Pensjonat "Zoty Jar" w Złotym Stoku
Było to w XVI w. miejsce intensywnych robót górniczych i hutniczych. W dolinie tej znajdowały się kopalnie i huty wydobywające i przetapiające rudę złota. Po szesnastowiecznej działalności pozostały tysiące ton wypałków hutniczych, dzięki którym dolinie w XIX w. nadano nazwę Schlackenthal („dolina żużli/szlaki”).
Już w XIX w. Złoty Jar był celem wycieczek, można było w nim wtedy zobaczyć młyny, Orlą Skałę, Sztolnię Książęcą, Czarny Staw, a przede wszystkim hałdy czarnych żużli. W 1882 r. mieszkańcy założyli Towarzystwo Upiększania Złotego Stoku (Reichensteiner Verschönerungsverein) stawiając za jego głowny cel udostępnienie doliny turystom.
Turystów ciągle przybywało, a restauracja była zbyt mała na ich potrzeby. Na posiedzeniu Rady Miasta 30 czerwca 1913 r. dr Wilde zaproponował budowę nowej restauracji. Znany ślaski architekt Ludwig Schneider wykonał nawet projekt budynku (mieszkał wtedy w Złotym Stoku). W 1914 r. rozpoczęła się I Wojna Światowa, ale także miała miejsce powódź, która uszkodziła most w Złotym Jarze i odcięła restaurację od miasta. Powódź uszkodziła poważnie miasto, fabryki i inne drogi. Dopiero po wojnie restaurację odremontowano i uruchomiono ponownie. W 1924 temat budowy nowej restauracji ponownie wrócił do Rady Miasta. Wiosną 1925 r. rozpoczęto budowę wg projektu Alfreda Schneidera.
Pod koniec roku budowę ukończono, a do wiosny wykończono wnętrza obiektu. Oficjalne otwarcie miało miejsce 19 maja 1926 r.
Po II Wojnie Światowej, Złoty Jar stracił znaczenie turystyczne. W roku 1959 uruchomiono wydobycie kamienia i do 1991 r w miejscu Orlej Skały powstało ogromne wyrobisko po kamieniołomie, które dziś zajmuje Leśny Park Przygody Kopalnię zamknięto w 1961 r., dziś jest otwarta do zwiedzania i stanowi największą turystyczną atrakcję Złotego Stoku.
Restaruracja po wojnie nie miała właściciela, była szabrowana z wyposażenia, jedyną opieką otaczało ją Wojsko (WOP) prowadzące regularne patrole w najbliższej okolicy. W 1960 r. restaurację przejęły Zakłady Górniczo-Chemiczne w Złotym Stoku. Organizowano w nim kolonie np. dla dzieci pracowników Stoczni Gdańskiej. Zakłady mające ośrodki nad morzem przysyłały dzieci w góry, a w zamian za to dzieci ze złotostockich zakładów jeździły do ośrodków nad morzem.
W tym czasie dobudowano do budynku stołówkę oraz zbudowano domki kempingowe przed budynkiem. Te inwestycje nie przetrwały do dziś - musiały zostać rozebrane w ostatnich latach. Oszklono także wtedy werandę i przeprowadzono szereg drobnych prac remontowych. Sporą inwestycją było także ujarzmienie Złotego Potoku w najbliższym otoczeniu obiektu w podziemne betonowe koryto.
W czasie remontu wymieniono instalacje (wraz z ogrzewaniem), wykonano nowe węzły sanitarne oraz odnowiono wnętrze budynku. Po gruntownym remoncie, Złoty Jar uzyskał kategorię pensjonatu. Następnie w 2015r. został odkupiony przez obecnych właścicieli.
Źródło: zlotyjar.pl
