Dworzec kolejowy w Bytomiu
Bytom – stacja kolejowa w Bytomiu, w województwie śląskim, w Polsce. Jest to główny dworzec kolejowy Bytomia, zlokalizowany przy placu Wolskiego oraz dworcu autobusowym, z którego można dojechać w wiele rejonów konurbacji górnośląskiej. W dalszym sąsiedztwie znajduje się główny węzeł tramwajowy, mieszczący się na placu Sikorskiego. Jeden z nielicznych w Polsce, które mają halę peronową.
Stacja jest regularnie obsługiwana przez linię S8 relacji Oświęcim - Katowice - Bytom - Tarnowskie Góry - Kluczbork, należącą do Kolei Śląskich, oraz pociągi PKP Intercity. Tuż obok natomiast znajduje się stacja Bytom Wąskotorowy z którego odjeżdżają pociągi turystyczne, obsługiwane przez Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych.
W roku 2019 Urząd Transportu Kolejowego opublikował raport dotyczący dobowej wymiany pasażerów na stacjach i przystankach kolejowych w Polsce, stacja ta uzyskała wynik 1000 pasażerów na dobę.
Budynek utrzymany jest w stylu modernizmu. Elewacja była kilkakrotnie przebudowywana. Pierwotnie wykonana była z cegły klinkierowej. Charakterystyczna wieża była ozdobiona sporych rozmiarów zegarem i zwieńczona typowym dla tego stylu masztem flagowym. Po przebudowie elewację otynkowano i obłożono błękitnymi płytami, unowocześniając wygląd stacji, natomiast z wieży zdemontowano maszt i wymieniono zegar. Podczas ostatniej zmiany elewacji zdjęto ww. płyty i odsłonięto w niektórych miejscach cegłę klinkierową.
Budynek połączony jest z peronami dwoma bezkolizyjnymi przejściami podziemnymi. Trzy perony pasażerskie dworca w Bytomiu to perony wysokie. Jedynymi peronami niskimi są peron nr 2 oraz peron służbowy położony pomiędzy peronami 3 i 4, który jest niedostępny dla pasażerów. Wykorzystywany jest do rozładowywania bagaży.
W 1929, wraz z budynkiem dworca, wybudowano halę peronową nad peronami 2, 3 i 4, o wymiarach 39,5 m na 140 m. Jej konstrukcję stanowią trójprzegubowe ramy stalowe typu „de Dion”, zamknięte dwuspadowo, zbudowane z blachownic. Natomiast peron 1 przykryty jest wiatą. W Polsce istnieją tylko 4 dworce posiadające hale peronowe.
Jedna ze stalowych belek bytomskiej hali peronowej zawiera ślad po zrzuceniu bomby, które miało miejsce pod koniec II wojny światowej. Niewybuch wyraźnie wygiął stalową konstrukcję, miejsce uderzenia nadal dobrze widoczne dla pieszego obserwatora. Uszkodzona belka znajduje się nad peronem 3.
Po zachodniej stronie hali peronowej, w ciągu peronu 3, znajduje się kapliczka z figurą Świętej Katarzyny.
W holu na jednej ze ścian znajduje się mozaika autorstwa Kazimierza Gąsiorowskiego.
Teraźniejszość
W pierwszej połowie 2014 przeprowadzono kosztem 1,8 mln zł gruntowny remont dworca, inwestycja została sfinansowana ze środków własnych PKP SA (770 tys. zł) oraz PKP PLK. Otwarcie wyremontowanego dworca miało miejsce 25 czerwca 2014.
Pod koniec 2020 roku nastąpiło podpisanie umowy na modernizację linii kolejowej nr 131 na odcinku Chorzów Batory - Nakło Śląskie w ramach zadania LOT A. Zakres prac przewiduje między innymi modernizację istniejących peronów, zmianę układu torowego oraz odnowę hali peronowej.
Źródło: wikipedia.pl
Obecny budynek dworca stanął w miejscu dawnej bytomskiej stacji wybudowanej w 1868. Stary dworzec powstał wraz z linią Tarnowskie Góry – Katowice – Czechowice-Dziedzice. Po I wojnie światowej nastąpił podział Śląska, w wyniku czego stacja w Bytomiu zyskała na znaczeniu. W latach 1929-1930 wyburzono dwa najstarsze budynki pochodzące z 1872 i 1900, a następnie wzniesiono nowy dworzec z halą peronową przykrywającą większość krawędzi, dwie podłużne dwutorowe hale w miejscu dawnej parowozowni wachlarzowej z 1872 oraz przeładownię towarów z wagonów wąskotorowych na normalnotorowe. Perony 2, 3 i 4 obsługiwały kursy niemieckie, natomiast peron 1. kursował do Polski. Stąd też wzięła się jego potoczna nazwa „peron polski”.
Od 1936 do 1939 w Bytomiu kończył swój bieg jeden z najszybszych pociągów ówczesnych Niemiec – tzw. „Latający Ślązak”. Był to trójwagonowy zespół motorowy kursujący pomiędzy Berlinem a Bytomiem. Pokonywał on tę trasę ze średnią prędkością 128 km/h (maksymalnie pociąg osiągał 160 km/h). Umożliwiało to przedostanie się z jednego końca trasy na drugi w ciągu zaledwie 4 godzin i 25 minut.
Źródło: wikipedia.pl