Kościół pw. Nawiedzenia NMP w Klępsku

Nr w rejestrze zabytków:
31 z 12.06.1953 oraz 207 z 20.03.1961
Data powstania obiektu: 1367-1377 r.

Kościół w Klępsku położony jest na wzniesieniu, przy drodze z Babimostu do Sulechowa. Na częściowo zadrzewionym terenie przykościelnym znajduje się kaplica grobowa rodziny Philipsborn z 1. poł. XX w. - ślad po nieużytkowanym od 1945 r. cmentarzu. Całość od północy, zachodu i południa otoczona jest kamiennym murem.

Orientowany kościół składa się z głównego korpusu nawowego, nieco węższego i niższego prezbiterium zamkniętego prostokątnie oraz wieży od strony zachodniej. Bryłę obiektu uzupełnia murowana zakrystia przy północnej ścianie prezbiterium. Nawa i prezbiterium przykryte są dwuspadowymi dachami krytymi gontem, wieża kościoła zwieńczona jest wysokim iglicowym hełmem. Ściany wschodnia i zachodnia, o konstrukcji wieńcowej, od wewnątrz pokryte są gliną, natomiast dłuższe północna i południowa, o konstrukcji szkieletowej, wypełnione są cegłą. Pod zakrystią znajduje się kolebkowo sklepiona krypta.

Najcenniejszy elementem kościoła jest bogaty, wielobarwny wystrój malarsko-snycerski oraz wyposażenie wnętrza. W prezbiterium znajduje się gotycki ołtarz z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem koronowanej przez anioły i otoczonej gronem świętych, uzupełniony o predellę przedstawiająca Ostatnią Wieczerzę oraz grupę Ukrzyżowania w zwieńczeniu. Z okresu przebudowy kościoła pochodzi chrzcielnica dekorowana scenami figuralnym i cytatami z Pisma Świętego. Uzupełnieniem programu teologicznego ołtarza i chrzcielnicy jest bogato dekorowana ambona z rzeźbiarskimi przedstawieniami czterech ewangelistów, działaczy reformacyjnych - Marcina Lutra i Filipa Melanchtona oraz wizerunkiem Trójcy Świętej na podniebieniu baldachimu. Program ikonograficzny ambony rozwinięty został w dekoracji parapetów empor. Parapet najstarszej południowej empory dekorowany jest scenami Stworzenia Pierwszych Rodziców, parapet empory zachodniej - cyklem przedstawień inspirowanych tematyką Dziesięciorga Przykazań. Dwie empory północne w prezbiterium ozdabia cykl malowideł odnoszący się do cudów Chrystusa oraz wielkich grzeszników stanowiących wzór szczerej pokuty, zaś emporę południową w prezbiterium - personifikacje zmysłów oraz przedstawienia odnoszące się do chwały życia wiecznego. Wspomniane sceny oddzielone są od siebie kolumienkami, a całość uzupełniają elementy ornamentyki roślinnej i geometrycznej. Trzecim członem ideowym dekoracji kościoła są malowidła stropów nawy i prezbiterium. Na stropie nawy ukazano proroków i apostołów oraz personifikacje cnót chrześcijańskich i kardynalnych. Najbardziej złożony program ikonograficzny charakteryzuje przestrzeń prezbiterium: na górnej części zachodniej ściany szczytowej znajduje się scena Sądu Ostatecznego, na wschodniej ścianie szczytowej Zwiastowanie, a pomiędzy nimi, na grzbiecie pozornego sklepienia kolebkowego, na rozgwieżdżonym niebieskim tle ukazane zostały wizerunki czterech ewangelistów, scena Zmartwychwstania oraz typologicznie zestawione sceny ze Starego i Nowego Testamentu. Wewnątrz kościoła występuje 90 inskrypcji umieszczonych na obrazach i płytach kamiennych - w przeważającej większości teksty religijne, będące komentarzem do ilustracji malarskiej. Występują również inskrypcje związane z właścicielami wsi oraz fundatorami, którzy przyczynili się do artystycznego wzbogacenia kościoła. Do oryginalnych elementów wyposażenia wnętrza należą ponadto bogato dekorowane stalle.

Źródło: zabytek.pl

Na podstawie badań dendrochronologicznych przeprowadzonych w 2006 r. przyjmuje się, iż pierwotny drewniany kościół w Klępsku został zbudowany w latach 1367-1377, natomiast najstarsze wzmianki na temat świątyni w źródłach pisanych pochodzą z 1421 r. Niemal przez dwa stulecia, aż do czasów reformacji, kościół był siedzibą wiejskiej katolickiej parafii podlegającej diecezji poznańskiej.

W 1537 r. ziemia sulechowska, na terenie której leży Klępsk, weszła w posiadanie Margrabiów Brandenburskich, zaś w 1576 r. świątynię przejęli lokalni ewangelicy. Pierwszym pastorem parafii był Baltazar Nevius z Lubska, który zainicjował długotrwały proces adaptacji budynku do potrzeb nowego kultu. W pierwszym etapie dokonano przebudowy średniowiecznego kościoła zrębowego na szkieletowy z zachowaniem wschodniej ściany prezbiterium. Do 1593 r. (data widoczna jest na renesansowym fryzie wieńczącym ściany nawy) ukończono prace budowlane obejmujące m.in. montaż empor w nawie, budowę przedsionka ze schodami prowadzącymi na empory oraz murowanej zakrystii z emporą w drugiej kondygnacji. Równolegle z prowadzonymi pracami budowlanymi przystąpiono do wykonania wystroju malarskiego wnętrz i wyposażenia świątyni do potrzeb liturgii protestanckiej. Znaczna część tych prac przeprowadzona została pod kierunkiem kolejnego pastora Stefana Holstein z Sulechowa pełniącego swoją funkcję w latach 1603-1622. W 1657 r. wzniesiono istniejącą do dziś wieżę kościelną, w miejscu i na wzór wcześniejszej, która spłonęła w czasie wojny trzydziestoletniej.

Wnętrze kościoła wraz z pełnym wyposażeniem przetrwało w stanie niemal niezmienionym od XVII w. do czasów współczesnych. Do nielicznych ingerencji dokonanych po I wojnie światowej zaliczyć można przemalowanie parapetów obu kondygnacji empor na wschodniej ścianie kościoła oraz aranżację tzw. loży rodziny Philipsborn, której ściany pokrywają modernistyczne malowidła przedstawiające Adama i Ewę w Raju. Po II wojnie światowej kościół w Klępsku został przejęty przez katolików i obecnie stanowi filię katolickiej parafii Łęgowo.

Źródło: zabytek.pl

Zaktualizowano 3 miesiące temu

Dane teleadresowe

Droga Wojewódzka 304
66-111 Klępsk
place
52.115822, 15.717895Skopiowano do schowka
N52º6'56.959", E15º43'4.422"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Architektura szachulcowa
Miejsce/obiekt posiadające drewniane ściany szkieletowe, której wypełnienie stanowi glina wymieszana i zarobiona z sieczką, z trocinami lub wiórami.
Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Pomnik Historii
Miejsce/obiekt zaliczające się do zabytków nieruchomych o szczególnym znaczeniu dla polskiej kultury.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Inne w kategorii: Sakralne To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Powiązane artykuły W tych artykułach wspomnieliśmy o aktualnie oglądanej przez Ciebie atrakcji

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.