Budynek Urzędu Miasta w Rybniku

Nowy Ratusz, w przeciwieństwie do tradycji zachowanej w wielu innych polskich, i nie tylko, miastach, znajduje się poza obrębem Rynku. Gmach wzniesiono pod koniec lat 20. XX w. za czasów burmistrza Władysława Webera jako piękną budowlę klasycystyczną, której elementem wyróżniającym jest reprezentacyjna północna elewacja frontowa. Wnętrza pomieszczeń reprezentacyjnych z główną salą posiedzeń noszą znamiona modernizmu. W oknach sali posiedzeń i westybulu znajdują się cenne witraże z pracowni Braci Żeleńskich z Krakowa, przedstawiające „Rybnik” i związane z nim „Górnictwo”, „Hutnictwo”, „Przemysł” i „Rolnictwo”, zaprezentowane w duchu popularnego wówczas symbolizmu. Gmach Urzędu Miejskiego dotrwał do czasów współczesnych praktycznie w niezmienionym kształcie, jedynie pod koniec lat 90. budynek rozbudowano od strony południowej.

Reprezentujący także styl klasycystyczny Stary Ratusz został wybudowany na miejscu dawnej arendy w latach 1822–1823 w północnym narożniku zachodniej pierzei Rynku. Na I piętrze mieścił się pokój posiedzeń magistratu, kasa skarbowa i urząd starosty. Na parterze po obu stronach sieni były pomieszczenia przeznaczone na izbę, alkierze i kuchnię. W pomieszczeniach bocznych budynku głównego znajdowały się: urząd budowlany i legalizacyjny, pomieszczenia na beczki do legalizacji, mieszkanie służbowe, areszt, remiza, stajnia, szopy na drewno, węgiel, sprzęt, materiały budowlane oraz oddzielny chlewik. Do dnia dzisiejszego bryła budynku starego Ratusza nie uległa zmianie. Z zachowanych w kuli dokumentów wynika jednak, iż latem 1893 r. został wykonany zewnętrzny remont budynku oraz nabyty i zamontowany na wieży nowy zegar kwadransowy wyprodukowany przez firmę A. Eppner z Silberbergu, o numerze kolejnym 498. Ozdoby wieży, tj. gwiazda, chorągiewka w formie ryby i kula, zostały na nowo ozłocone i zamontowane. Kolejne odrestaurowanie wieży i kopuły miało miejsce w 1926 r. Władze miasta w 1929 r. zostały przeniesione do nowo wybudowanego Ratusza przy ulicy Chrobrego, inne instytucje użyteczności publicznej do budynku starostwa. Wówczas więc głównym użytkownikiem Ratusza została policja. W okresie okupacji hitlerowskiej Ratusz był użytkowany przez policję niemiecką. Po 1945 r. w większości budynek był zajęty przez milicję do czasu wybudowania własnego obiektu. W 1969 r. dokonano głównego remontu zegara na wieży i zainstalowano kuranty z melodią pochodząca z pieśni powstańczej wg kompozycji Ludwika Szczerby z Wodzisławia Śląskiego. Od 1 stycznia 2003 r. z wieży rozbrzmiewa hejnał miejski skomponowany przez Mirosława Błaszczyka. Od 1970 r. głównym użytkownikiem Ratusza jest Muzeum. Ponadto pomieszczenia użytkowali: do 1977 roku ORMO, do 1989 Archiwum Państwowe Oddział w Katowicach.

Źródło: peuk.fiiz.pl