Kościół pw. św. Zygmunta w Częstochowie
276/60 z 11.03.1960; 3/78 z 13/02/19787
Kościół pw. św. Zygmunta jest kościołem parafialnym rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która należy do archidiecezji częstochowskiej.
Pochodzący z XIV w. kościół był wielokrotnie przebudowywany. W latach 1625–1643 dobudowano do niego kaplicę pw. św. Grzegorza oraz zakrystię od strony północnej, którą zlikwidowano w XIX w. Wówczas został także zlikwidowany otaczający kościół cmentarz parafii staromiejskiej. Od 1783 r. kościół posiada fasadę z dwiema wieżami (pierwotnie był jednowieżowy).
Obok świątyni znajdują się budynki dwukondygnacyjnej plebanii i dawnego murowanego klasztoru z I poł. XVII w., połączonego na wysokości I piętra z kościołem.
W miejscu dzisiejszej ulicy Mirowskiej, biegnącej w sąsiedztwie kościoła znajdowała się dzwonnica, obok której przebiegały dawne mury i baszta miejska.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Parafia pw. św. Zygmunta jest najstarszą parafią w Częstochowie i tzw. kościołem – matką (ecclesia matrix) wszystkich kościołów miasta i okolicy. Dokładna data jej powstania nie jest znana, ale najprawdopodobniej została ona erygowana w II poł. XIII w. Pierwsza pisemna wzmianka o parafii pochodzi jednak z XIV w. Wówczas jej ośrodkiem był mały drewniany kościółek pw. Najświętszej Maryi Panny znajdujący się na Jasnej Górze. Siedziba parafii została przeniesiona do Częstochowy pod koniec XIV w. i została umieszczona przy dotychczasowym kościółku pw. św. Zygmunta, który powstał najprawdopodobniej po otrzymaniu przez Częstochowę praw miejskich w 1356 r. Decyzję o zmianie siedziby parafii pw. św. Zygmunta podjął ówczesny proboszcz częstochowski, ks. Henryk Biel, herbu Ostoja, za zgodą biskupa krakowskiego ks. Jana Radlicy, zrzekając się kościoła na Jasnej Górze na rzecz sprowadzonych z Węgier paulinów.
Parafia św. Zygmunta znajdowała się w administracji księży diecezjalnych do 1474 r., po czym przeszła w ręce paulinów. Oni to założyli przy niej klasztor i rządzili parafią aż do poł. XIX w., kiedy zakon uległ kasacie.
Kościół pw. św. Zygmunta był wielokrotnie przebudowywany i remontowany. Ufundowano w nim nowy ołtarz soborowy, chrzcielnicę, kaplicę wieczystej adoracji oraz kaplicę akademicką w jego podziemiach. Dach kościoła i znajdującej się obok plebanii pokryto blachą miedzianą, odnowiono stacje Drogi Krzyżowej. W 1992 r. zbito tynki na budynkach plebanijnych i parkanach i dano nowe, a w 1993 r. przystąpiono do restauracji zewnętrznych murów świątyni. W 1996 r. ks. Marian Wojcieszak przeprowadził remont zabytkowej plebanii. Wymieniono instalację elektryczną, wszystkie tynki wewnętrzne, okna, przygotowano pomieszczenia na spotkania formacyjne grup oazowych. Zakupiono dodatkowo nowe nagłośnienie kościoła. W 1998 r. wyremontowano i uruchomiono dzwony kościelne, pomalowano wnętrze kościoła, odnowiono i pozłocono pięć ołtarzy. W 2000 r. dokonano przebudowy prezbiterium, położono nową granitową posadzkę oraz wstawiono w okna prezbiterium 3 witraże.
Przy kościele pw. św. Zygmunta 6 czerwca 1979 r. odbyło się spotkanie Ojca Świętego Jana Pawła II z wiernymi diecezji częstochowskiej. Dla upamiętnienia tego wydarzenia wmurowana jest specjalna tablica na frontonie kościoła. Od 3 marca 1973 r. w kościele trwa całodzienna adoracja Najświętszego Sakramentu (pierwsza w historii diecezji częstochowskiej).
Źródło: peuk.fiiz.pl