Spacer po Pustynii Błędowskiej

Zaktualizowano 6 dni temu
collections20

Propozycja trasy pieszej po największej w Polsce pustyni tj. Pustyni Błędowskiej. Pustynia, to w Polsce termin raczej egzotyczny i kojarzący się z dalekimi krajami, jednak istnieje w naszym kraju możliwość zaznania choćby częściowo wrażeń związanych z przebywaniem na terenie pustynnym.

Pustynia Błędowska nie jest jedyną polską pustynią, gdyż oprócz niej wyróżniamy jeszcze cztery inne. Są to Pustynia Siedlecka (woj. śląskie), Pustynia Starczynowska (woj. małopolskie) oraz Pustynia KozłowskaPustynia Borów Dolnośląskich w województwie dolnośląskim. Ostatnia z wymienionych nie jest dostępna do zwiedzania, ze względu na to, że funkcjonuje na niej poligon wojskowy Żagań-Świętoszów.

Trasa wytyczona została po południowej części Pustyni Błędowskiej, gdzie dostępnych jest obecnie najwięcej atrakcji i udogodnień dla turystów. Część północna w przeważającej części jest zarezerwowana dla wojska, gdzie czasem odbywają się ćwiczenia skoków ze spadochronem.

Opisana dalej trasa po Pustyni Błędowskiej przeznaczona jest dla turystów pieszych, gdyż ze względu na piaszczyste tereny wyprawa z wózkami i rowerami jest praktycznie niemożliwa. Istnieje jednak utwardzony odcinek długości ok. 1 km, którym przebiega odcinek trasy rowerowej wytyczony skrajem pustyni, gdzie możemy cieszyć się widokiem pustyni podróżując jednośladem.

Charakterystyka trasy:

  • długość trasy: ok. 8 km;
  • czas: ok. 2-3 h;
  • dostępność: 24h/7;
  • rodzaj trasy: piesza;
  • trudność trasy: średnia;
  • rodzaj drogi: piaszczysta/leśna;
  • wzniesienia: 81 m;
  • zejścia: 81 m;
  • dojazd samochodem: tak
  • parking: bezpłatny;
  • opłaty za wstęp lub zwiedzanie: brak;
  • toaleta na trasie: tak (bezpłatna);
  • gastronomia na trasie: tak (w sezonie letnim);
  • miejsca na piknik lub odpoczynek: tak;
  • trasa dla wózków dziecięcych: nie;
  • trasa głównie w słońcu;
  • polecany termin odwiedzenia: dowolny;
  • przydatne wyposażenie: wygodne (sportowe) obuwie.

Dojazd:

Na punkt widokowy „Róża Wiatrów” na Pustyni Błędowskiej najlepiej dotrzeć własnym samochodem, gdzie znajduje się obszerny i bezpłatny parking. Niestety nie docierają tutaj bezpośrednio żadne autobusy komunikacji miejskiej czy prywatnej.

Istnieje jednak możliwość rozpoczęcia trasy od punktu widokowego „Czubatka”, do którego można dotrzeć samochodem (parking bezpłatny), ale również pieszo od strony miejscowości Klucze. Przystanek autobusowy Klucze Park obsługiwany jest przez regularne linie kursujące z Olkusza. Przystanek znajduje się niedaleko ronda, gdzie odnajdziemy ul. Górną, która po ok. 1 km doprowadzi nas wprost do punktu widokowego „Czubatka”.

Opis trasy:

Wycieczkę rozpoczynamy od parkingu „Róża Wiatrów” przy Pustyni Błędowskiej, gdzie zostawiamy samochód. Jeśli na tym parkingu nie będzie już miejsca, to przy trasie Klucze-Olkusz, w miejscu gdzie znajduje się zjazd do „Róży Wiatrów”, został przygotowany dodatkowy parking dla samochodów.

