Molo w Sopocie

Nr w rejestrze zabytków:
864 z 1 kwietnia 1982
Data powstania obiektu: XIX/XX w.
Opis

Molo w Sopocie im. Jana Pawła II – najdłuższe molo nad Morzem Bałtyckim. Ma około pół kilometra długości – część spacerowa ma 511,5 m, z czego 458 m wchodzi w głąb Zatoki Gdańskiej. Jest jedną z największych atrakcji miasta. W głowicy mola jest zlokalizowana przystań morska „Molo” w Sopocie.

Molo przystanią
Początki żeglugi przybrzeżnej
W 1888 uruchomiono pierwszą regularną linię żeglugową, łączącą Sopot z Gdańskiem. W 1922 Towarzystwo Żeglugi Morskiej „Gryf” otworzyło linię żeglugową na trasie: Gdańsk-Sopot-Gdynia-Puck-Hel obsługiwaną przez małe stateczki „Abdank”, „Ajaks”, „Gryf”, „Jadwiga”, „Kaszuba”, „Monika” i „Straż”. W 1929 PP „Żegluga Polska” pływała do Gdyni i na Hel statkami „Gdańsk”, „Gdynia”, „Hanka”, „Jadwiga” i „Wanda”.

Portowa funkcja mola

Molo pełniło też, zwłaszcza w okresie międzywojennym, funkcję przystani dla dużych statków pasażerskich. Statki kotwiczyły w pewnym oddaleniu od mola, do którego pasażerowie byli przewożeni łodziami. Odnotowano zawinięcia m.in. jednostek armatorów:

  • angielskich
    • Blue Star Line – „Arrandora” (12 838 t),
    • Canadian Pacific Line - „Empress of Australia” (21 498 t) - 2 lipca 1935, „Montcalm” (16 418 t),
    • Cunard Line - „Franconia” (20 158 t), Lancastria” (16 243 t) - 4 lipca 1935,
    • Lamport and Holt Line – „Voltaire” (13 248 t),
    • Orient Steam Navigation Company - „Orcades” (23 456 t), „Orion” (23 371 t), „Orontes” (20 097 t),
    • P&O Line (Peninsular & Oriental Steam Navigation Company) – „Viceroy of India” (19 648 t), „Moldavien” (16 436 t),
    • Royal Mail Lines Ltd – „Atlantis” (15 620 t),
  • belgijskiego Lloyd Royal (Compagnie Maritime Belge) – „Leopoldville” (11 256 t),
  • francuskiej French Line (Compagnie Générale Transatlantique) – „Colombie” (13 391 t),
  • holenderskiej Royal Netherlands Steamship Co. (Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij - KNSM) – „Columbia” (10 782 t), „Costa Rica” (8 672 t),
  • niemieckich
    • Hamburg America Line - „Reliance” (19 618 t), „Milwaukee” (16 699 t), „Ozeana” (7 859 t) - 1 lipca 1935,
    • North German Lloyd Company (Nord-deutscher Lloyd - NDL Bremen) – „Columbus” (32 364 t) - 3 lipca 1935, „General v. Steuben” (13 325 t),
  • norweskiej Norse American Line (Det Norsk Amerikanske Dampskibsselskab) – „Bergensfjord” (10 699 t),
  • szwedzkiej Swedish America Line (Svenska Amerika Linien - SAL) - „Gripsholm” (20 000 t) - w czerwcu 1935, „Drottningholm” (11 182 t), „Marieholm” (1 162 t).

Największy z nich „Columbus” (32 364 t) był około dwóch razy większy od polskich flagowych jednostek - „Batorego” (14 287 t) i „Stefana Batorego” (15 024 t) które regularnie zawijały do pobliskiej Gdyni.

W okresie 1920-1939 Sopot obsługiwał serwis żeglugowy Prus Wschodnich - Seedienst Ostpreußen, np. w sezonie letnim 1939 komunikując drogą morską Sopot z Kilonią, Travemünde, Świnoujściem, Pilawą (Bałtijskiem), Memelem (Kłajpedą), Rygą i Helsinkami. Rejsy obsługiwały jednostki następujących armatorów: Norddeutscher Lloyd z Bremy, Hapag z Hamburga oraz Braeunlich ze Szczecina. Z chwilą wkroczenia Niemców do Polski, serwis zlikwidowano.

