Dawna Wyższa Uczelnia Rabinacka w Lublinie
Budynek założony na planie prostokąta, pięciokondygnacyjny, na wysokim przyziemu, z poddaszem mieszkalnym, nakryty dachem pulpitowym; murowany z cegły. Wejście główne na osi elewacji frontowej, bezpośrednio za nim główna klatka schodowa, w której znajdują się trzytraktowe schody. Wejście zaakcentowane balkonem wspartym na czterech parach zdwojonych kolumn. Front budynku piętnastoosiowy, symetryczny, pięciokondygnacyjny. Poziome i pionowe podziały elewacji wykonane za pomocą lizen i półkolumn toskańskich. Na trzecim piętrze, pomiędzy oknami dekoracja w stylu art deco. Zwieńczenie ma formę attyki wypełnione hebrajską inskrypcją z nazwą szkoły. Budynek wielokrotnie przebudowywany, świadczą o tym między innymi wtórne podziały traktów.
Wnętrze na wszystkich kondygnacjach trzytraktowe. Komunikację wewnątrz budynku zapewnia główna klatka schodowa i dwie klatki schodowe boczne. Jedna z klatek prowadzi na babiniec. Aula będąca dawną salą modlitw zajmuje większą część budynku i ma wysokość dwóch kondygnacji. Aulę wewnątrz obiegają z trzech stron galerie wsparte na kolumnach z głowicami stylizowanymi na głowice korynckie.
Źródło: teatrnn.pl
Majer Szapiro ogłosił zamiar wybudowania w Lublinie nowoczesnej szkoły rabinackiej podczas odbywającego się w 1923 roku Wiedniu Światowego Kongresu Żydów. Szapiro uważał, że to właśnie Lublin, nazywany Jerozolimą Królestwa Polskiego, będzie idealnym miejscem na tego typu inicjatywę. W XVI wieku istniała tu słynna Jesziwa, mieszkali tu wybitni znawcy Talmudu tacy jak Salomon Luria czy Szalomon Szachna. Lublin postrzegany był też jako jeden z głównych ośrodków chasydyzmu w Polsce. Mieszkał tu niegdyś słynny cadyk Icchaak Jakoow Horowic zwany Widzącym z Lublina.
Aby zebrać potrzebne do budowy fundusze, Majer Szapiro udał się w podróż po Europie Zachodniej i Ameryce Północnej. Udało mu się zebrać około 60 tysięcy dolarów amerykańskich co pozwoliło na sfinansowanie mniej więcej połowy inwestycji. Resztę sfinansowano zaciągniętym w banku kredytem.
Uroczyste otwarcie Jeszywas Chachmej Lublin miało miejsce w 1930 roku i było wydarzeniem o charakterze ogólnoświatowym. Pierwszym rektorem uczelni został sam Majer Szapiro. W roku 1933 Szapiro zmarł. Działalność jesziwy była kontynuowana aż do wybuchu II wojny światowej.
Obecnie gmach należy do lubelskiej filii Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Część budynku zajmuje Hotel Ilan. W pozostałej części obiektu urządzono wystawę prezentującą historię dawnej uczelni. Zwiedzać można także wciąż funkcjonującą synagogę. Zwiedzanie możliwe jest codziennie oprócz czasu szabatu.
Źródło: lublintravel.pl
