Synagoga w Międzyrzeczu
KOK-I-570 z 20.06.1963 oraz 78 z 2.11.1976










Synagoga w Międzyrzeczu to klasycystyczny zabytek z pierwszej połowy XIX wieku, który przez lata stanowił centrum życia religijnego lokalnej społeczności żydowskiej. Budynek znajduje się przy ulicy Księdza Skargi 2, niegdyś zwanej Żydowską. Wzniesiona w latach 1825–1827 na miejscu starszej synagogi, która spłonęła w 1824 roku, przez długi czas służyła miejscowym Żydom jako dom modlitwy. Dziś obiekt ten stopniowo odzyskuje swój dawny blask i staje się jedną z ciekawszych atrakcji turystycznych Międzyrzecza.
Historia synagogi
Synagoga została zbudowana w stylu późnego klasycyzmu i przez dziesięciolecia była ważnym miejscem kultu dla konserwatywnej społeczności żydowskiej. W 1865 roku obiekt przeszedł generalny remont, który odświeżył jego wygląd i wnętrze. Po dojściu do władzy Adolfa Hitlera w 1933 roku nabożeństwa odbywały się coraz rzadziej, a w czasie II wojny światowej budynek oszczędzono, lecz zamieniono go na magazyn. Po wojnie synagogę przejął Skarb Państwa, a jej wnętrze zostało przekształcone i dostosowane do nowych funkcji użytkowych.
W 1963 roku budynek wpisano do rejestru zabytków, jednak przez kolejne dziesięciolecia nie prowadzono w nim żadnych prac remontowych. Dopiero pod koniec XX wieku pojawiły się plany odnowienia obiektu i przekształcenia go w centrum żydowskie, lecz z przyczyn finansowych projekt nie został zrealizowany.
Remont i nowe funkcje
Na początku XXI wieku synagogę kupił prywatny przedsiębiorca, który rozpoczął kompleksowy remont. Odtworzono zamurowane wcześniej okna, odnowiono elewację i odsłonięto fragmenty hebrajskich napisów nad wejściem. Współcześnie planuje się wykorzystanie budynku jako obiektu biurowo-handlowego z zachowaniem jego zabytkowego charakteru. Dzięki iluminacji i uporządkowaniu otoczenia synagoga ma zyskać nowoczesny, reprezentacyjny wygląd.
Architektura i zachowane elementy
Synagoga w Międzyrzeczu to budowla murowana na planie prostokąta, o wymiarach 17,4 na 22,6 metra i wysokości około 14 metrów. Charakterystyczne dla niej są klasycystyczne pilastry, wysokie prostokątne okna oraz półkoliste otwory w ścianach szczytowych. Wewnątrz znajdowała się główna sala modlitewna z galerią dla kobiet i bimę przesuniętą w kierunku ściany wschodniej. Do dziś zachował się portal wejściowy, filary podtrzymujące dawną galerię oraz obramowanie Aron ha-kodesz, ozdobione złotymi kolumnami i rzeźbionymi lwami.
Synagoga jako świadectwo historii Międzyrzecza
Synagoga w Międzyrzeczu to nie tylko cenny zabytek architektury, ale także ważne świadectwo bogatej historii społeczności żydowskiej w tym regionie. Dzięki prowadzonym pracom renowacyjnym budynek ten zyskuje nowe życie i staje się coraz bardziej rozpoznawalnym punktem na mapie atrakcji turystycznych województwa lubuskiego.