Pałac w Przyszowicach

Zespół dworski w Przyszowicach związany jest ze śląskim rodem rycerskim von Raczek. Podzielił się on na dwie linie: starsza przyjęła nazwisko Długosz, młodsza zaś nazwisko Raczek. Rodzina Długoszów odnotowywana była od XIV w. na ziemi kozielskiej, raciborskiej i gliwickiej. Jakub Długosz w 1474 r. był starostą kozielskim. W 1585 r. Jan i Szymon Długoszowie wspomniani byli jako panowie na Wojsce i Jasionie. W 1602 r. panem Jasiony był Jan Długosz. Raczkowie byli obecni także w Polsce. Paweł brał udział w turnieju na weselu Jana Zamoyskiego w 1583 r. Adam był w 1634 r. sędzią mielnickim, a Franciszek i Ludwik wymienieni byli w dokumentach litewskich pod koniec XVIII w.

Na początku XVII w. Długoszowie wymieniani są jako panowie Kopienicy. Używają przydomku Raczek. W 1629 r. Jerzy przyjął nazwisko Raczek. 19 października 1635 r. otrzymał potwierdzenie szlachectwa od cesarza i króla Czech Ferdynanda II Habsburga, wraz z udostojnieniem herbu. Do rodowego herbu Warnia dodano w klejnocie dwa sztandary z monogramem „F II”.

Pod koniec XVII w. Jan Wilhelm Raczek odnotowany był jako pan Jasiony i Kopienicy. W 1766 r. Raczkowie nabyli dobra Czekanów. Zamieszkali w tamtejszym dworze (istnieje do dziś, ale znacząco przebudowany zatracił dawny rezydencjonalny charakter).

Józef de Raczek był panem Rept w latach 1792–1806. Kupił te dobra od Edmunda Puecklera, a sprzedał po 14 latach Leopoldowi von Larisch.

Wiosną 1836 r. porucznik Józef von Raczek, po śmierci matki z domu Galli, odziedziczył opisywane tutaj dobra Przyszowice. Na początku 1871 r. Guido Raczek przekształcił te dobra w fideikomis. W latach 1890–1895 powstał tutejszy pałac jako siedziba rodziny von Raczek.

Wiosną 1853 r. Karol von Raczek kupił od mistrza hutniczego Józefa Madejskiego niedalekie Gierałtowice.

W kalendarzach gotajskich Raczkowie wymieniani są jeszcze jako szlachta śląska do wybuchu II wojny światowej. Współczesne wydawnictwa genealogiczne już o nich nie wspominają.

Źróło: peuk.fiiz.pl