Mało znane są dwa epizody:

  • z 21 października 1947, kiedy na pokładzie brytyjskiego frachtowca „Baltavia” opuścił Polskę Stanisław Mikołajczyk,
  • oraz z grudnia 1970, kiedy przy sopockim molu wyokrętowano przybyłych z Montrealu pasażerów transatlantyka „Stefan Batory”.

Od 1946 żeglugę przybrzeżną realizuje Żegluga Gdańska.

Epizod lotniczy

W okresie sezonu letniego 1923 sopockie molo wielokrotnie służyło jako przystań dla hydroplanów. Nie można było jednak uruchomić regularnej komunikacji, zwłaszcza większymi samolotami. W kwietniu 1925 władze miejskie wydzieliły do tego celu teren przy Łazienkach Południowych. Budynek odpraw celnych znajdował się nieopodal. Szczegółowe badania wykazały jednakże, że niekorzystne prądy morskie i mierzeje pozwoliłyby by tylko na rzadko niezakłócany ruch lotniczy. Z tego powodu, w maju 1925 otwarto przystań hydroplanów w Gdańsku-Pleniewie. Sopocki epizod lotniczy zakończył się definitywnie w 1927.

Molo w kulturze
Na molo zrealizowano następujące filmy, seriale lub projekty kulturalne:

1943 – Titanic,
1958 – Dwaj ludzie z szafą,
1961 - Drugi człowiek,
1963 – Kobiela na plaży,
1964 - Echo,
1968 – Molo,
1971 – Podróż za jeden uśmiech,
1975 - S.O.S.,
1979 – Aria dla atlety,
1981-1984 – serial TVP 07 zgłoś się, odcinki 13 i 15,
1985 – Medium,
1987 – Między ustami a brzegiem pucharu,
1989 – Co lubią tygrysy,
1990 – Złodziej tęczy,
1995 – koncert Edyty Górniak,
1996 - Słodko gorzki,
1997 – Sztos,
1997 – teledysk „Daj mi miłość” Seweryna z udziałem aktorki Anny Przybylskiej,
2001 – Reich,
2003 – Ciało,
2006 – Tylko mnie kochaj,
2007 – serial TVP Ja wam pokażę,
2008 – To nie tak jak myślisz, kotku,
2008 – Ile waży koń trojański,
2011 - Linia życia,
2014 - Kochanie, chyba cię zabiłem,
2017 - Serce nie sługa,
2019 - Solid Gold,
2020 - Miłość na Marsie,
2020 - Raz Jeszcze Raz,

Źródło: wikipedia.pl

Historia

Pierwszy pomost, mierzący 31,5 metra, zbudowany został w 1827 przez doktora Jerzego Haffnera. Następnie, do końca XIX, molo wydłużone zostało do 150 m, a w 1910 do 315 m. Obecnie istniejące molo zostało zbudowane w l. 1927-1928 – przebudowano wtedy też Skwer Kuracyjny. Była to największa przebudowa w historii mola – okazją było 25-lecie Sopotu oraz 100-lecie budowy pomostu. W latach 90. XX dobudowano żelbetową głowicę, ochraniającą pomost główny, a na początku XXI w. prowadzono prace konserwacyjne tegoż pomostu.

Obiekt początkowo spełniał funkcję lokalnej przystani, dopiero po pewnym czasie (po rozbudowie uzdrowiska) uzyskał funkcję rekreacyjną. Z mola podziwiać można widok na Grand Hotel, port morski Gdańsk oraz Kępę Redłowską.

W 2005 r. w części mola ustanowiono przystań morską „Molo” w Sopocie. W tym też roku molu nadano patronat.

W lipcu 2011 firma Hydrobudowa zakończyła budowę mariny dla ponad 100 jachtów, na końcu pomostu.

W latach 1961–1963 przed wejściem na molo funkcjonował klub muzyki młodzieżowej Non Stop.

Źródło: wikipedia.pl

Ciekawostki

Najdłuższe molo w Europie znajduje się w Sopocie, a jego długość wynosi 511,5 metra. Jego początki sięgają roku 1827, a obecny wygląd zyskało w 1928 roku.

Zaktualizowano 7 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Plac Zdrojowy
81-861 Sopot
place
54.447407, 18.574954Skopiowano do schowka
N54º26'50.665", E18º34'29.834"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Architektura drewniana
Miejsce/obiekt zbudowane w przeważającej części z drewna.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.