Nieopodal parkingu znajduje się duża, zadaszona platforma widokowa w kształcie „róży wiatrów” tj. 6 altan połączonych pomostami z tarasami widokowymi na wszystkie strony świata. W miejscu tym znajdują się liczne miejsca siedzące, toaleta oraz tablice informacyjne, z których dowiemy się np. o działaniach wojska na Pustyni Błędowskiej. Obok platform widokowych umiejscowiono eksponaty wojskowe, zaś w sezonie działają tu małe punkty gastronomiczne. Eksponaty wojskowe to ogólnodostępne działo przeciwlotnicze i działo polowe, które co ciekawe mają jeszcze częściowo sprawne elementy umożliwiające nakierowywanie na cel.

Eksponaty wojskowe na punkcie widokowym

Fot. Eksponaty wojskowe na punkcie widokowym "Róża Wiatrów" na Pustyni Błędowskiej.

Z „Róży Wiatrów” udajemy się w kierunku zachodnim wzdłuż utwardzonej drogi rowerowej. Po około 600 metrach docieramy do miejsca, w którym droga rowerowa zakręca w lewo. Jeśli chcemy skrócić sobie trasę o ok. 1,5 km i pominąć zwiedzanie punktu widokowego „Czubatka”, Jaskini RudnickiejStawu Zielonego i Czerwonego, to możemy udać się dalej drogą rowerową biegnącą skrajem lasu i pustyni (linia pomarańczowa na mapie), która doprowadzi nas do kolejnego tarasu widokowego.

Zachęcamy jednak do odwiedzenia punktu widokowego na Czubatce, w tym celu skręcamy w prawo do lasku, przekraczamy utwardzoną drogę rowerową i odnajdujemy ścieżkę prowadzącą pod górę, która po 400 metrach doprowadzi nas na szczyt Czubatki. Roztacza się stąd piękna panorama na pustynię, aż po Dąbrowę Górniczą. Widać tu doskonale część północną (wojskową) i południową Pustyni Błędowskiej. Na miejscu jest duży parking i taras widokowy oraz altanka, gdzie można usiąść i odpocząć. Opcjonalnie można rozpocząć wycieczkę z tego właśnie punktu, do którego można również dojechać samochodem lub dotrzeć pieszo z pobliskich Kluczy.

Punkt widokowy

Fot. Punkt widokowy "Czubatka" na Pustyni Blędowskiej.

Opuszczamy szczyt Czubatki kierując się na północ żółtym szlakiem i po 500 metrach z prawej strony dostrzeżemy niewielki otwór będący wejściem do Jaskini Rudnickiej. Jaskinia powstała w sposób naturalny, jednak została znacznie powiększona w wyniku eksploatacji tutejszych rud żelaza, po których pozostała ulokowana poniżej Sztolnia na Rudnicy. Całkowita długość jaskini wynosi 27 m. Do jej wnętrza prowadzi ciasny korytarzyk przechodzący w stosunkowo dużą komorę z głazem pośrodku. Aktualnie wejście jest na tyle wąskie, że nie da się tam wejść bez czołgania, dlatego dla większości turystów wnętrze tej jaskini jest raczej niedostępne.

Za jaskinią odnajdujemy ścieżkę edukacyjną wytyczoną przez biało-zielone oznakowanie. Wspinamy się lekko w górę, aby z wysokości spojrzeć najpierw na Staw Zielony, a później na Staw Czerwony, który powstał w wyniku nagłego zatopienia wyrobiska, w którym eksploatowano rudy żelaza (piryt i limonit).

Ścieżka edukacyjna przy Czerwonym i Zielonym Stawie w Kluczach

Fot. Ścieżka edukacyjna przy Czerwonym i Zielonym Stawie w Kluczach.

Następnie ścieżka poprowadzi nas w dół do samej tafli Stawu Czerwonego. Poruszamy się zgodnie z oznakowaniem ścieżki edukacyjnej, wąską ścieżką tuż przy samej wodzie. Docieramy ponownie do Stawu Zielonego, w którym oprócz rud żelaza eksploatowano też wapień jurajski. Za malowniczymi stawami ponownie wchodzimy na szlak żółty, który wkrótce wyprowadzi nas ponownie na pustynię oraz do tarasu widokowego, przy którym znajduje się zadaszona i zacieniona wiata piknikowa.

Taras widokowy na Pustyni Błędowskiej

Fot. Taras widokowy na Pustyni Błędowskiej.

