Collegium Phisicum im. Hugona Kołłątaja Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Nr w rejestrze zabytków:
A-100 z 15.08.1936
Data powstania obiektu: 1786-1791, 1825-1836, 1850-1853 r.
Opis

Collegium Kołłątaja (pełna nazwa Collegium Phisicum im. Hugona Kołłątaja) – zabytkowy gmach Uniwersytetu Jagiellońskiego, zlokalizowany pomiędzy ulicami: św. Anny, Jagiellońską i Gołębią na krakowskim Starym Mieście.

Architektura

Gmach składa się z trzech skrzydeł. Ma dwie pełne kondygnacje i półpiętro. Fasada skierowana jest na ulicę św. Anny. Ma ona dziewięć osi. W jej centralnej części znajduje się płytki ryzalit o szerokości trzech osi, zwieńczony trójkątnym frontonem, w którego tympanonie umieszczono alegoryczną płaskorzeźbę "Polonia opiekunka nauk". W piątej, środkowej osi fasady znajduje się późnobarokowy portal, obok którego umieszczono tablicę upamiętniającą skroplenie w tym budynku azotu i tlenu przez Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego w 1883. Okna ozdobione są frontonami: pierwszego piętra – trójkątnymi, a półpiętra – półkolistymi. Elewacja od strony ulicy Jagiellońskiej ma dwadzieścia dwie osie. W dwunastej osi parteru zachowało się oryginalne, XVII-wieczne okno Bursy Śmieszkowskiej z kamiennym obramieniem i gzymsem nadokiennym. Elewacja od strony ulicy Gołębiej ma cztery osie.

We wnętrzach budynku zachowała się dekoracja malarska z II połowy XIX wieku oraz część oryginalnego wyposażenia sal na piętrze skrzydła frontowego m.in. półki na minerały w dawnym gabinecie mineralogicznym.

Źródło: wikipedia.pl

Historia

Collegium Physicum powstało pierwotnie na działce zajmowanej w średniowieczu przez trzy domy mieszczańskie: narożną Kamienicę Priamowską, Kamienicę Arnołowską i Kamienicę Pod Konikiem. W 1749 Kamienica Priamowska została nabyta przez K. Pałaszowskiego. W 1754 dokupił on Kamienicę Arnołowską, a w 1758 Kamienicę Pod Konikiem. W latach 60. XVIII wieku rozpoczął na ich miejscu budowę konwiktu szlacheckiego, która jednak szybko została przerwana.

Collegium Phisicum zostało wzniesione w latach 1787-1791 z wykorzystaniem murów nieukończonego konwiktu. Obiekt wybudowano z inicjatywy Hugona Kołłątaja z przeznaczeniem na zakłady nauk przyrodnicznych i matematycznych, w tym mechaniki i hydrauliki. Projekt gmachu wykonał Feliks Radwański.

W XIX i XX wieku budynek był rozbudowywany i przebudowywany. W latach 1824–1826 przyłączono przylegającą od południa Bursę Śmieszkowską, a w latach 1839–1840 wzniesiono skrzydło od strony ulicy Gołębiej według projektu Franciszka Lanciego. W latach 1850–1852 przebudowano wnętrza według projektu Karola Kremera i Tomasza Majewskiego, przekształcając sień, wznosząc reprezentacyjną klatkę schodową oraz loggię filarową. W 1935 przebudowano piętra loggi oraz okna drugiego piętra skrzydła wschodniego.

Źródło: wikipedia.pl

Zaktualizowano 7 miesięcy temu

Dane teleadresowe

św. Anny 6
31-008 Kraków
place
50.061596063789494, 19.934507665415747Skopiowano do schowka
N50º3'41.746", E19º56'4.228"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).

Inne w kategorii: Architektura To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.