Dom Bratwa Kurkowego w Toszku

29 marca 1811 r. wybucha na zamku toszeckim wielki pożar, z którym wiąże się legenda o złotej kaczce. Według podania, hrabina Gizela uciekając przed płomieniami, ukryła w podziemiach zamku rodowy klejnot – koszyczek ze złotą kaczką i zmarła po kilku dniach nie wyjawiając nikomu miejsca skarbu. Wielu śmiałków próbowało odszukać skarb, ale bezskutecznie. Po pożarze zamku już nie odbudowano i stopniowo popadał w riunę. Hrabia Leopold von Gaschin zamieszkał wtedy w Dolnym Dworze. Budynek wzniesiony przed 1811 r., został rozbudowany w 1880 r. Do Dworu prowadziły dwie okazałe bramy, a wokół rozciągał się duży park z fontanną. W 1841 r. Dwór Dolny oraz dobra zamkowe przeszły w ręce rodziny Guradze i pozostały ich własnością do 1945r.

Między bramami, przy głównej ulicy, znajduje się Dom Bractwa Strzeleckiego. Parterowy budynek z naczółkowym dachem i trzykondygnacyjną wieżą zegarową pochodzi z I poł. XIX w. Wieża zwieńczona jest niewielką blaszaną kopułą z chorągiewką, na której widnieje data 1848. Historia Bractwa Strzeleckiego w Toszku sięga roku 1849. Powstało zapewne z przekształcenia straży obywatelskiej, która została powołana w 1848 r.z inicjatywy magistratu dla ochrony porządku w mieście. Jak podaje J. Chrząszcz w swojej książce o Toszku, Abraham Guradze, właściciel dóbr toszeckich, podarował napierśnik ze srebnym łańcuchem królowi strzelców w roku 1849. Patronem bractwa był św. Sebastian. Tuż przed Zielonymi Świętami odbywałysię zawody strzeleckie i wybierano króla strzelców, a w drugim dniu świąt Zesłania Ducha Św. urządzano w ogrodzie koncert. 12 czerwca 1905 r. obchodzono uroczystość 50 -lecia Bractwa Strzeleckiego. W lipcu 2016 r. z inicjatywy dr Andrzeja Cypriana Golisa reaktywowano Kurkowe Bractwo Strzeleckie i podjęto działania w celu rewitalizacji zabytkowego budynku.

Źródło: turystyka.toszek.pl