Dawna Kolonia Amandy w Katowicach
Kolonia Amandy, dawniej również Kolonia Agnieszki Amandy − dawna kolonia robotnicza, powstała dla pracowników nieistniejącej już kopalni węgla kamiennego Agnes Amanda. Obszar dawnej kolonii znajduje się w Katowicach, na terenie jednostki pomocniczej Janów-Nikiszowiec, u podnóża Mrówczej Górki.
Kolonia powstała w pierwszej połowie XIX na terenach leśnych gminy Janów, za dzisiejszą hutą Ferrum. Kolonię założono przy kopalni węgla kamiennego Amanda nadaną 3 maja 1837 roku. Kopalnię tę 14 maja 1840 roku połączono z sąsiednią kopalnią Agnes (nadana 5 grudnia 1838 roku), tworząc zakład Agnes Amanda. Kopalnia miała wielu właścicieli, spośród których większość udziałów na początku miał mistrz murarski z Dębu – Józef Heintze. Do 1881 roku kopalnia została wykupiona przez koncern Georg von Giesces Erben, a w 1883 roku włączono ją do kopalni Giesche (obecnie Wieczorek). Maksymalne wydobycie węgla kamiennego w kopalni w 1847 roku wynosiło 18,5 tysięcy ton.
Zabudowę stanowiły parterowe i piętrowe familoki, w których mieszkania były ciasne i przeludnione, pozbawione wody i kanalizacji. Mapa z 1883 roku wskazuje, iż od strony drogi do huty cynku Kunegunda w Zawodziu znajdowały się trzy budynki mieszkalne. W 1871 roku w kolonii mieszkało 27 osób, a w grudniu 1885 kolonia liczyła łącznie 314 mieszkańców. W maju 1939 roku w kolonii mieszkało 245 osób. Kolonia Amandy do 1951 roku znajdowała się w gminie Janów, w latach 1951−1954 wchodziła w skład miasta Szopienice, a w 1954 roku wraz z terenami leśnymi w pobliżu została włączona do Katowic. Kolonia nie była rozbudowywana – podobny stan zabudowy zachował się do końca XX wieku. Kolonia została wyburzona przed rokiem 1990.
Obecnie po kolonii pozostała jedynie nazwa ulicy – Kolonia Anandy. Kolonia zlokalizowana była pod Mrówczą Górką, a w jej pobliżu znajduje się Staw Upadowy. Trasami leśnymi w rejonie dawnej kolonii przebiega żółta trasa rowerowa nr 5, łącząca Dolinę Trzech Stawów z granicą Katowic i Sosnowca w rejonie Borek przez Szopienice i Roździeń.
Źródło: wikipedia.pl