Gdy opuścimy taras widokowy i pójdziemy w głąb pustyni, przed nami nieco z lewej strony, zauważymy kolejną platformę widokową oddaloną o niecałe 400 metrów. Platformę zewsząd otacza piasek i dobrze stąd widać wzgórze Czubatka z charakterystyczną wieżą do obserwacji przeciwpożarowej. Z platformy udajemy się na północ, aby odnaleźć ponownie żółty szlak, który wkrótce (ok. 400 m) wprowadzi nas do lasu. Po kolejnych 650 m przez las szlak wychodzi ponownie na pustynię i podąża wzdłuż linii drzew na zachód.

W ten sposób pokonujemy ok. 600 m i docieramy do miejsca, gdzie wśród drzew odnajdziemy drogę na północ. Tą drogą chętni mogą przejść na drugą, północną część Pustyni Błędowskiej (część wojskową), jednak po drodze będzie trzeba pokonać w bród Białą Przemszę, gdyż nie wytyczono tutaj żadnego szlaku i na rzece nie ma dogodnej dla pieszych przeprawy.

Jeśli nie zdecydowaliśmy się na przeprawę w bród przez Białą Przemszę, to podążamy dalej żółtym szlakiem i za niecałe 300 m ukaże nam się urokliwy przystanek "Oaza" na Pustyni Błędowskiej. Zaraz za wiatą odpoczynkową, w dole, malowniczo przepływa w tym miejscu Biała Przemsza, która niejako tworzy namiastkę pustynnej oazy.

Przystanek

Fot. Przystanek "Oaza" na Pustyni Błędowskiej.

Opuszczamy „Oazę” i udajemy się wprost na pustynię w kierunku południowym zbaczając lekko na lewo. Po przejściu 1 km przez pustynne piaski dostrzeżemy stojący samotnie na pustyni betonowy schron obserwacyjny, prawdopodobnie będący pozostałością poligonu doświadczalnego dla Lotnictwa Luftwaffe. Bazę startową stanowiło lotnisko Schendek (dzisiaj Pyrzowice) oddalone ok. 20 km od Pustyni Błędowskiej. Jak wspominają mieszkańcy Chechła, jeden z takich samolotów musiał tutaj przymusowo lądować.

Schron obserwacyjny na Pustyni Błędowskiej

Fot. Schron obserwacyjny na Pustyni Błędowskiej.

Po zwiedzeniu ruin schronu udajemy się w dalszym ciągu przez pustynne piaski do oddalonej stąd o ok. 950 m „Róży Wiatrów”, skąd rozpoczynaliśmy naszą wycieczkę.

Atrackje na trasie:

  • Parking "Róża Wiatrów" przy Pustyni Błędowskiej

    Bezpłatny parking przy punkcie widokowym "Róża Wiatrów" (ok. 300 metrów od wejścia na pustynię), do którego można dojechać z drogi łączącej Klucze i Hutki (Bolesław)....

  • Punkt widokowy "Róża Wiatrów" na Pustyni Błędowskiej

    Punkt widokowy "Róża Wiatrów" powstał w części Pustyni Błędowskiej, do której można dojechać z drogi łączącej Klucze i Hutki (Bolesław). Olbrzymia konstrukcja z ułatwieniami dla osób niepełnosprawnych, platformami widokowymi i zadaszeniami oraz parking znacząco poprawiła dostępność Pustyni dla zwiedzających oraz organizatorów wszelkich imprez kulturalnych, sportowych, rozrywkowych i edukacyjnych. Dojazd do Róży Wiatrów...

  • Pustynia Błędowska

    Pustynia Błędowska to największy w Polsce obszar lotnych piasków zajmujący obszar ok. 33 km², leżący na pograniczu Wyżyny Śląskiej i Wyżyny Olkuskiej. Pustynia Błędowska rozciąga się od Błędowa (dzielnicy Dąbrowy Górniczej) na zachodzie do gminy Klucze na wschodzie. Granicą północną Pustyni Błędowskie jest wieś Chechło, a na południu jest ograniczona dużym...

