Willa przy ul. Piastowskiej w Prudniku

Willa przy ul. Piastowskiej (dawnej Obervorstadt 20) należała do rodziny Pinkusów - przedsiębiorców, humanistów i filantropów. Tajny radca handlowy Josef Pinkus od 1873 r. gromadził tu dzieła sztuki światowej (m.in. kolekcję śląskich wyrobów z cyny i krzesła serbskiego króla Aleksandra) oraz cenne, zabytkowe judaika. Jego syn Max Pinkus stworzył zaś, począwszy od lat 80. XIX w., Bibliotekę Śląską, przeniesioną w 1903 r. w nowe miejsce zamieszkania bibliofila.

Dom Pinkusów położony jest na rogu ul. Piastowskiej i Nyskiej, prowadzącej do d. fabryki tekstylnej Fränklów, w otoczeniu ogrodu zamkniętego oryginalnym kutym, ozdobnym ogrodzeniem. Bryłę dwukondygnacyjnego budynku tworzą dwa prostopadłe do siebie skrzydła z półokrągłymi i prostokątnymi ryzalitami. Od północy znajduje się półokrągła loggia przeszklona na górnej kondygnacji. Czterospadowy dach pokryty jest blachą. Bogate klasycyzujące detale architektoniczne nadają willi reprezentacyjny charakter. Tynkowane elewacje podzielone są gzymsami na trzy strefy. Strefa cokołowa, o rustykalnym boniowaniu, mieści okna piwniczne. Na parterze, na tle boniowanej ściany znajdują się okna w profilowanych opaskach. Wyżej elewacja podzielona jest pilastrami i półkolumnami, na których oparte jest belkowanie okien i półokrągłe naczółki z alegorycznymi sztukatorskimi przedstawieniami (od północnego wschodu okna zwieńczone są naczółkami trójkątnymi). Całość zamyka rozbudowany gzyms koronujący wsparty na wolutowych konsolach i zdobiony rozetami. Pierwotnie wokół dachu biegła jeszcze tralkowa balustrada zdobiona wazami, dziś już nieistniejąca. Północna loggia otwarta jest na ogród kolumnadą, na piętrze przeszkloną oknami angielskimi. Zachowane częściowo wystrój i wyposażenie dowodzą dawnego przepychu wnętrz willi. Ściany korytarzy wyłożone są drewnianą boazerią z wbudowanymi lustrami i szafami. W kilku pomieszczeniach znajdują się eklektyczne drewniane stropy lub sztukaterie z motywami florystycznymi i alegoriami. Dekoracyjny charakter mają także oryginalne główne drewniane schody, służebna klatka schodowa oraz stolarka drzwiowa. Ozdobne żelazne ogrodzenie na kamiennej podmurówce jest przykładem XIX-wiecznego kowalstwa artystycznego. Od strony ul. Nyskiej znajdziemy monogram PF wkomponowany w jedną z furtek, utworzony od nazwisk inwestorów willi.

Źródło: zabytek.pl