Uniwersytet Jagielloński (Akademia Krakowska) w Krakowie
Założony przez króla Kazimierza Wielkiego w 1364 roku jest najstarszą w Polsce i drugą (po Pradze) uczelnią w tej części Europy. Collegium Maius – najstarszy polski budynek uniwersytecki liczy już ponad 500 lat.
Uniwersytet Jagielloński, założony przez króla Kazimierza Wielkiego w 1364 roku jako Akademia Krakowska, jest najstarszą polską uczelnią i drugą w tej części Europy (po Pradze, 1348 r.). Jednak po śmierci monarchy akademia podupadła. Jej rozkwit w XV wieku był zasługą królowej Jadwigi (1373-1399), dziś świętej, która uzyskała od papieża zgodę na utworzenie brakującego prestiżowego wydziału teologicznego, a w testamencie zapisała fundusze na renowację uczelni. Jej mąż król Władysław Jagiełło przekazał Akademii Krakowskiej kamienicę na rogu obecnych ulic św. Anny i Jagiellońskiej, gdzie w 1400 roku ponownie rozpoczęto wykłady. W XV wieku z połączenia z sąsiednimi budynkami powstało tu Collegium Maius z dziedzińcem otoczonym arkadowymi krużgankami.
W tamtym czasie Akademia Krakowska przyciągała studentów z całej Europy. Słynęła zwłaszcza z nauki prawa, matematyki i astronomii. W latach 1491-1495 studentem uczelni był astronom Mikołaj Kopernik, późniejszy twórca nowożytnej heliocentrycznej wizji Układu Słonecznego. Według legendy kilka lat później na krakowskiej akademii tajniki magii i czarnoksięstwa zgłębiali doktor Faust oraz polski alchemik mistrz Twardowski. W podobnym czasie w progi uczelni wstąpiła ponoć – w męskim przebraniu (kobiety długo jeszcze nie mogły studiować na uniwersytecie) – legendarna pierwsza studentka Nawojka.
Ponowny rozkwit uczelnia (w hołdzie królewskim fundatorom nazwana w 1817 roku Uniwersytetem Jagiellońskim) przeżyła w 2. połowie XIX wieku, kiedy przybywali tu Polacy ze wszystkich zaborów, aby studiować w ojczystym języku. Kwitły zarówno nauki matematyczno-przyrodnicze, jak i humanistyczne. Także w XX wieku, pomimo politycznych zawirowań okresu PRL-u, uniwersytet zachował wysoką pozycję. Wśród słynnych absolwentów z ubiegłego wieku znaleźli się nobliści Ivo Andrić i Wisława Szymborska oraz Karol Wojtyła, przyszły papież Jan Paweł II.
Collegium Maius to wspaniały przykład architektury gotyckiej. Parter zajmują sale nazywane lektoriami, w których niegdyś prowadzono wykłady. Sale I piętra – Libraria, Stuba Communis i Aula – do dziś służą reprezentacyjnym celom uczelni, jak posiedzenia senatu, wybory rektorów, ważne spotkania i konferencje. Do końca XVIII wieku w Collegium Maius mieściły się mieszkania profesorów teologii – zachowały się prowadzące do nich wejścia z dziedzińca.
W XX wieku w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego znalazły schronienie akademickie zbiory dzieł sztuki i pamiątek oraz kolekcja instrumentów naukowych. W tzw. pokoju Kopernika mieści się m.in. unikatowy zespół instrumentów astronomiczno-astrologicznych z II połowy XV wieku.
Źródło: krakow.travel
Uniwersytet Jagielloński, najstarsza uczelnia w Polsce, zawdzięcza swą wyjątkową pozycję zarówno tradycji sięgającej ponad 600 lat wstecz jak i znaczącym osiągnięciom w czasach współczesnych.
Początki
Historia Uniwersytetu rozpoczyna się wraz z datą 12 maja 1364 r., kiedy to król Kazimierz Wielki założył Akademią Krakowską i powołał Studium Generale, które z początku obejmowało trzy fakultety: prawo, medycynę i filozofię.
Rok 1400 - punkt zwrotny w dziejach Uniwersytetu Jagiellońskiego
Szczególne znaczenie w dziejach Uniwersytetu miał rok 1400, kiedy to król Władysław Jagiełło, dzięki osobistej darowiźnie królowej Jadwigi, odnowił uczelnię i wprowadził istotne zmiany organizacyjne. Już w 1397 r. papież Bonifacy IX udzielił pozwolenia na otwarcie brakującego fakultetu teologicznego, decyzją tą stawiając Akademię Krakowską na równi z innymi uczelniami europejskimi. Ustawy króla Jagiełły otworzyły nowy rozdział w historii krakowskiej Alma Mater. W tej uczelni zrodziły się idee zarządu państwa. Dzięki grupie uczonych, którzy przyczynili się do odrodzenia akademii i odegrali ważną rolę w jej rozwoju na początku istnienia, uczelnia ta stała się jednym z najświetniejszych uniwersytetów w Europie.
Akademia Krakowska nigdy nie zapomniała roli królowej Jadwigi i króla Władysława Jagiełły, co w 1818 r. uznano oficjalnie nadając uczelni nową nazwę, Uniwersytet Jagielloński, podkreślając w ten sposób znaczenie odnowicieli uniwersytetu.
Rocznica Akademii Krakowskiej
W 1964 r. Studium Generale, które dało początek Uniwersytetowi Jagiellońskiemu, obchodziło 600-lecie swego istnienia. Jubileusz ten zbiegł się z rozbudową uczelni. Instytuty Fizyki i Matematyki, Zoologii i Geologii otrzymały nową siedzibę, a dzięki darowiźnie Ignacego Jana Paderewskiego wybudowano Collegium Paderevianum, w którym zlokalizowano instytuty języków nowożytnych.
Uniwersytet dzisiaj
Od lat sześćdziesiątych Uniwersytet Jagielloński praktycznie nie miał możliwości postawienia nowego budynku lub rozbudowy. Jednak Uniwersytet rozwija się szybko, pomimo braku funduszy i ograniczeń przestrzeni. W 1993 r. trzy fakultety medyczne, Wydział Lekarski, Wydział Farmacji i Wydział Ochrony Zdrowia powróciły do struktur Uniwersytetu. By sprostać nowym wymaganiom, powołano Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej. Wprowadzono nowe kierunki studiów (np. ochrona środowiska, zarządzanie i marketing, biotechnologia i socjologia / studium europejskie), wprowadzono nowe, bardziej skuteczne formy edukacji oraz udoskonalono programy nauczania.
Uczelnia może się pochwalić najwyższym tzw. impact factor wyrażającym się liczbą cytowań i publikacji na jednego pracownika w prestiżowych międzynarodowych czasopismach naukowych. Największa grupa stypendystów Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej z ostatnich 4 lat pochodzi z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
600-lecie odnowienia Uniwersytetu
Społeczność uniwersytecka pragnie, by rok 2000 i 600-lecie Odnowienia Akademii Krakowskiej przez króla Władysława Jagiełłę stały się okazją do zaistnienia na stałe w świecie akademickim, tym bardziej że najstarszy polski uniwersytet stoi przed pilną koniecznością rozbudowy i modernizacji istniejących obiektów.
Źródło: cm-uj.krakow.pl
Do obiektu przynależą:
- Collegium Broscianum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Iuridicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Minus Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Nowodworskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Phisicum im. Hugona Kołłątaja Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Śniadeckiego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Witkowskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Collegium Wróblewskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie