Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Toszku

Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która znajduje się w dekanacie Toszek należącym do diecezji gliwickiej. Patronka parafii – Katarzyna Aleksandryjska – urodziła się w Aleksandrii w Egipcie. Była córką króla Kustosa. Przez lata uchodziła za jedną z najpopularniejszych świętych kościoła katolickiego, jednak współcześni badacze podważają jej istnienie. Prawdopodobnie za podstawę legendy o Katarzynie z Aleksandrii posłużył życiorys Hypatii z Aleksandrii.

Barokowa świątynia pw. tej Świętej jest przez wielu uważana za jeden z najciekawszych obiektów sakralnych na Górnym Śląsku. Pochodzi z XV w., ale w latach 1713–1715 została całkowicie przebudowana w stylu późnobarokowym. Kościół jest budowlą wykonaną z kamienia łamanego. Świątynia jest trzynawowa, z wąskimi nawami bocznymi, oddzielonymi od nawy środkowej pilastrami. Nad zakrystią znajduje się loża kolatorska.  

We wnętrzu kościoła uwagę zwracają piękne sklepienia i mozaiki oraz różne elementy wyposażenia, utrzymanego również w stylu późnego baroku. Szczególnie cenny jest zespół rzeźb wykonanych w latach 1715–1718. W ołtarzu bocznym umieszczony jest otaczany kultem obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. Wieża kościoła pochodzi z 1860 r. W całym kościele można podziwiać interesujące zabytki złotnictwa i snycerki.  

Przy szczycie kościoła zamieszczone jest motto: „Non est hic aliud nisi domus Dei, et porta coeli”, co oznacza: „Nic tu nie jest innego jedno dom Boży i brama niebieska”.

Przy kościele znajdują się dwie tablice upamiętniające ofiary I wojny światowej pochodzące z terenu parafii toszeckiej.

Na cmentarzu parafialnym przy ulicy Parkowej stoi niewielki, neobarokowy kościółek pw. św. Barbary. Został on wzniesiony w 1848 r. Od 1995 r. prowadzone są gruntowne prace remontowo-renowacyjne, zmierzające do przywrócenia pierwotnego stanu tego zabytkowego budynku. Poprzednio znajdowała się tu ufundowana przez hrabiego Kotulińskiego drewniana kaplica pw. św. Barbary z 1720 r. W 1813 r. kaplicę zamieniono na magazyn wojskowy, który spłonął podczas pożaru na początku lat 30. XIX w.

Po założeniu przy toszeckim kościele przez papieża Klemensa XIII w 1762 r. jednego z nielicznych w świecie bractw poświęconych Sercu Jezusowemu – Bractwa Czcicieli Najświętszego Serca Pana Jezusa – Toszek stał się miejscowością pielgrzymkową. Stąd też drugim wezwaniem kościoła jest Najświętsze Serce Pana Jezusa. Toszek już w XVII w. był znanym miejscem pątniczym na Śląsku.

Źródło: peuk.fiiz.pl