Wieża Wilkanowska
Wieża Wilkanowska (przed II wojną światową jako Wieża Bismarcka) – wieża widokowa z czerwonej cegły o wysokości 20 metrów, znajdująca się na szczycie Góry Wilkanowskiej (Kosowej Góry), najwyższego wzniesienia Wału Zielonogórskiego, na wysokości 221 m n.p.m. Znajduje się poza granicami administracyjnymi miasta Zielonej Góry, na terenie gminy Świdnica w pobliżu wsi Wilkanowo. Od nazwy tej wsi po II wojnie światowej wzięła swoją nazwę wieża.
Kamień węgielny położono 1 kwietnia 1902 roku w rocznicę urodzin "żelaznego kanclerza" Ottona von Bismarcka. Inicjatorem był Związek Rzemiosła i Ogrodnictwa. Projektantem był architekt miejski Albert Severin, wykonawcą mistrz murarski Carl Mühl, obaj z Zielonej Góry. Otwarcie nastąpiło 23 sierpnia 1903 roku. Nad wejściem znajdował się niegdyś medalion z popiersiem Bismarcka.
Obecnie Wieża Wilkanowska należy do Nadleśnictwa Zielona Góra i pełni rolę wieży przeciwpożarowej i punktu obserwacyjnego. Do wieży prowadzi ścieżka edukacyjna Nadleśnictwa Zielona Góra, a pod nią znajduje się ważny zielonogórski węzeł szlaków turystycznych PTTK.
Źródło: wikipedia.pl
Wieże Bismarcka (niem. Bismarckturm) – powstałe w latach 1869–1934 (pierwsza wieża powstała na Dolnym Śląsku, koło wsi Ober-Johnsdorf, dziś Janówek) proste budowle w kształcie wieży lub kolumny, sławiące Ottona von Bismarcka i wyrażające niemiecką dumę narodową. Pierwsze budowle tego typu wybudowano jeszcze za życia Bismarcka, a ostatnia wieża została oddana do użytku w roku 1926 w Polanowie.
Z około 240–250 wież powstałych na całym świecie (w społecznościach niemieckich), ok. 50 jest wynikiem oficjalnego konkursu na projekt takiej budowli, ogłoszonego pod koniec XIX wieku przez niemiecki Związek Studentów. W założeniu, konkurs miał skodyfikować i możliwie zunifikować projektowanie wież, nadając im symboliczny, prosty i masywny charakter.
W roku 1899 konkurs na projekt wieży Bismarcka wygrał drezdeński architekt Wilhelm Kreis pracą pt. Zmierzch Bogów. W jego projekcie (niezbyt jednak często kopiowanym przez innych twórców) wieża ma wielostopniową podstawę, cztery kolumny i nadbudowę w postaci misy ogniowej.
Ustalono też, że kilkakrotnie w ciągu roku na wieżach rozpalany będzie ogień ku czci Bismarcka. Uroczystości takie przypadały na rocznice urodzin i śmierci patrona i inne święta, np. przesilenie letnie. Zwyczaj ten przetrwał w Niemczech w stanie szczątkowym do dnia dzisiejszego.
Na terenie obecnej Polski znajduje się 17 z prawdopodobnych 40 wież Bismarcka (nie sposób czasami dotrzeć do dokumentów potwierdzających, że dana wieża była z założenia „wieżą Bismarcka”). Niektóre wieże Bismarcka są przypisywane innym miejscom niż te, gdzie się naprawdę znajdują, np. wieża na Wielkiej Sowie według oficjalnej terminologii znajduje się w odległym o kilkanaście kilometrów Dzierżoniowie.
W związku z odnowieniem pomnika Bismarcka w Nakomiadach, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa wypowiedziała się przeciwko upamiętnieniu Bismarcka.
Źródłó: wikipedia.pl