Cmentarz żydowski w Sosnowcu - Modrzejowie (ul. Pastewna)
Stary cmentarz żydowski w Sosnowcu – położony przy ul. Pastewnej, kirkut służący żydowskiej społeczności niegdyś zamieszkującej obecną dzielnicę Sosnowca – Modrzejów. Nie ma dokumentów z których dałoby się ustalić datę powstania. Faktem jest jednak, iż musiał on istnieć już w XVIII wieku (najstarszy nagrobek datowany na rok 1790). Cmentarz został bardzo zniszczony przez Niemców w czasie drugiej wojny światowej. Następnie przez długie lata porośnięty trawą i krzakami. Dopiero w latach 80. i 90. XX wieku cmentarz został uprzątnięty i ogrodzony.
Obecnie na cmentarzu znajduje się około trzystu nagrobków lub ich fragmentów (brak pieniędzy na szczegółowe badania nie pozwala na przeprowadzenie prac archeologicznych w tylnej części nekropolii gdzie, pod pokrywą ziemi i trawy znajduje się więcej zabytkowych nagrobków).
Ciekawostką są wręcz unikalne macewy z polskim orłem (zapewne wyraz patriotyzmu zmarłego) i z wizerunkiem konia, wykuty na macewie Szymona Wengera (syna Zeewa Wengera).
Źródło: wikipedia.pl
Na terenie dzisiejszego Sosnowca znajdują się trzy cmentarze żydowskie. Największy z nich, przy ulicy Gospodarczej, powstał pod koniec XIX wieku i jest wciąż użytkowany. Na cmentarzu zachowały się piękne przykłady żydowskiej sztuki sepulkralnej, np. ohel rabina Majera Gitlera. Najstarszy kirkut odnajdziemy w Sosnowcu Modrzejowie; bardzo prawdopodobne, że założono go na przełomie XVIII i XIX wieku. Przy ul. Stalowej odnajdziemy resztki trzeciego, najmniejszego kirkutu.
Największym skupiskiem Żydów na terenie Zagłębia Dąbrowskiego był przez długie dziesięciolecia Będzin. Drugim miejscem, w którym Żydzi osiedlali się już na przełomie XVII i XVIII wieku, był Modrzejów - dzisiejsza dzielnica Sosnowca. Tam też zachował się najstarszy kirkut. Odnajdziemy go przy ul. Pastewnej, nieopodal Czarnej Przemszy. Nie wiadomo, kiedy kirkut założono. Według niektórych historyków - pod koniec XVIII wieku. Daty umieszczone na macewach świadczą, że pierwsze pochówki miały miejsce na pewno około 1840 roku. Do tej pory zlokalizowano ponad 300 macew. Na wielu z nich widnieją interesujące, rzadko spotykane w sztuce żydowskiej symbole, jak np. wizerunek konia czy orła z polskiego godła państwowego.
Źródło: slaskie.travel