  • Punkt widokowy "Czubatka" na Pustyni Błędowskiej

    Punkt widokowy w Kluczach znajduje się  na wzgórzu Czubatka  Można tam dojść pieszo lub dojechać samochodem osobowym jadąc ulicą Rudnicką, Podgórną i Górną. Parking dla autobusów znajduje się na ulicy Rudnickiej, obok stadionu Przemszy Klucze, za domem Kultury. Dojazd do Pustyni Błędowskiej oznakowany jest tabliczkami z napisem Czubatka – Pustynia Błędowska....

  • Jaskinia Rudnicka

    Jaskinia zlokalizowana na zachodnim skraju niewielkiego grzbietu skalnego zwanego Rudnicą, tuż pod jego powierzchnią. Powstała w sposób naturalny, jednak została znacznie powiększona w wyniku eksploatacji tutejszych rud żelaza, po których pozostała ulokowana poniżej Sztolnia na Rudnicy. Całkowita długość jaskini wynosi 27 m. Do jej wnętrza prowadzi ciasny korytarzyk przechodzący w stosunkowo...

  • Staw Czerwony w Kluczach

    Staw Czerwony powstał w wyniku nagłego zatopienia wyrobiska, w którym eksploatowano rudy żelaza (piryt i limonit). Swoją nazwę zawdzięcza intensywnie czerwonemu kolorowi gliny wydobywanej na potrzeby cementowni w Jaroszowcu. Staw jest łowiskiem bogatym w rozliczne gatunki ryb (karpie, szczupaki, karasie, sandacze, sumy, okonie, płotki, węgorze, pstrągi, amury). Brzeg porośnięty jest...

  • Staw Zielony w Kluczach

    Niedaleko za Stawem Czerwonym znajduje się Staw Zielony, w którym oprócz rud żelaza eksploatowano też wapień jurajski. Akwen zamieszkiwany jest przez raka pręgowanego, zwanego amerykańskim. Występują tu też liczne płazy (m.in. ropucha szara i żaba trawna), stanowiące pożywienie dla pojawiającego się czasem nad stawem niezwykle rzadkiego bociana czarnego. Wśród interesujących...

  • Taras widokowy na Pustyni Błędowskiej

    Taras widokowy na Pustyni Błędowskiej od strony miejscowości Klucze. Znajduje się na skraju lasu, a obok postawiono wiatę piknikową. ...

  • Platforma widokowa na Pustyni Błędowskiej

    Platforma widokowa w centralnej części Pustyni Błędowskiej....

  • Przeprawa przez Białą Przemszę na Pustyni Błędowskiej

    Miejsce przeprawy w bród przez rzekę Biała Przemsza pomiędzy dwoma częściami Pustyni Błędowskiej. Niestety nie ma w tym miejscu żadnego oficjalnego szlaku czy ścieżki przyrodniczej, nie ma też dogodnej kładki przez rzekę. Dla chętnych pozostaje przejście z butami w ręku lub też próba przejścia po chwiejnych pniach i gałęziach ułożonych w...

  • Przystanek "Oaza" na Pustyni Błędowskiej

    Wiata odpoczynkowa tzw. "Oaza" na Pustyni Błędowskiej. Nazwę zawdzięcza zapewne temu, że tuż obok w lesie, w obniżeniu terenu, znajduje się niewielkie rozlewisko utworzone przez meandrującą rzekę Biała Przemsza....

  • Schron obserwacyjny nr 2 na Pustyni Błędowskiej

    W czasie II wojny światowej w okolicach Pustyni przebiegała granica Generalnego Gubernatorstwa, a cały teren należał do III Rzeszy. Pustynia Błędowska została poligonem doświadczalnym dla Lotnictwa Luftwaffe. Początkowo wykorzystywano ją do ćwiczeń strzeleckich prowadzonych z samolotów Messerschmitt Bf109. Ich bazę startową stanowiło lotnisko Schendek oddalone ok. 20 km od Pustyni...

Mapa interaktywna z atrakcjami dostępnymi na trasie:

Poniżej polecane przez nas publikacje rozszerzające opisywaną w artykule tematykę:

Dokonując zakupu publikacji przez kliknięcie w powyższe linki, wspierasz rozwój serwisu Odtur.pl. Dzięki temu będziemy mogli tworzyć jeszcze więcej darmowych treści dla naszych czytelników. Dziękujemy!