Pałac w Borownie
Późnobarokowy pałac wzniesiono w 1790 r. jako solidny późnobarokowy obiekt. Posiadał niezwykle oryginalną architekturę o wydatnych piętrowych ryzalitach i falistych elewacjach. Jego trzon był parterowy, skrzydła zaś piętrowe. Niestety, w czasie II wojny światowej, zabytkowy pałacyk przebudowano na młyn elektryczny, pozbawiając go tym samym północno-zachodniego skrzydła. Dzisiaj, zrekonstruowany według dawnych zdjęć, znów cieszy oko i zachwyca swoją piękną architekturą.
W zespole folwarcznym w Borownie do dnia dzisiejszego zachował się również dwukondygnacyjny drewniany spichlerz zbudowany w 1783 r. przez Franciszka Paciorkowskiego. Posiada on konstrukcję zrębową o bardzo rzadko spotykanej architekturze. Jest to budowla masywna, a wzdłuż jej dłuższych boków ciągną się również dwukondygnacyjne podcienia (galerie) arkadowe oparte na profilowanych słupach. Górne galerie są nakryte okapem wspartym na „rysiach”.
Niestety, ze stawów podworskich oraz założenia parkowego zachowały się do dnia dzisiejszego jedynie niewielkie ślady.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Położony na południe od kościoła, za obszarem zarośniętych, dawnych stawów dworskich i schowany za dużym, otaczającym go sadem jabłoni pałac stanowi od końca XX w. własność prywatną i pełni funkcje mieszkaniowe. Można więc powiedzieć, że historia w jego przypadku zatoczyła koło, bowiem również jako rezydencja został on wzniesiony w 1790 r. Niemal od początku mieszkały w nim rodziny Karpińskich i Michalskich, a także spowinowaceni z nimi Reszkowie. W latach 80. XIX w. ówczesny właściciel pałacu w Borownie – Adam Michalski – poślubił siostrę słynnych śpiewaków: Jana i Edwarda – Józefinę Reszke. Ci, zauroczeni pięknem ziemi częstochowskiej, zakupili więc tutaj kilka majątków, m.in. Skrzydlów, Garnek i Chorzenice. Początkowo to właśnie w Borownie planowali otworzyć stadninę koni wyścigowych. W tym czasie Jan Reszke był już bowiem właścicielem paryskiej stajni. Zaczął sprowadzać konie angloarabskie do Borowna, jednak zbyt mała przestrzeń tego dworu, która nie pozwalała na rozbudowę hodowli, spowodowała, iż ostatecznie stadnina i nowoczesna stajnia sportowa powstały w pobliskim Skrzydlowie, którego właścicielem został Jan Reszke, a siedlisko rodowe powstało w majątku jego brata Edwarda w Garnku. Mimo wszystko jednak, słynni śpiewacy byli częstymi gośćmi pałacu w Borownie.
Ostatnim dziedzicem Borowna był utracjusz z hrabiowskiej rodziny Skarbków, który poślubił siostrzenicę Edwarda Reszke – Janinę (z Michalskich). Doprowadził on niestety majątek do szybkiego upadku i zlicytowania go za długi tuż przed wojną, co było początkiem końca jego świetności.
W czasie II wojny światowej, w 1940 r. pałac został częściowo przebudowany na młyn elektryczny, w związku z czym pozbawiono go jednego skrzydła. Po wojnie kilkakrotnie zmieniał swoich właścicieli, aż trafił w ostatnich latach do rodziny państwa Drabów z Częstochowy. Oni to przywrócili mu dawny wygląd, odbudowując wschodnie skrzydło pałacu i czyniąc z niego swój nowy dom.
W ten sposób historyczny dworek odzyskał swój dawny blask. Z uwagi jednak na pełnione funkcje, można go zobaczyć jedynie z daleka.
Obecność Reszków na ziemi częstochowskiej wpłynęła pozytywnie na kulturalno-oświatowy rozkwit całego regionu. Powstawały tutaj wówczas efektowne dwory oraz ochronki-szkoły dla dzieci, z sukcesem prowadzone przez rodzinę artystów. Chcąc kultywować dawne tradycje oraz zachować pamięć o rodzinie Reszków, z inicjatywy władz samorządowych powstał projekt „Szlak Reszków – Muzyka i Konie”, który integruje, głównie poprzez system ścieżek rowerowych, miejsca związane z tą rodziną. We współpracę przy realizacji przedsięwzięcia włączyła się nawet Filharmonia Częstochowska, której efektem są odbywające się od kilku lat w kościele parafialnym w Garnku koncerty muzyki klasycznej, wspierane finansowo przez gminę Kłomnice. Przesłaniem kulturalnych wydarzeń jest krzewienie kultury i edukacja muzyczna, popularyzowanie opery i promocja młodych śpiewaków operowych, laureatów i uczestników Konkursu Wokalnego im. Reszków, odbywającego się w Filharmonii Częstochowskiej.
Źródło: peuk.fiiz.pl
