Kościół pw. św. Jana Bosko w Gdańsku

Nr w rejestrze zabytków:
A-717 z 20.12.1972
Historyczna nazwa: Dawny kościół ewangelicki pw. św. Jerzego w Gdańsku
Data powstania obiektu: I poł. XV w.
Opis

Kościół św. Jana Bosko – zabytkowy kościół parafialny na gdańskiej Oruni, wyznania rzymskokatolickiego. Pierwotnie była to świątynia ewangelicka i nosiła imię świętego Jerzego. Od 1945 roku kościołem zarządzają salezjanie.

Świątynia znajduje się w centrum Oruni przy ul. Gościnnej.

Kościół jest przykładem neogotyku. Został zbudowany z czerwonej cegły. Posiada wieżę wysokości 43 metrów, zwieńczoną blaszaną kopułą w formie ostrosłupa. Jest ona lokalną dominantą architektoniczną. Kubatura wynosi 2800 m3. Długość z przedsionkiem to 33 m, szerokość 16 m.

Kościół posiada drewniane sklepienie pozorne, wsparte na 8 drewnianych filarach tworzących emporę biegnącą wzdłuż ścian bocznych, łączącą się nad wejściem głównym. Nad wejściem na emporze znajdują się piętnastogłosowe organy z 1912 roku.

Pierwotnie kościół posiadał wystrój neogotycki. W myśl ustaleń posoborowych, w roku 1975 wnętrze kościoła zostało przebudowane. Zniknęły: ambona, ołtarz neogotycki i dwa ołtarze boczne. Zbudowano nowy ołtarz. Autorem płaskorzeźb jest lokalny artysta Wawrzyniec Samp.

Na wieży znajdują się 3 dzwony odlane ze stali w 1921. Początkowo na wieży znajdowały się cztery dzwony, z czego najstarszy powstał w 1656. W 2019 elewacja wieży została poddana remontowi.

Źródło: wikipedia.pl

Historia

Pierwsza świątynia na Oruni powstała w I połowie XV wieku, kiedy to Krzyżacy wznieśli tu kaplicę. W 1571 została ona rozbudowana w kościół ewangelicki, którego odbudowę po pożarze w 1577 zapoczątkowano w 1608 roku. W 1645 zanotowano, że kościołowi grozi zawalenie. W 1684 kościół otrzymał wieżę, a w wyniku kolejnej przebudowy, zapoczątkowanej w 1766, rozbudowano zachodnią i północną część świątyni. Obecny kościół powstał w miejscu poprzedniej świątyni, spalonej w 1813 przez wycofujących się Francuzów (zob. Wolne Miasto Gdańsk). Budowa rozpoczęła się w 1820, dzięki wsparciu finansowemu Fryderyka Wilhelma III, i trwała do 1823. Projektantem był jeden z ważniejszych pruskich architektów – Karl Friedrich Schinkel.

Podczas II wojny światowej kościół został uszkodzony. Ucierpiał dach, wieża i okna kościelne. 28 maja 1945 kościół został zajęty przez katolików. Ówczesny rzymskokatolicki biskup gdański Karol Maria Splett przydzielił kościół salezjanom, m.in. w celu prowadzenia działalności opiekuńczo-wychowawczej dla młodzieży. 20 lipca 1972 świątynia wraz z plebanią przeszły formalnie na własność tego zgromadzenia.

Od 1691 do lat 60. XX wieku obok kościoła istniał ewangelicki cmentarz oruński, zamieniony następnie na park.

15 lipca 1994 kościół stał się kościołem parafialnym, odłączając się od pobliskiej parafii Ignacego Loyoli.

Źródło: wikipedia.pl

 

HISTORIA KOŚCIOŁA

I poł XV w. – Krzyżacy wznoszą w Oruni kaplicę

1568 – powstaje szkoła kościelna

1571 – rozbudowa kaplicy katolickiej, przekształcenie jej w kościół ewangelicki

1577 – pożar kościoła i plebanii podczas walk Stefana Batorego z luteranami

1608 – początek odbudowy kościoła

1638 – powstaje nowa plebania

1645 – świątyni grozi zawalenie

1684 – budowa nowej wieży

1691 – przy kościele powstaje cmentarz

1697 – założenie parafialnej kasy wdowiej

1762 – kościół otrzymuje organy

1766 – początek wielkiej przebudowy starego kościoła, rozbudowa części północnej i zachodniej

1813 – podczas ucieczki wojsk napoleońskich kościół zostaje całkowicie spalony przez kozaków

1819 – wzniesienie plebanii

1820 – kolejna odbudowa świątyni

1823 – znany architekt Karol Schinkel wznosi obecną świątynię

mistrz Halbritter wykonał drewniane sklepienie ze zniszczonego przez francuzów gdańskiego kościoła szpitalnego, sprowadzono fragmenty organów, ich zamontowania i rozbudowy dokonał organomistrz Arendt, pierwotny obraz ołtarzowy wykonał malborski malarz Hecker; póxniejszy pochodził z r. 1855; początkowo na wieży znajdowały się cztery dzwony, największy odlał w Królewcu Ludwik Copinus, średni pochodził 1656 r. i był dziełem słynnego ludwisarza gdańskiego M. Weinholda, miał być darem kościoła św. Piotra i Pawła; obecne trzy dzwony zostały odlane w 1921r.

1857 – rozbudowa plebanii

1945 – 6 czerwca – kościół staje się świątynią katolicką, rozpoczynają tu pracę księża Salezjanie

1972 – 20 lipca – kościół wraz z plebanią przechodzi na własność Zgromadzenia Salezjańskiego

1973 – dobudowa zakrystii

1986 – gruntowny remont organów

1987 – renowacja kościoła wraz z pokryciem dachu taśmą miedzianą

1993 – wymiana blachy na miedzianą na wieży kościoła

1994 – Renowacja kościoła

1994 – 15 lipca Powstanie Parafii Rzymskokatolickiej pod wezwaniem Św. Jana Bosko

 Źródło: salezjanie-gdansk.pl

Uwagi

Rozkład nabożeństw:

Niedziela
6.30, 8.00, 9.30, 11.00 (suma), 12.30 (z udziałem dzieci i młodzieży), 18.30 (młodzież i młodzi dorośli)

Dni powszednie:
6.30-8.30-18.30

Nabożeństwa:

Poniedziałek/Czwartek/Piątek
19.00 Adoracja

Wtorek
19.30 Msza św. trydencka

Środa
18.00 Nowenna do Wspomożycielki

Zaktualizowano 7 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Gościnna 15
80-032 Gdańsk
Tel.: 735 276 723
place
54.3231213990284, 18.632888822398254Skopiowano do schowka
N54º19'23.237", E18º37'58.4"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Inne w kategorii: Sakralne To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.