Kościół pw. św. Leonarda w Mykanowie
1156/70 z 21.12.1970; 20/78 z 20.02.1978
Kościół pw. św. Leonarda w Mykanowie jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która należy do dekanatu mstowskiego położonego na terenie archidiecezji częstochowskiej.
Neogotycka świątynia powstała wg projektu jednego z najwybitniejszych ówczesnych architektów – Henryka Marconiego. Stąd też nikogo nie powinna dziwić jej przepiękna, niezwykle oryginalna sylwetka. Jednonawowa świątynia została wzniesiona na planie prostokąta, a jej prezbiterium zwrócono w kierunku wschodnim. Fasada i tylna elewacja zostały zamknięte nie wydzielonymi szczytami, z fryzem arkadowym pod gzymsem wieńczącym, a szczyt fasady – zakończony płaską wieżyczką z ostrołukowym prześwitem na sygnaturkę. Wnętrze kościoła, reprezentujące również styl neogotycki, pochodzi z XIX i XX w. Na szczególną uwagę zasługują ołtarze, polichromia oraz – w wyposażeniu – XV-wieczny ornat z późnogotyckim haftem figuralnym.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Mykanowska parafia istniała już w XIII w. W 1260 r., ówczesną wieś książęcą, książę krakowski Bolesław Wstydliwy nadał klasztorowi klarysek w Zawichoście, a następnie w Krakowie. Klaryski otoczyły opieką kościół parafialny, ale wieś przekazywały stale w dzierżawę. Pewna informacja o istnieniu tutejszej parafii pochodzi z 1426 r., a jej opis zawiera Liber Beneficiorum Jana Łaskiego z 1521 r. Od samego początku parafia w Mykanowie była niewielka. Od 1626 r. posiadała swoją filię w Cykarzewie, którą wydzielono dopiero w 1908 r. W 1956 r. przyłączono do Mykanowa Kościelec, który dotąd należał do parafii w Borownie. W 1977 r. z północno-zachodniej części Mykanowa została utworzona parafia w Rybnej, a w 1985 r. – w Kościelcu.
Skoro już w XIII w. istniała sama parafia, przypuszczać należy, że był w Mykanowie również i kościół. Niestety nie na jego temat nie wiadomo. O drewnianej świątyni w osadzie mówi dopiero Jan Długosz w XV w. Ta służyła parafianom aż do XVIII w., kiedy to jej stan był tak zły, że trzeba było ją rozebrać. Wówczas, z fundacji Szymona Przypkowicza – mieszczanina i znanego malarza częstochowskiego – postawiono nowy kościółek modrzewiowy. Jego poświęcenie miało miejsce 9 grudnia 1725 r., a dokonał go proboszcz łaski, ks. infułat Adam Karsznicki. Kościół został konsekrowany w II poł. XVIII w. przez biskupa sufragana gnieźnieńskiego i proboszcza mstowskiego Ignacego Kozierowskiego. Po kasacie zakonu i związanym z nim patronatu sióstr klarysek, świątynia ta, z uwagi na brak funduszy, uległa bardzo szybkiemu zniszczeniu. Ostatecznie w 1835 r. została rozebrana.
Budowę obecnego, murowanego kościoła rozpoczęto w rok później. Dzięki wielkiemu wysiłkowi wszystkich parafian, udało się ją zakończyć jeszcze w 1836 r. i wówczas świątynię poświęcić (aktu tego dokonał ks. Andrzej Muzolfa, sędzia konsystorza piotrkowskiego). Stopniowo wykańczany i wyposażany przygotowany został przez ks. Marcina Włostowskiego do konsekracji, której dokonał 7 czerwca 1903 r. biskup Stanisław Zdzitowiecki. Wówczas to świątynia otrzymała wezwanie św. Leonarda Opata.
W czasie działań I wojny światowej świątynia uległa sporym zniszczeniom, uszkodzone zostały m.in. ściany, sklepienia i polichromia. Szkody te były stopniowo usuwane w latach międzywojennych, zwłaszcza staraniem ks. Wincentego Olejnika. Ks. Stanisław Patora poddał kościół dość gruntownemu remontowi. W latach1957–1959 świątynia otrzymała nową polichromię „al fresco” wykonaną przez artystki Joannę Pol i Barbarę Pawłowską. Ks. Stanisława Patora przed 1961 r. wybudował budynki gospodarcze i rozpoczął budowę organistówki, którą ukończył jego następca ks. Stanisław Matysiak zamieniając ją na plebanię. Staraniem ks. Marcina Bachorskiego wymieniono blachę na kościele, zakrystii i dzwonnicy (1994 r.), w kościele i zakrystii okna z drewnianych na metalowe (1995 r.) oraz rozety na frontonie i okna nad wejściem do kościoła (1996 r.), założono oświetlenie wokół świątyni (1997 r.) i dano jej nową elewację. W ten sposób w XXI w. mykanowska świątynia weszła jak nowa.
Źródło: peuk.fiiz.pl