Punkt oporu wzg. 319 "Nowy Bytom" - 13. Schron bojowy
32/37
Kolejny najcięższy schron artylerii polowej (tradytor południowy) powstały w klasie odporności "E". Obiekt posiada kopułę obserwacyjną (ZO 1937 N990 66) i półkopułę pancerną (W.I. - 1938 1/1). Uzbrojenie schronu stanowiła armata 75mm, 2 ckm (jeden w półkopule pancernej i jeden w strzelnicy ściennej), 1-2 rkm. Funkcję wyjścia ewakuacyjnego spełniał otwór strzelnicy działowej. Schron jest w dobrym stanie, zachował pancerze, w szybie kopuły obserwacyjnej bezdomni wymurowali piec, zaśmiecony. Obecnie jest zamieszkały.
Źródło: fortyfikacja.pl
Punkt oporu wzg. 319, położony w rejonie Rudy Śląskiej - Nowy Bytom i Czarny Las, jest najdalej wysuniętym odcinkiem umocnionym na zachód od Katowic. Znajdował się u nasady tzw. "klina bytomskiego" i zamykał drogi wychodzące z Zabrza. Składał się z obiektów wyposażonych w kopuły i półkopuły pancerne, działa i ckm-y. W głębi punktu oporu znajdują się umocnione koszary i magazyn amunicji. Z ciężkich schronów do naszych czasów nie dotrwały obiekty Nr 24 i 28 (schrony nr 4 i 7) oraz jeden schron pozorno-bojowy, który znalazł się w nasypie kolejowym. Ile ponad to obiektów pozornych i pozorno-bojowych rozebrano, trudno ocenić, gdyż nie zachowała się żadna dokumentacja tego odcinka umocnień. Obiekt Nr 24, sądząc po ilości zużytego materiału (529 m3 betonu) należał do schronów średniej wielkości i nie odbiegał wymiarami od swych najbliższych sąsiadów. Natomiast Nr 28 ze swymi 490,25 m3 był jednym z mniejszych obiektów na tym odcinku. Został rozebrany w 1973 roku.
Źródło: fortyfikacja.pl