Pomnik Danuty Siedzikówny "Inka" w Gdańsku
Pomnik upamiętnia postać Danuty Siedzikówny, pseudonim Inka. Jest to realistyczna rzeźba przedstawiająca postać kobiety w toczku z wpiętym krzyżem, który nawiązuje do pełnionej przez nią funkcji sanitariuszki. Figurę ujęto do popiersia, które osadzono na wysokim cokole. Pomnik odlany jest z aluminium i mosiądzu, a cokół wykonano z granitu. Głowa pochylona jest delikatnie w lewą stronę, rysy twarzy potraktowano z realistyczną dokładnością, na ramiona opadają delikatnie kręcone włosy. „Inka” przedstawiona została w mundurze z lekko rozpiętym kołnierzem, z prawej strony postaci fałdy szaty przechodzą w abstrakcyjną, geometryczną formę, w której umieszczony został symbol Polski Walczącej – kotwicę. Figura osadzona jest na granitowym postumencie, na którym znajduje się napis: „Danuta Siedzikówna | 1928–1946 | Ps. „Inka” | Chwała bohaterce”. Tuż przy cokole w dolnej partii postumentu znajduje się brązowa plakieta z napisami: „AK Wilno | Kmicic | Narocz | Łupaszko”, w jej centrum przedstawiona jest Golgota z trzema krzyżami, a w jej środku liczba 5.
Na tylnej części postumentu umieszczona jest niewielka srebrna tabliczka informująca o tym, że rzeźbę wzniesiono z inicjatywy Arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia oraz społeczności dzielnicy Gdańsk Orunia. Wymienieni są fundatorzy pomnika, autor rzeźby oraz data odsłonięcia pomnika. Pierwotnie pomnik miał przedstawiać Inkę w powłóczystej szacie, jednak taka propozycja spotkała się z krytyką, pojawiły się zarzuty złego smaku oraz skojarzenia z przedstawieniami Matki Boskiej. Zamiast zgody na jego realizację uzyskano zgodę na tymczasowe ustawienie pomnika, która miała obowiązywać do uzyskania pozwolenia budowlanego. Pomnik w całości został sfinansowany ze składek społecznych.
Danuta Siedzikówna była sanitariuszką 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej dowodzonej przez mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę”. Działała także jako łączniczka, uczestnicząc w akcjach przeciw NKWD i UB. Została aresztowana przez UB w 1946 r., w Gdańsku, dokąd udała się po zaopatrzenie medyczne. Podczas przesłuchań była brutalnie torturowana, ale nie wyjawiła żadnych informacji. Wojskowy Sąd Rejonowy wydał wyrok kary śmierci i „Inka” została stracona 28 sierpnia 1946 r. (wyrok ten został uchylony w 1991 r.). W 2015 r. odnaleziono szczątki „Inki” w nieoznakowanym grobie na gdańskim Cmentarzu Garnizonowym.
Miejsce: Pomnik znajduje się na skwerku przy ul. Gościnnej, w sąsiedztwie kościoła pw. św. Jana Bosko. Monument powstał z inicjatywy Salezjanów z parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Jana Bosko na Oruni. Danuta Siedzikówna uczyła się w szkole salezjańskiej (na Podlasiu) i związek ten zapewne wpłynął na wybór upamiętnienia właśnie jej postaci. Przy okazji ustawienia monumentu miasto uporządkowało teren wokół pomnika i podniosło estetyczne walory otaczającej go przestrzeni. Obok pomnika znajduje się tablica z fotografią Danuty Siedzikówny oraz historią jej życia, element ten został zniszczony w 2017 r., ponownie odtworzono tablicę, która wciąż znajduje się w bliskim sąsiedztwie pomnika.
Źródło: gaps.gda.pl
