Dawna Kopalnia Węgla Kamiennego "Gottwald" w Katowicach
Zabudowania założonej na początku XX w. kopalni „Gottwald” to jeden z najwspanialszych przykładów wykorzystania terenów poprzemysłowych nie tylko w skali Polski, ale również w skali europejskiej. Mieszczące się tutaj obecnie centrum Silesia City Center to nowoczesny, współczesny symbol Katowic i całego Górnego Śląska, zbudowany na najcenniejszym lokalnym dziedzictwie industrialnym.
Silesia City Center – jedno z największych centrów handlowo-usługowo-rozrywkowych w Polsce o łącznej powierzchni kilkuset tysięcy m², z czego 65 000 m² to powierzchnia handlowa, 100 000 m² mieszkalna (osiedle „Dębowe Tarasy”) i 60 000 m² biurowa (Silesia Office Towers) – zostało otwarte w 2005 r. i od tamtego czasu cieszy się niezmienną popularnością, będąc obowiązkowym punktem zwiedzania Katowic i Górnego Śląska. Nie jest to bowiem zwyczajne centrum handlowo-usługowe, jakich w Polsce wiele. Z założenia bowiem nawiązuje wielokrotnie do śląskości i industrializmu, dzięki któremu jego powstanie było możliwe.
Centrum jest podzielone na 13 alei, nazwanych od miast Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, i 8 placów tematycznych, pełniących funkcję miejsc odpoczynku i spotkań. Sklepy znajdują się wokół tzw. placów lub wzdłuż korytarzy – alei, których łączna długość wynosi ponad 1 km.
Niektóre historyczne budynki dawnej kopalni, usytuowane w centralnym punkcie – przy wejściu do nowego obiektu – zostały odrestaurowane, a ich funkcja została zmieniona. Zabytkowa wieża szybu kopalnianego „Jerzy” jest symbolem połączenia przeszłości z przyszłością. Na zewnątrz zgromadzone zostały eksponaty związane z górnictwem, mające przypominać o dawnym charakterze tego miejsca. W odnowionym budynku dawnej kotłowni maszyny wyciągowej (w późniejszych latach był tam basen) znajdują się m.in. galeria sztuki firmy Almi Decor i siedziba dyrekcji Silesia City Center. W budynku maszynowni szybu „Jerzy” urządzona została dodatkowo kaplica św. Barbary (patronki górników), która została poświęcona 3 grudnia 2005 r.
W 2009 r. zakończono budowę osiedla mieszkaniowego „Dębowe Tarasy”, które stanowi część Silesia City Center. W planach jest budowa kolejnych budynków mieszkalnych.
Silesia City Center to miejsce niezwykłe, pełne uroku, tajemniczości, nowoczesności zbudowanej w oparciu o dziedzictwo poprzemysłowe. Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać przedsięwzięciem tylko komercyjnym, po głębszym zastanowieniu wiadomo, iż jego powstanie uratowało przed całkowitą ruiną kolejny zabytkowy śląski obiekt postindustrialny.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Budowę kopalni pod nazwą „Eminenz”, bo taką nazwę wcześniej nosiła kopalnia „Gottwald”, rozpoczęto w lipcu 1904 r. Kardynał wrocławski Georg Kopp poświęcił miejsce pod budowę nowego szybu, któremu nadano jego imię „Jerzy”, a cała kopalnia przyjęła nazwę jego „Eminencji”. W 1905 r. nastąpiło jej połączenie z kopalnią „Waterloo”. Właścicielem kopalni był szpital świętego Ducha w Bytomiu i parafia katolicka w Chorzowie. Budowę zakończono w 1907 r. W 1928 r. dzierżawiła ją spółka akcyjna huta „Pokój”. Od 1931 r. należała do Rudzkiego Gwarectwa Węglowego. W czasie okupacji zatrudniano w kopalni jeńców wojennych z obozów pracy zlokalizowanych na terenie Załęża.
Po II wojnie światowej kopalnia należała do Katowickiego Związku Przemysłu Węglowego. W 1953 r. zmieniono jej nazwę na „Gottwald” (na cześć pierwszego komunistycznego prezydenta Czechosłowacji – Klementa Gottwalda). W 1974 r. połączyła się ona z kopalnią „Kleofas”.
Obecnie kopalnia już nie istnieje.
Źródło: peuk.fiiz.pl
