Dwór w Łagiewnikach Wielkich
A/578 z 05.08.1998
XIX-wieczny dwór w Łagiewnikach Wielkich powstał prawdopodobnie na zrębach wcześniejszej rezydencji. Obiekt jest murowany z cegły, pierwotnie potynkowany. Wzniesiono go na planie prostokąta. Dwór posiada dwie kondygnacje i jest podpiwniczony, a nakrywa go dwuspadowy dach o niewielkim spadku wykonanym z dachówki. Fasada jest ośmioosiowa, z asymetrycznie umieszczonym wejściem, poprzedzonym niewielkim gankiem.
Zaletą dworku jest jego usytuowanie na terenie niewielkiego parku o powierzchni ok. 2,5 ha, założonego na przełomie XVIII i XIX w. Podziwiać w nim można wiele gatunków drzew, głównie liściastych. Dominują tutaj: dąb szypułkowy, olsza czarna, jesion wyniosły, brzoza brodawkowata, klon jawor, klon srebrzysty, lipa drobnolistna i kasztanowiec pospolity. Z gatunków iglastych odnotowano jedynie świerk pospolity i sosnę wejmutkę. W południowo-wschodniej części parku znajduje się niewielki staw z wyspą.
Po przeprowadzeniu prac renowacyjnych i remontowych łagiewnicki dwór na powrót wygląda tak, jak niegdyś. Jego prywatni właściciele zaadaptowali go do pełnienia funkcji hotelarsko-konferencyjnych. Obecnie budynek dysponuje trzema salami różnej wielkości, w których można zorganizować przyjęcia okolicznościowe oraz spotkania biznesowe, 10 przestronnymi pokojami oraz salą konferencyjną.
Dzisiaj jest to miejsce pełne uroku, przyciągające ciszę i spokojem, piękną przyrodą i historią. Doskonale nadaje się na zorganizowanie przyjęcia, wesela, czy też po prostu romantyczny spacer.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Łagiewniki Wielkie pojawiają się po raz pierwszy w „Księdze uposażenia biskupstwa wrocławskiego” datowanej na przełom XIII i XIV w. Ok. poł. XVI w. ich właścicielem był Jan Zamenth von Koschitzki, żonaty z Anną Katarzyną, córką Bernarda lub Piotra z Jakubowic. Łagiewniki odziedziczył jego syn Jan, żonaty przed 1602 r. z Ewą Nawoy z Dolnej. Następnie wieś przejął brat Jana, Sambor (zm. 1650), mąż Katarzyny Scheliha z Pawonkowa. Małżeństwo to miało tylko córkę, Katarzynę, która w 1652 r. wyszła za mąż za Zygmunta von Heydebrand, właściciela Smard i Biskupic koło Kluczborka. W II poł. XVII w. w dokumentach wzmiankowany jest Jan Brziszkowski ze Świętochłowic i Łagiewnik koło Lublińca. Następni znani właściciele majątku to rodzina von Wrbski oraz Adam Samson von Paczyński (zm. po 1707). W latach 1720–1831 Łagiewniki ponownie znalazły się w rękach rodziny von Koschitzki. W księdze adresowej z 1886 r. jako właścicielka majątku w Łagiewnikach Wielkich liczącego 669 ha została wymieniona hrabina Teresa Lankoronski, z domu von Aulock. Na przełomie XIX i XX w. z dóbr łagiewnickich wydzielono posiadłość Neuen (Nowe Łagiewniki Wielkie). W 1905 r. majątek w Łagiewnikach Wielkich o powierzchni 329 ha należał do Eugena Lange. Z księgi adresowej z 1912 r. wynika, że w tym czasie jego właścicielem był Erich aus dem Winckel. Następnie (księgi z lat 1921–1930) posiadłość licząca 320 ha należała do rodziny von Jarochowski. W latach 30. XX w majątek w Łagiewnikach Wielkich był własnością Urzędu Ziemskiego i został rozparcelowany. W 1936 r. w budynku dworu ulokowano zakład karny.
Na koniec warto dodać, iż po wydzieleniu na przełomie XIX i XX w. Nowych Łagiewnik Wielkich, również na ich terenie powstał niewielki dwór, wokół którego założono park krajobrazowy. W 1905 r. właścicielem posiadłości liczącej 155,5 ha był Edward Kolbe. Majątek należał do niego jeszcze w 1912 r. Następnie (najpóźniej w 1921 r.) przejął go Kurt Kolbe, być może syn Edwarda. W 1930 r. posiadłość o powierzchni 150 ha należała już do rodziny Gawletta, w rękach której pozostawała również w 1937 r. Po II wojnie światowej dobra zostały znacjonalizowane i na ich bazie utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. Dzisiaj zabytkowy dworek jest bardzo zniszczony.
Źródło: peuk.fiiz.pl
