Muzeum Historii Kolei w Częstochowie
Muzeum Historii Kolei w Częstochowie – muzeum, w którym zgromadzono pamiątki, sprzęt i elementy wyposażenia kolejowego.
Muzeum znajduje się w Częstochowie, na 1. piętrze budynku dworca Częstochowa Stradom. Placówka została założona w 2001 roku. Znajdują się tam m.in. lampy, szyny, mundury, dokumenty, mapy, fotografie i wiele elementów wyposażenia kolejowego. Pod opieką muzeum znajdują się również dwa zabytkowe parowozy – TKt48-151 (stojący na dworcu Częstochowa) oraz Ol49-20 (stojący w okolicach lokomotywowni).
Od 19 października 2006 Muzeum Historii Kolei znajduje się na trasie Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.
Źródło: wikipedia.pl
Historia Muzeum w Częstochowie jest nierozerwalnie związana z Koleją Warszawsko-Wiedeńską, zwaną niegdyś Drogą Żelazną Warszawsko-Wiedeńską. Była to pierwsza trasa kolejowa wybudowana na terenie Królestwa Polskiego z inicjatywy Polaków, a jej głównym zadaniem było wspieranie rozwoju gospodarczego Królestwa. Niedługo po jej powstaniu, przedsiębiorcy zwrócili uwagę na możliwość optymalizacji przewozów towarów do Prus. Tak w poł. XIX w. powstał pomysł wybudowania połączenia Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej z kolejami pruskimi, który wywołał falę protestów, dyskusji i został ostatecznie parokrotnie odrzucony. W takiej sytuacji w Petersburgu powstało Towarzystwo Drogi Żelaznej Herby - Częstochowa (oparte głównie na kapitale niemieckim), które rozpoczęło starania o koncesję na budowę linii łącznikowej. W 1900 r. car zatwierdził „Ustawę Towarzystwa Drogi Żelaznej Herby - Częstochowa”, zorganizowanego w celu budowy i eksploatacji drogi żelaznej wąskotorowej elektrycznej ogólnego użytku od miasta Herby do miasta Częstochowy guberni Piotrkowskiej, z odgałęzieniami do kopalni żelaza m. Łojki, do huty Blachownia i do zakładów „Towarzystwa Zakładów Mechanicznych Hantke”. Do realizacji projektu przystąpiono w 1901 r., prace trwały jedynie 2 lata. 11 sierpnia 1903 r. oddano do użytku główną linię Częstochowa I - Herby oraz odgałęzienie Ostrowy - Blachownia.
Wybudowana linia była jednotorowa, o prześwicie 1067 mm (jedna tysięczna część wiorsty). Elektryfikacją objęto jedynie teren będący własnością Towarzystwa Zakładów Mechanicznych Hantke (gdzie wykorzystywano kilka lokomotywek elektrycznych niemieckiej produkcji). Pozostała część trasy była obsługiwana trakcją parową. Droga żelazna Herby - Częstochowa dysponowała w początkowym okresie 5 parowozami, 12 wagonami osobowymi i 120 wagonami towarowymi. Na linii powstały następujące stacje i przystanki: na linii głównej – Częstochowa I, Stradom, Gnaszyn, Ostrowy, Herb, przy czym na stacji Stradom rozpoczynało się odgałęzienie do Zakładów Hantke, na którym zlokalizowano dwie stacje – Częstochowa II i Hantke. Stacje znalazły się również na końcach wybudowanych odgałęzień, tj.: Łojki i Blachownia. Całkowita długość wszystkich linii DŻHCz wynosiła 27 wiorst (28,8 km).
Przez prawie cały XX w. znaczenie wybudowanej na początku stulecia linii kolejowej było bardzo duże, obecnie jednak wymaga ona gruntownego remontu.
Źródło: peuk.fiiz.pl
