Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Bielsku-Białej

Nr w rejestrze zabytków:
132/60 z dnia 26 lutego 1960 oraz 132/76 z 3 września 1976
Data powstania obiektu: I poł. XVIII w.
Opis
Kościół został wzniesiony w latach 1604–1608 przez Szymona Georga jako cmentarna świątynia protestancka. Od 1654 r. jest kościołem katolickim. Pierwotnie reprezentował styl późnogotycki. Był dwukrotnie przebudowywany: w latach 1826–1831 i 1928–1934.

Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej jest kościołem parafialnym rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która należy do diecezji bielsko-żywieckiej (dekanat Bielsko-Biała I – Centralny). Jednocześnie pełni funkcję kościoła garnizonowego.

Kościół jest budynkiem dwunawowym z dużym prezbiterium zakończonym absydą. Z powodu licznych przebudów świątynia posiada zniekształcone cechy stylowe z wątkami późnogotyckimi (skarpy i prezbiterium) oraz barokowymi (nawy).

Wnętrze świątyni jest utrzymane w duchu posoborowym. Jednym z niewielu elementów starszego wyposażenia jest XIX-wieczny ołtarz główny, w którym w formie płaskorzeźby przedstawiono Trójcę Świętą: Bóg Ojciec jako starzec z brodą, Syn Boży jako młody mężczyzna z krzyżem siedzący na obłokach oraz Duch Święty jako unosząca się nad nimi gołębica. Poniżej znajduje się kopia figury Matki Bożej Ludźmierskiej. Na ścianach w kościele nie ma żadnych fresków ani malowideł, co jest charakterystyczne dla budowli protestanckich. W prezbiterium od północy znajduje się gotycki portal do zakrystii oraz empora na piętrze z balustradą (wnęka kolatorska).

Do najcenniejszych zabytków ruchomych kościoła należą XVIII-wieczny obraz św. Antoniego, krucyfiks z XVIII w., organy z 1883 r., neorenesansowe konfesjonały oraz neogotycka rzeźba Madonny z Dzieciątkiem zwana Matką Boską Podhalańską S. Maultza z 1929 r. znajdująca się w ołtarzu głównym.

Najstarsze późnogotyckie zachowane fragmenty kościoła znajdują się z jego północnej strony. Z tej strony znajdował się również jeden z najstarszych cmentarzy miasta, użytkowany od XVII w. wspólnie przez katolików i protestantów. W 1896 r. został zamknięty i zamieniony na plac kościelny i ogród. W tej chwili po cmentarzu nie ma już ani śladu.

Kościół, oprócz swej funkcji szkolnej, jaką pełnił od 1883 r., był od 1928 r. farą garnizonową (kościołem Wojska Polskiego). W 1933 r. odbyły się w nim uroczystości związane z 250 rocznicą wiktorii wiedeńskiej. Z tej okazji wmurowano w nim tablicę na cześć króla Jana III Sobieskiego, a ulicę, przy której stoi kościół nazwano jego imieniem. Na ścianach kościoła znajdują się również:

  • dwie tablice z nazwiskami ofiarodawców i dobrodziejów kościoła z okresu międzywojennego;

  • tablica ku czci poległych i pomordowanych w 1939 r. żołnierzy 21 Dywizji Piechoty Górskiej oraz jej dowódcy – gen. Józefa Kustronia;

  • tablica poświęconą gen. Mieczysławowi Borucie-Spiechowiczowi, dowódcy Grupy Operacyjnej Bielsko;

  • tablica poświęcona Sybirakom;

  • tablica poświęcona powstańcom warszawskim;

  • tablica poświęcona żołnierzom-górnikom z okresu stalinowskiego.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Miasto Bielsko wchodziło początkowo w skład parafii pw. św. Stanisława w Bielsku. W latach 1604–1608 zbudowany został kościół pw. św. Trójcy przez mistrza murarskiego Szymona Goegera, jako zupełnie nowa świątynia protestancka. Był pamiątką epidemii dżumy, panującej w Bielsku w 1599 r. Pełnił rolę kościoła cmentarnego na założonym w 1550 r. cmentarzu. W 1654 r. w czasie kontrreformacji został przejęty przez katolików. Świątynia uległa spaleniu w 1659 r. i 1808 r., po czym użytkowana była jako miejski magazyn soli. Odbudowa kościoła miała miejsce w latach 1828–1831, wówczas dodano do niego również wieżę. Od 1883 r. kościół pełnił funkcję kościoła szkolnego.

W 1928 r. bielska firma R. Juttner & F. Bolek dokonała pierwszej rozbudowy świątyni wydłużając nawę w kierunku zachodnim z dodaniem portalu i bocznej galerii. Podczas późniejszych renowacji przesunięto wieżę ze środka na koniec kościoła i dobudowano boczną nawę.

W 1958 r. została erygowana parafia pw. Trójcy Przenajświętszej. Od września 1998 r. parafia powróciła do dawnej tradycji kościoła garnizonowego. Z tej okazji na kapelana parafii został mianowany ks. kapitan Marek Strzelecki. Obecnie funkcję tę pełni ks. kpt. Mariusz Tołwiński.

W ostatnim czasie kościół został odnowiony: zamontowano nowe tabernakulum, wymieniono system nagłaśniający i wyremontowano zawieszenie oraz system sterujący dzwonami.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Zaktualizowano 7 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Sobieskiego Jana III 10a
43-300 Bielsko-Biała
Tel. kom.: (33) 812 56 57, (33) 812 54 72
place
49.821082, 19.039885Skopiowano do schowka
N49º49'15.895", E19º2'23.586"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Inne w kategorii: Sakralne To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.