Szkoła Podstawowa nr 20 im. Powstańców Śląskich w Gliwicach

Budowę szkoły rozpoczęto 11 sierpnia 1906 roku. Do użytku oddano ją 1 kwietnia 1908 roku. Koszt budowy wyniósł 292 tysiące marek. Projekt sporządził radca budowlany Kranz, nadzorował mistrz budowlany Draub. Budynek jest eklektyczny, dominuje styl niemieckiego renesansu, wykonano go z czerwonej cegły, ożywionej sztucznym kamieniem. Dla lepszego oświetlenia pomieszczeń oddalono go od ulicy, natomiast dwa boczne skrzydła dochodzą do niej. Ryzalit przechodzi w wieżę nakrytą baniastym hełmem z latarnią i iglicą tu znajdował się zegar, który służył uczniom i mieszkańcom dzielnicy. Warto również wspomnieć o innym szczególe architektonicznym: nad osią wejściową jest schodkowa wystawka z esownicami, nad wejściem i bramą popiersia nauczycieli. Główny budynek ma 3 piętra i wysokość 20 metrów, zaś skrzydła tylko 1 piętro i 12 m wysokości.

Na dziedzińcu znajdowała się sala gimnastyczna, ubikacje i ogródek botaniczny. Jak podaje ppor. Antoni Choroba, weteran powstań śląskich, w obrębie szkoły mieszkało 75% uczniów, którzy w domu posługiwali się językiem polskim, 20% – polsko-niemieckim, 5% – niemieckim. Sala gimnastyczna była udostępniana innym szkołom oraz klubom sportowym. W latach 1919-21 ćwiczyli w niej członkowie organizacji Sokół (później członkowie polskiej organizacji wojskowej) oddział szobiszowicki, którego prezesem był Franciszek Wesoły, sekretarzem Antoni Choroba, skarbnikiem Wiktor Polewka. Do rejonu tej szkoły należały ulice: Jana Śliwki, Toszecka (od 27-71), św. Urbana, Przemysłowa, Przy Tamie, Wiertnicza, Dworska, Lwowska oraz kilka mniejszych. W rejonie tym mieszkali i uczyli się późniejsi powstańcy: bracia Kuczniki, Dawidy, Larysze, Chorobowie, Uszczykowie, Jerzy Ziętek. W okresie plebiscytu w sali gimnastycznej stacjonowali żołnierze francuscy, którzy zostali napadnięci przez bojówkarzy niemieckich.