Cmentarz w Palmirach







Cmentarz w Palmirach to jedno z najważniejszych miejsc pamięci w Polsce, związane z tragicznymi wydarzeniami II wojny światowej. Spoczywa tu ponad 2 tysiące Polaków zamordowanych przez Niemców w latach 1939–1943. Nekropolia znajduje się w Kampinoskim Parku Narodowym, na południe od wsi Palmiry w gminie Czosnów.
Kogo można upamiętnić na cmentarzu?
Na Cmentarzu w Palmirach spoczywają m.in.:
Janusz Kusociński – mistrz olimpijski w biegu na 10 000 metrów,
Maciej Rataj – marszałek Sejmu RP,
Witold Hulewicz – pisarz i tłumacz.
Obok krzyży znajdują się także macewy upamiętniające żydowskie ofiary egzekucji.
Architektura i symbolika
Cmentarz wyróżnia się prostą, ale wymowną architekturą. Przy wejściu wyryto słowa więźnia z alei Szucha:
"Łatwo jest mówić o Polsce, trudniej dla niej pracować,
jeszcze trudniej umrzeć, a najtrudniej cierpieć."
Nad nekropolią górują trzy krzyże o wydłużonych ramionach, symbolizujących rozpostarte ręce rozstrzeliwanych. Groby oznaczone są parami betonowych krzyży, a wokół cmentarza znajdują się miejsca egzekucji oznaczone krzyżami drewnianymi.
Cmentarz i muzeum w Palmirach
W 1973 roku obok cmentarza powstało Muzeum Walki i Męczeństwa, które od 2011 roku działa jako Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry – oddział Muzeum Warszawy. Nowoczesna ekspozycja prezentuje dokumenty, fotografie i pamiątki związane z wydarzeniami z okresu II wojny światowej.
Wydarzenia i upamiętnienia
Od 1959 roku na terenie cmentarza odbywa się Centralny Zlot Młodzieży „Palmiry” – patriotyczne spotkanie organizowane przez PTTK, które łączy edukację historyczną z turystyką w Kampinoskim Parku Narodowym.
Palmiry były miejscem masowych egzekucji więźniów politycznych przywożonych głównie z Warszawy. Między grudniem 1939 a lipcem 1941 roku okupanci przeprowadzili tu co najmniej 20 egzekucji, w których zginęło ponad 1700 osób – przedstawicieli polskiej inteligencji, polityków, artystów i działaczy społecznych. Największa masakra miała miejsce 20–21 czerwca 1940 roku, kiedy zamordowano 358 osób w ramach tzw. Akcji AB.
Po wojnie w 24 miejscach wskazanych przez leśników przeprowadzono ekshumacje prowadzone przez Polski Czerwony Krzyż. W 1948 roku powstał cmentarz-mauzoleum, gdzie złożono szczątki ofiar.
Inne obiekty znajdujące się w:
Kampinoski Park Narodowy
- Centrum Edukacji Kampinoskiego Parku Narodowego w Izabelinie
- Chata Kampinoska
- Cmentarz w Palmirach
- Cmentarz wojskowy w Granicy
- Dąb Jagiełły
- Dąb Kobendzy
- Dom Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli
- Główny Szlak Puszczy Kampinoskiej
- Kampinoski Szlak Rowerowy
- Kapliczka leśników
- Łużowa Góra
- Muzeum - Miejsce Pamięci Palmiry
- Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie
- Muzeum Puszczy Kampinoskiej
- Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą w Sochaczewie
- Obszar ochrony ścisłej Roztoka
- Obszar ochrony ścisłej Zaborów Leśny
- Parking Buda
- Parking Dąbrowa Leśna
- Parking Dziekanów Leśny
- Parking Granica
- Parking Izabelin
- Parking Las Kampinoski
- Parking Laski
- Parking Lipków
- Parking Palmiry "duży"
- Parking Palmiry "mały"
- Parking Palmiry Muzeum
- Parking Piaski Królewskie
- Parking Pociecha
- Parking Sieraków
- Parking Śladów
- Parking Stara Dąbrowa
- Parking Truskaw
- Parking w Roztoce
- Polana "Jakubów" w Izabelinie
- Polana Dąbrowa Leśna
- Polana Granica
- Polana Nowa Dąbrowa
- Polana Pociecha
- Polana Posada Łubiec
- Polana Truskaw
- Polana w Lipkowie
- Polana w Roztoce
- Polana Zaborów Leśny
- Polana Zielona Karczma
- Ścieżka dydaktyczna "Do Lipkowskiej Wody"
- Ścieżka dydaktyczna "Do Starego Dębu"
- Ścieżka dydaktyczna "Dolinką Roztoki"
- Ścieżka dydaktyczna "Przez Wilczą Górę"
- Ścieżka dydaktyczna "Wokół Bieli"
- Ścieżka dydaktyczna "Wokół Opalenia"
- Ścieżka dydaktyczna "Wokół Palmir"
- Ścieżka dydaktyczna „Do Karczmiska”
- Ścieżka dydaktyczna „Skrajem Puszczy”
- Ścieżka dydaktyczna do Leśnego Ogródka Botanicznego
- Skansen budownictwa puszczańskiego w Granicy
- Twierdza Modlin
- Wieża widokowa Granica