Łąki Nowohuckie
Łąki Nowohuckie – obszar łąk znajdujący się w Krakowie pomiędzy centrum Nowej Huty a wiślanym wałem przeciwpowodziowym. W 2003 roku został uznany za użytek ekologiczny. Obszar użytku wynosi 57,17 ha.
Położenie
Łąki Nowohuckie znajdują się na terenie dzielnicy XVIII Nowa Huta. Jest to rozległe obniżenie terenu, oddzielone od centrum Nowej Huty kilkunastometrową skarpą. Północną granicę użytku stanowi krawędź stoku. Powyżej znajdują się: osiedle Na Skarpie, osiedle Centrum E, Nowohuckie Centrum Kultury i Szpital Specjalistyczny im. Stefana Żeromskiego. Od wschodu granicę stanowi zabudowa przy ul. Odmętowej i ogródki działkowe, od zachodu bloki osiedla przy ul. Padniewskiego.
Roślinność łąk nowohuckich
Na terenie użytku potwierdzono ponad 370 gatunków roślin kwiatowych m.in. rzadkie, chronione: storczyki krwiste, goździki kropkowane, rutewka wąskolistna i kozłek lekarski. O tak dużym zróżnicowaniu gatunkowym decyduje tu występowanie różnych warunków siedliskowych, od wilgotnych łąk poprzez bardziej suchą skarpę po siedliska ruderalne. Utrzymanie różnorodności gatunkowej flory jest możliwe dzięki czynnej ochronie.
Na Łąkach udokumentowano ponad 370 gatunków roślin kwiatowych m.in. rzadkie chronione storczyki krwiste, goździki kropkowane i kozłki lekarskie. Występuje tu przeszło 20 zróżnicowanych zbiorowisk roślinnych – szuwary wysokich turzyc, część szuwarów trzcinowych oraz liczne i bogate zespoły półnaturalne.
Ścieżka przyrodnicza
Wokół Łąk Nowohuckich biegnie ścieżka przyrodnicza, która składa się z 7 przystanków. Na ścieżce zamontowano tablice, na których umieszczono informacje dotyczące zbiorowisk roślin i gatunków zwierząt występujących na trasie. Rozpoczyna się ona od tablicy umieszczonej przy budynku NCK, biegnie na zachód u podnóża skarpy w kierunku ul. Padniewskiego, gdzie na skraju lasu łęgowego znajdują się trzy przystanki. Następnie prowadzi wałem od strony południowej w kierunku wschodnim. Na tym odcinku trasy znajdują się cztery przystanki oraz dwa pomosty widokowe, które umożliwiają bliższą obserwację terenu, zwłaszcza ptaków.
Łąki razem z Laskiem Mogilskim i korytarzem rzeki Dłubni stanowią jedne z najbogatszych miejsc pod względem przyrodniczym w Krakowie. Są także cenne pod względem dydaktycznym i umożliwiają prowadzenie zajęć dla studentów kierunków ekologicznych na krakowskich uczelniach. Służą również rekreacji.
Źródło: wikipedia.pl
Łąki Nowohuckie powstały w miejscu dawnego koryta rzeki Wisły, która płynęła tędy jeszcze w XVIII wieku. Po zmianie jej biegu, po jednym z większych wezbrań rzeki, odcięta od głównego nurtu część dawnego koryta utworzyła na obszarze Łąk tzw. starorzecze. Powstał wtedy niewielki zbiornik wodny o charakterystycznym „sierpowatym” kształcie odpowiadającym staremu zakolu rzeki. Z biegiem lat zbiornik ten stopniowo zmniejszał się wskutek zarastania roślinnością bagienną. Pozostałością starorzecza jest obecnie małe oczko wodne widoczne od strony wschodniej (od strony szpitala im. Żeromskiego). Ten podmokły teren stopniowo zarastał roślinnością bagienną, co sprawiało, że powierzchnia zbiornika kurczyła się na korzyść trzcinowiska i lądu stałego. Późniejsze prace melioracyjne zmieniały poziom wód gruntowych, co spowodowało wkraczanie roślinności wymagającej mniejszej wilgotności.
W latach 50. XX wieku na obszarze zajmowanym przez Łąki Nowohuckie planowano utworzenie zalewu rekreacyjnego, mającego stanowić integralną część dzisiejszej tzw. Starej Nowej Huty. Plany te nie zostały zrealizowane. W 2001 roku powstała inicjatywa zachowania tego terenu w stanie niezmienionym dla potrzeb edukacji ekologicznej i rekreacji oraz jego ochrony prawnej. Do 2003 roku trwały badania prowadzone przez specjalistów botaników, ornitologów, geologów i hydrologów, które zaowocowały kompleksową inwentaryzacją zasobów przyrodniczych. 7 maja 2003 roku na sesji Rady Miasta Krakowa podjęto uchwałę uznającą Łąki Nowohuckie za użytek ekologiczny, pierwszy tego typu położony w całości na terenie Krakowa obszar podlegający ochronie, w celu zachowania różnorodności biologicznej. Stopniowo zaczął się proces zagospodarowania terenu: powstała ścieżka przyrodnicza, pomosty widokowe, została utwardzona nawierzchnia wału po stronie południowej. W 2011 roku Łąki Nowohuckie zostały też włączone do ogólnoeuropejskiej sieci obszarów Natura 2000 (Obszar Natura 2000 Łąki Nowohuckie PLH120069) chroniących szczególnie cenne i zagrożone w Europie siedliska przyrodnicze oraz gatunki roślin i zwierząt.
Źródło: wikipedia.pl
