Park archeologiczny Havránok
Unikatowy park archeologiczny Havránok, który znajduje się nad zbiornikiem wodnym Liptovská Mara to magiczne miejsce, które oczarowało wielu dawnych mieszkańców Liptowa - regionu na północy Słowacji - a dziś jego zwiedzanie dostarczy nam wspaniałych wrażeń.
Havránok stanowi jedno z najważniejszych znalezisk archeologicznych na Słowacji, dokumentując obecność ludów celtyckich na Liptowie w IV-I w. p.n.e. Archeologowie znaleźli tu pozostałości osady z młodszej epoki żelaza, nazywanej również okresem lateńskim.
Celtowie byli pierwszymi znanymi mieszkańcami Słowacji. Celtowie z Liptowa należeli do plemienia Kotynów. Zakres znalezisk wskazuje na fakt, że na Havránku znajdowała się ich siedziba o ponadregionalnym znaczeniu. Oprócz znacznej ilości ceramiki, biżuterii oraz przedmiotów z żelaza i brązu odnaleziono tu też szczątki murów obronnych, miejsca kultu dawnych druidów oraz domów celtyckich.
Na Havránku znalazła zastosowanie tzw. archeologia eksperymentalna. Nie tylko odkryto i zakonserwowano obiekty w tradycyjny sposób, ale doszło też do ich twórczej rekonstrukcji i odtworzono dawne obiekty. Dzięki temu w Havránku powstał pierwszy słowacki park archeologiczny pod gołym niebem, w którym możemy podziwiać repliki budowli mieszkalnych, pieca do wypalania ceramiki, miejsca do składania ofiar oraz wałów z bramą wjazdową.
W trakcie sezonu letniego odbywają się tu różne imprezy kulturalne, jak pojedynki szermierskie, czy też pokazy obrzędów celtyckich i różnych rzemiosł.
Częściowo zrekonstruowane celtyckie grodzisko i średniowieczny drewniany gród znajdują się na wzgórzu, ok. 500 m na zachód od przystani Bobrovnik na zachodnim brzegu zbiornika Liptovská Mara. Dojście czerwonym szlakiem od parkingu przy przystani (5 min.).
Teren grodziska jest częścią Muzeum Liptowskiego w Ružomberku. Ekspozycja jest czynna w okresie od maja do listopada.
| INFORMACJE PRAKTYCZNE | |
| Czas zwiedzania: | nieograniczony (w godzinach otwarcia skansenu) |
| Sposób zwiedzania: | pieszo, samodzielnie (w godzinach otwarcia skansenu) |
| Dostępność: |
|
| Trudności w zwiedzaniu: | brak |
| Zalecany ubiór: | wygodne, sportowe obuwie |
| Wysokość: | 640 - 680 m n.p.m. |
| Uwagi: | brak |
Źródło: slovakia.travel
W trakcie budowy zbiornika w latach 70. XX w. na obszarze przewidzianym do zalania oraz w jego bezpośrednim sąsiedztwie prowadzono szeroko zakrojone badania archeologiczne. Ich rezultatem było m.in. dokładne przebadanie grodziska na wzgórzu Hawranek (słow. Havránok). Celtycka osada na jego stokach i grodzisko na szczycie powstały w III w. p.n.e., a uległy zanikowi w II w. n.e. Wzgórze ponownie zostało zasiedlone w czasach Państwa Wielkomorawskiego, później na szczycie stanął drewniany gród, pełniący funkcje obronne i obserwacyjne.
Przy drodze prowadzącej do wzgórza stoi zrekonstruowany celtycki dom. Znaleziono tu ślady większej liczby podobnych budynków. Odkryto również pozostałości celtyckiej świątyni, ale przede wszystkim podwaliny murów grodziska. Kamienne mury zostały częściowo zrekonstruowane, zbudowano kopię bramy z wieżą obserwacyjną.
Sam wierzchołek wzgórza zajmował w XII?XVI w. drewniany gródek szlachecki. Czytelny jest przebieg jego fosy, zrekonstruowano palisadę, mostek i narożną wieżę. W centrum stała kiedyś znacznie większa wieża, pełniąca również funkcje obronne i mieszkalne.
Celtyckie muzeum Havránok jest lokacją archeologiczną, gdzie znajdują się artefakty z czasów 300 r. p.n.e. Pierwotnymi obywatelami tego obszaru byli Celtowie, którzy są uważani za pierwszych obywateli Liptova. Havránok należy więc do najstarszych zabytków na obszarze Liptowa. Muzeum doskonale świadczy o tym, jakim sposobem żyli pierwotni obywatele. Do następnych zabytków należą budowle, położone opodal. Do tych najbardziej znanych zaliczamy rów obronny, most, latenskie szańce oraz bramę. Turyści mogą również zobaczyć tu średniowieczny kościół. Stoi tutaj wieża obronna, która oferuje przepiękny widok na południową stronę Liptova.
Źródło: Wasilewski A., Zamki i zamczyska Słowacji. Przewodnik, Wyd. Rewasz 2008
- Wasilewski A., Zamki i zamczyska Słowacji. Przewodnik, Wyd. Rewasz 2008
