Elektrownia Wodna Kamienna

Elektrownia Wodna „Kamienna” to urokliwie położona mała elektrownia wodna o mocy 0,96 MW, zasilana nurtem rzeki Drawy. Znajduje się w Drawieńskim Parku Narodowym, około 1 km na południowy zachód od osady Głusko i stanowi część Zespołu Elektrowni Wodnych Koronowo. Jest to jeden z najcenniejszych i najstarszych zabytków techniki hydroenergetycznej w Polsce.

Pionierskie Początki: Budowa i Pierwsze Zastosowania Energii

Budowę Elektrowni Wodnej „Kamienna” rozpoczęto już w 1896 roku, zaledwie pięć lat po uruchomieniu pierwszej elektrowni wodnej na świecie. Pierwotnie wytwarzany prąd wykorzystywano do produkcji karbidu. Od 1909 roku elektrownia zaczęła zasilać w energię rozległe obszary ówczesnych powiatów Arnswalde (choszczeńskiego), Pyritz (pyrzyckiego), Friedeberg Nm. (strzelecko-drezdeneckiego) oraz części powiatu Soldin (myśliborskiego), świadcząc o swoim pionierskim znaczeniu dla regionalnej energetyki.

Zabytek Techniki Wysokiej Rangi: Architektura i Historia

Elektrownia „Kamienna”, obejmująca budynek główny, gospodarczy oraz rozdzielnię, jest dziś uznawana za zabytek techniki wysokiej rangi. Jej historyczna architektura i zachowane elementy wyposażenia stanowią cenne świadectwo rozwoju hydroenergetyki na przełomie XIX i XX wieku. Warto podkreślić, że elektrownia funkcjonuje nieprzerwanie od momentu jej powstania, co dodatkowo podnosi jej wartość historyczną.

Niezrealizowane Plany Kaskady Drawy i Współczesność

W latach 40. XX wieku istniały ambitne plany włączenia Elektrowni „Kamienna” w tak zwaną kaskadę Drawy, która zakładała budowę kolejnych piętrzeń w Mostnikach, Moczelach, Zatomiu i Barnimiu. Projekty te ostatecznie nie zostały zrealizowane. Obecnie zwiedzanie elektrowni jest możliwe po wcześniejszym uzgodnieniu z jej obsługą, co stanowi unikalną okazję do poznania jej wnętrza i historii.

Ekologiczne Wyzwania: Odmulanie Zbiornika a Łosoś

Niestety, w latach 1982–1983 odmulanie zbiornika elektrowni stało się tragicznym wydarzeniem, przyczyniając się do ostatecznego wyginięcia polskiej populacji łososia, gdyż zamulenie tarlisk utrzymywało się aż do jesieni 1985 roku. To smutne przypomnienie o potencjalnym wpływie działalności hydrotechnicznej na środowisko naturalne.

Modernizacja z Poszanowaniem Historii: Nowe Turbiny

W 2012 roku elektrownia przeszła gruntowną modernizację. Zainstalowano nowe, bliźniacze turbiny Francisa o znacznie wyższej sprawności, a oryginalne generatory poddano modernizacji. Wykonawcą prac była firma ZRE Gdańsk S.A., co pozwoliło na unowocześnienie obiektu z zachowaniem jego zabytkowego charakteru.

Źródło: wikipedia.pl