Schron bojowy MO-Sm-S 41 "Nad Valchou"
MO-41 to tak zwany budynek wejściowy, zbudowany w najsilniejszej IV klasie odporności, było to wejście do podziemia twierdzy Smolkov. Obiekt ten znajduje się po przeciwnej stronie skarpy w głębi ziemi, aby lepiej chronić przed bezpośrednim bombardowaniem wroga. Tylko część frontowa z wejściem do podziemi, wejście dla załogi, dwie kopuły pancerne wystawały z budynku, reszta była zagłębiona na zboczu. W jego strzelnicach były dwa lekkie karabiny maszynowe wz. 26 w kopule i dwóch działach kazamatowych 4,7 cm wz. 36 pod betonem. Broń ta chroniła bezpośrednie sąsiedztwo wejścia, a także musiała kontrolować drogę dojazdową Háj - Hrabyně.
Wejście do podziemnej kondygnacji całej fortecy zapewniały szerokie na cztery metry bramy kratowe, a ponadto przesuwne drzwi pancerne i gazoszczelne drzwi. Za tymi drzwiami znajdował się pokój, w którym amunicja i prowiant przekładano z ciężarówek na ręczne wagoniki kolejki wąskotorowej, a następnie przenosili się do podziemnych magazynów. Był także wlot powietrza do centralnego układu filtrującego, dostarczającego świeżego powietrza do głębi twierdzy. Była tam droga dojazdowa do budynku, połączona z drogą publiczną.
Źródło: smolkov.web2001.cz
Twierdzę „Smolkov” wybudowano pomiędzy Opavą i Hlučinem. Miała ona blokować atak niemiecki z kierunku Raciborza na Ostrawę. Składała się z pięciu obiektów:
- obrotowej wieży artyleryjskiej MO-Sm-38 „V lese",
- tradytora artyleryjskiego MO-Sm-39 „U trigonometru",
- schronu piechoty MO-Sm-40 „Nad silnici”,
- obiektu wejściowego MO-Sm-41 „Nad valchou",
- schronu obserwatora artyleryjskiego MO-Sm-42 „Nad hájem".
Pierwsze prace rozpoczęto tutaj 26.02.1936 r., a ukończono na początku 1938 r. Załoga liczyła 394 żołnierzy z 4/V pułku granicznego, dla którego wybudowano koszary w miejscowości Hrabynia (obecnie ośrodek rehabilitacyjny). Twierdza była najbardziej zawansowaną technicznie z wszystkich postawionych, jednak nie zamontowano jej uzbrojenia artyleryjskiego, co powodowało, że wartość bojowa była znikoma. Uzbrojenie w większości było w fazie prototypów lub rozpoczynano dopiero jego produkcję. W tym stanie została zajęta w październiku 1938 r. przez III Rzeszę. Niemcy dokonali tutaj szerokich badań nad jej konstrukcją, wykorzystanych później w czasie budowy swoich umocnień na zachodzie Europy. Szybko też wyrwano wszystkie kopuły i dzwony pancerne (poza kopułami wentylacyjnymi na stropie wieży artyleryjskiej). W 1941 r. ćwiczono tutaj bombardowanie obiektów osłoniętych metalowymi siatkami, które miały zabezpieczać je przed bombami lotniczymi! Do dzisiaj widoczne są skutki tych działań, szczególnie w okolicy tradytora. W kwietniu 1945 r. jednostki radzieckie i czechosłowackie w ramach operacji Opawsko-Ostrawskiej ominęły twierdzę, uznając ją za ciężki do zdobycia punkt obrony niemieckiej.
Niemcy nie przygotowali jej do obrony, a podziemia użyli jako skład sanitarny. Swoją obronę skupili w dolinie rzeki Opawy. Obecnie twierdza jest dostępna dla zwiedzających jedynie z zewnątrz. Można zobaczyć wszystkie schrony poza obiektem wejściowym odgrodzonym płotem i obudowanym szczelnie halą. Podziemia nadal użytkuje wojsko jako magazyny. Przez wzgórze w rejonie wszystkich dostępnych schronów przebiega zielona znakowana trasa turystyczna.
Dojazd w okolice twierdzy Smolkov jest możliwy zarówno samochodem, jak i rowerem. Jadąc od strony miejscowości Smolkov na Hrabinie, przecinamy zalesione wzgórze. Do zaparkowania można wykorzystać boczną drogę dojazdową do obiektu wejściowego przy zielonej ścieżce dydaktycznej. Jej początek znajduje się przy stacji kolejowej Haj ve Slezsku.
Źródło: Śląski Rocznik Forteczny, tom III
- Śląśki Rocznik Forteczny, tom III
