Dawna Fabryka Porcelany w Katowicach
W ramach kompleksu Fabryki Porcelany, wpisanego jako całość do gminnej ewidencji zabytków, znajdują się bardzo cenne obiekty architektury poprzemysłowej, m.in. budynki starej piecowni, malarni czy wzorcowni służących przez blisko 100 lat do produkcji porcelany, a także tak charakterystyczne dla górnośląskiego krajobrazu wieża wodna i komin. Autentyzm zabudowy podkreślany jest przez szereg artefaktów postindustrialnych rozdysponowanych we wnętrzach. Budynki tworzą dodatkowo ciekawy układ z wewnętrznymi przestrzeniami.
Obecnie Porcelana Śląska Sp. z o.o. już nie istnieje, ponieważ z powodu trudności finansowych ogłoszono jej upadłość. Pracę w fabryce straciło około 400 osób. Jednakże w sklepach wciąż jeszcze można zakupić porcelanę sygnowaną znakiem Fabryki z tym, że obecnie produkowana jest w różnych fabrykach porcelany w Polsce i za granicą a w Bogucicach już tylko zdobiona i sprzedawana jako Porcelana Bogucice.
W 2012 roku kompleks historycznej fabryki porcelany został kupiony przez nową spółkę Porcelana Śląska. Swoje miejsce w tych murach znalazła również Fundacja Giesche, która organizuje w tym miejscu Park Przemysłowo-Technologiczny PORCELANA ŚLĄSKA PARK.
Rok 2015 to początek nowej ery, widoczny już dla każdego, ponieważ 2 budynki po generalnych przebudowach zyskały nowy blask. Stary budynek dyrekcji fabryki, przeistoczył się w prostą czarną, elegancką bryłę, a jeden z ceglanych budynków zyskał wraz z oczyszczeniem elewacji nową funkcję.
Cały teren fabryki nieustająco jest porządkowany a kolejne elementy infrastruktury remontowane. Pojawił się nowy sklep z porcelaną, sklepy z wyposażeniem wnętrz, w których można skorzystać z porad architektów. Są też Centrum Dizajnu i Galeria Giesche, w której organizowane są imprezy kulturalne.
Źródło: zabytkitechniki.pl / wikipedia.pl
Historia Porcelany Śląskiej sięga trzeciego dziesięciolecia XX wieku. W 1922 roku, w Roździeniu, obecnie część dzielnicy Katowic: Szopienice-Burowiec, powstała pierwsza na Górnym Śląsku niewielka fabryka porcelany, założona przez braci: Ryszarda i Józefa Czudayów, z których głównym inicjatorem działań w dziedzinie produkcji porcelany był Ryszard. Wytwórnia nosiła nazwę „Elektro-Porcelana-Czudaywerke”. Produkowano w niej głównie porcelanę techniczną i prawdopodobnie stołową.
Z tej firmy około 1923 roku powstała: „Giesche” Fabryka Porcelany SA dawniej Czuday. Dyrektorem został Ryszard Czuday, on też prowadził budowę nowej fabryki i zajął się adaptacją budynków na zakupionym terenie po byłej wytwórni pasz w Bogucicach. Udziałowcami w spółce w tym okresie byli bracia Czuday (49%) i Giesche SA (51%) w Katowicach. W 1926 roku nowym udziałowcem firmy został amerykański koncern Harrimana. Kapitał jakim zasilił spółkę został przeznaczony przede wszystkim na rozbudowę i unowocześnienie fabryki. Dokonano też wiele zmian organizacyjnych. W następstwie tych wydarzeń dyrektor Richard Czuday odszedł z firmy i założył własną wytwórnię porcelany pod nazwą „Czuday”” na terenie dawnej huty cynku w Bykowinie. Nazwa wytwórni w Bogucicach uległa zmianie, a mianowicie skrócono ją o człon „dawniej Czuday” i brzmiała: „Giesche” Fabryka Porcelany SA (Giesche Porzellanfabrik AG). W czasie II wojny światowej fabryka nie przerwała produkcji i przeszła pod zarząd niemiecki. W 1945 roku z powodu działań wojennych zakład unieruchomiono. Po wojnie wytwórnia została upaństwowiona i wznowiła produkcję. Do 1952 roku stosowano przedwojenną sygnaturę „Giesche” fabryka porcelany S.A.
Po 1952 roku fabryka nosiła nazwę Zakłady Porcelany Bogucice. W tym też czasie zniszczono około 85% infrastruktury intelektualnej fabryki (modele, fasony, rysunki techniczne i modelarskie), zastępując ją nową infrastrukturą.
W latach 1952–1993 fabryka sygnowała swoje wyroby „Porcelana Bogucice”. W 1994 roku w związku z trudnościami finansowymi fabryka została zamknięta. Wykupiona następnie przez Porcelanę Śląską Sp. z o.o., po generalnym remoncie i wymianie pieców wznowiła produkcję z początkiem 1995 roku. Do momentu ogłoszenia upadłości w roku 2009, wytwórnia produkowała pod nazwą „Porcelana Śląska”, używając także w połowie lat 90. XX wieku sygnatury „Giesche”.
W 1923 roku na terenie byłej wytwórni pasz w Bogucicach, dyrektor Ryszard Czuday rozpoczął adaptację starych pomieszczeń i budowę nowych budynków do produkcji porcelany. Fabrykę usytuowano wzdłuż linii kolejowej. Zabudowę stanowił kompleks budynków dwu i trzykondygnacyjnych na rzucie prostokąta, pokrytych dachem dwuspadowym. Nad zabudowaniami górowały trzy kominy fabryczne i wieża. Wytwórnia posiadała sześć pieców okresowych tzw. ulowych do wypalania wyrobów porcelanowych na biskwit i piece muflowe do wypalania dekoracji. W 1929 zmechanizowana fabryka posiadała już 9 pieców i zatrudniała 650 pracowników.
W latach 1998–1999 kiedy właścicielem była Porcelana Śląska, charakter produkcji z technologii ręcznej czyli tzw. mokrego formowania zmieniono na bardziej ekonomiczne prasowanie izostatyczne na zimno. Wymieniono też stare, energochłonne piece do wypalania dekoracji.
Źródło: wikipedia.pl
