turysta zostanie przeniesiony do enklawy ciszy i spokoju, by zregenerować swe siły psychofizyczne. Jednak już dziś istnieje możliwość spędzenia urlopu w pokamedulskim eremie. W Pustelni św. Benedykta - pierwszym odbudowanym domku do dyspozycji gości jest sypialnia, pokój dzienny z kominkiem, łazienka, aneks kuchenny, kaplica. Ponadto gwarantowane jest całodzienne wyżywienie. To, co może zachęcić to świeże powietrze, urokliwe lasy otaczające Pustelnie, które sprzyjać będą spacerom, grzybobraniu oraz wycieczkom rowerowym lub np. zajęcia z garncarstwa. Oprócz urlopu w samotni można tu zorganizować grilla, ognisko, spotkania rodzinne, zakosztować klasztornych posiłków, ale za wcześniejszym kontaktem telefoniczny z biurem.
Wracając do samego klasztoru osobliwością jest figura woskowa ( pośmiertna maska) Anny Dziulanki– pół Włoszki niskiego stanu, wybranki magnata Stanisława Łukasza Opalińskiego, który stracił dla niej głowę, narażając przy tym na szwank reputację jednego z najznaczniejszych rodów ówczesnej Rzeczpospolitej. Pod kościołem, w kryptach, znajdują się groby zakonników, w kapitularzu grobowiec rodziny Radziwiłłów, a w podziemiach kaplicy p.w. św. Romualda sarkofag Stanisława Łukasza Opalińskiego. Ołtarz główny klasztoru zdobi obraz przeora rytwiańskiego klasztoru Venanto da Subiaco.
W 1820 roku dokonano kasaty konwentu. Ostatni czterej zakonnicy przebywali w pustelni do 1825 roku, kiedy to przeniesiono ich do eremu warszawskiego.
W XIX wieku, staraniem Elżbiety z Branickich i Adama z hrabiów Potockich, opuszczony klasztor powierzono ojcom reformatom, którzy jednak po upadku powstania styczniowego zmuszeni byli do opuszczenia Rytwian. W 1925 r. do klasztoru powrócili kameduli. Stan zabudowań nie nadawał się do zamieszkania i zakonnicy opuścili to miejsce. W 1935 r. świątynia stała się kościołem parafialnym.
W sąsiedztwie klasztoru, w lesie, w niewielkiej dolince, z której wypływa źródło o nazwie Browarek, pięknie usytuowana jest drewniana kapliczka domkowa Matki Boskiej Fatimskiej. Miejsce to należy do jednej z tras rowerowych, warto więc zatrzymać się w tym malowniczym zakątku.
Źródło: polska.travel