Kościół pw. Nawiedzenia NMP na Ślęży

Kościół zbudowany został na ruinach murowanej warowni, zwanej zamkiem "Hus" wzniesionej za czasów księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Małego, ostatniego księcia piastowskiego na Śląsku. Zamek przetrwał do XV w. Dziś fragmenty murów (absydy) można podziwiać zwiedzając podziemia świątyni.

Pierwsze wzmianki na temat świątyni na górze Ślęża pochodzą z XII wieku. Wówczas to pomiędzy rokiem 1128 a 1138 możnowładca śląski, palatyn Piotr Włostowic sprowadził z flandryjskiego klasztoru w Arrovaise w hrabstwie Artois na Ślężę zakon augustianów przekazując im górę i fundując na niej budowę świątyni i klasztoru. W połowie XII wieku (po 1148) kanonicy św. Augustyna przenieśli się do Wrocławia, na wyspę Piase.

W drugiej połowie XVI wieku augustianie, na ruinach wcześniejszego zamku średniowiecznego będącego częścią podwójnego pierścienia zamków obronnych zbudowanych przez Bolka II, wznieśli drewniana kaplicę. W latach 1698-1702 w jego miejsce postawiono murowaną kaplicę. Dnia 11 lipca 1702 roku świątynię poświęcił jej fundator i budowniczy, opat klasztoru augustianów na Piasku we Wrocławiu, Jan Sievert. Kaplica była jedno nawowa i posiadała otwarte ganki arkadowe po bokach; jej wschodnia fasada zwieńczona była trójkątnym szczytem ze spływami. W roku 1822 dobudowano galerię widokową.

W nocy z 4 na 5 czerwca 1834 roku świątynia spłonęła w pożarze wywołanym uderzeniem pioruna. Ponowna odbudowa rozpoczęła się w latach 1851-1852 za sprawą ks. kardynała Melchiora von Diepenbrocka. Projekt nowego kościoła wykonał Antoni Gericke. Zachował on neoromański wygląd świątyni z salowym wnętrzem, drewnianym stropem i kwadratową wieżyczką. W dużej części budulcem dla nowej świątyni były zachowane z pożaru stare mury i elementy kamieniarskie. 15 sierpnia 1852 roku kościół został poświęcony, a papież Pius IX podarował mu obraz Matki Boskiej. W 1901 roku wieża kościoła zyskała żelazną galeryjkę widokową.

Po II wojnie światowej kościół ponownie popadł w ruinę. Kolejne remonty przeprowadzano w 1967 (dzięki staraniom ks. bp. Rektora Pawła Latuska) i w 2000. W latach 2004-2006 pod świątynią prowadzono prace archeologiczne, co spowodowało zamknięcie świątyni i tym samym jej kolejną dewastacje. W 2012 roku ksiądz dr prał. Ryszard Staszak, proboszcz parafii w Sulistrowicach, dzięki pomocy arcybiskupa metropolity wrocławskiego Józefa Kupnego, władz samorządowych w Sobótce, Miłośników Ziemi Ślężańskiej i wielu parafian rozpoczął kolejną odbudową kościoła. Efektem prac było odprawienie 28 września 2014 roku pierwszej po 10 latach mszy świętej.

Obok kościoła znajduje się Dom Turysty PTTK z 1908 roku, również wpisany do rejestru zabytków.

Źródło: wikipedia.pl