Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Warszawie

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny – kościół w Warszawie na placu Narutowicza przy ul. Grójeckiej 38. Został wybudowany według projektu Oskara Sosnowskiego z 1908 roku.

Wezwanie kościoła jest nawiązaniem do pięćdziesięciolecia ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny, jednak ze względu na patrona związanej z nim parafii, potocznie nazywany jest kościołem św. Jakuba.

Architektura i wystrój kościoła
Świątynia jest uznawana za najwybitniejsze dzieło polskiego modernizmu bazującego na formach historycznych i doskonała niemal synteza romanizmu z wieloma aluzjami do kościołów tej epoki. Jego przykład podawany jest w wielu polskich podręcznikach architektury, a jego projekt stał się początkiem kariery Oskara Sosonowskiego. Zasadniczo styl budowlany nawiązuje do romanizmu, choć niektóre elementy przypominają bardziej architekturę gotycką. Nawiązuje do polskich kościołów wybudowanych w tych stylach (styl narodowy), a historyczne formy romańskie są surowe, przez co wpisują się w tendencje modernistyczne.

Początkowo (do II wojny światowej) przed kościołem znajdowała się drewniana dzwonnica nawiązująca do średniowiecznych wież izbicowych. Ceglany, nietynkowany kościół został zaprojektowany jako trójnawowa bazylika z wieżą frontową, prezbiterium półkoliście zamkniętym absydą oraz kaplicami bocznymi imitującymi transept. Na zakończeniach naw bocznych znajdują się kaplice Matki Bożej i Najświętszego Sakramentu.

Masywna, czworoboczna wieża frontonowa ma cztery kondygnacje, z których każda ma nieco mniejszy rzut od poprzedniej.

W kościele znajduje się kopia obrazu Matki Bożej Latyczowskiej. Według pierwotnych planów do nowo budowanej Kaplicy Kresowej miał trafić oryginał pochodzący z Latyczowa wywieziony przed bolszewikami, jednak zanim wykończono kaplicę, trafił on do innego kościoła. Ocalony ze zniszczeń wojennych obraz umieszczono na jednym z filarów prawego rzędu nawy głównej. Otoczony jest lokalnym kultem i został poświęcony przez bpa Tadeusza Pikusa 8 grudnia 2001 r]. W Kaplicy Kresowej oprócz kopii obrazu znajdowały się witraże przedstawiające patronów Kresów: św. Michała Archanioła z mieczem (patrona Rusi), św. Zofię (patronkę Podola) i św. Jacka (patrona Wołynia). Witraże zaprojektowane przez H. Bardzińską wykonano w Krakowie w firmie „Żeleński”.

Z innych elementów wyposażenia i wystroju kościoła można wymienić belkę tęczową (nad prezbiterium) z krzyżem, zabytkowy krucyfiks (XVII w.), marmurowy ołtarz przedsoborowy (Jan Zachwatowicz) i posoborowy, droga krzyżowa w postaci płaskorzeźbionych tarcz (Franciszek Masiak), marmurowa płaskorzeźba Serca Pana Jezusa i marmurowa figura Niepokalanej (Zofia Trzcińska-Kamińska), ołtarzyk z obrazem Miłosierdzia Bożego oraz polichromie nawiązujące do wczesnośredniowiecznych fresków (Lech, Helena i Piotr Grześkiewiczowie) – freski w prezbiterium (1947), freski nawy głównej (1980–82), mozaika Matki Bożej Częstochowskiej na frontonie (1984), wystrój Kaplicy Najświętszego Sakramentu (1996). Ponadto kościół zdobią witraże o tematyce religijnej i patriotycznej (projekt – ks. H. Żochowski, wykonanie – Ryszard Więckowski, 1987–89). Tematyka witraży, głównie związana z PSZ i AK, powstała z inicjatywy weteranów tych wojsk, jako pierwsze tego typu dzieło w Polsce z okresu upadku komunizmu. Nazwiska inicjatorów umieszczono na tablicy pamiątkowej. Oprócz niej w kościele znajdują się epitafia i kolejne tablice pamiątkowe, w tym upamiętniająca Stefana Roweckiego, Stefana Mirowskiego, Jana Salamuchę, Joachima Bartoszewicza, Marię Święcicką czy żołnierzy pułku AK „Garłuch”.

Źródło: wikipedia.pl