Teatr Zagłębia w Sosnowcu
A/1633/96 z 30/09/1996
Teatr Zagłębia należy do najważniejszych atrakcji krajobrazu kulturowego Sosnowca, nie tylko z uwagi na jego walory architektoniczne. Znacznie ważniejsze z historycznego punktu widzenia było jego znaczenie dla rozwoju kultury na terenie Zagłębia Dąbrowskiego. Fenomen teatru polegał na tym, iż został on otwarty na długo przed tym, jak Sosnowiec uzyskał prawa miejskie, kiedy najliczniejszą grupę mieszkańców stanowili robotnicy. Szybko stał się on ostoją polskości w ciemiężonym przez cara Zagłębiu Dąbrowskim, podnosił Sosnowiec do rangi wielkomiejskiej, zapisał się w dziejach regionu, także w walce Śląska o polskość, zwłaszcza w czasie powstań śląskich.
Wybudowany jako szósty teatr w Polsce, po Warszawie, Lwowie, Krakowie, Łodzi i Poznaniu, swoją działalność zainaugurował „Zemstą” Aleksandra Fredry wystawioną 6 lutego 1897 r. Obiekt wzniesiony został wg planów architektonicznych Karola Steczkowskiego. Pierwotnie planowany był jako kompleks: Teatr Zimowy, Hotel Saski i Teatr Letni. Gmach teatru jak na ówczesne czasy był imponujący: miał widownię na 700 miejsc, loże, oświetlenie elektryczne, zdobione portretami polskich pisarzy i kompozytorów wnętrza. Wielokrotnie przebudowywana siedziba teatru nie zachowała do dzisiaj swojej pierwotnej formy, ale i tak zachwyca swoją architekturą. Niestety do czasów współczesnych nie zachowały się elementy jego pierwotnego wystroju i wyposażenia wnętrz.
Zespół Teatru Zagłębia oprócz klasycznej literatury oferuje swoim widzom spektakle, w których muzyka, jeśli nie gra głównej roli, to jest równorzędną z innymi elementami. W minionym dziesięcioleciu najbardziej spektakularną pozycją tego rodzaju była „Opera za trzy grosze” B. Brechta i K. Weilla w reżyserii Jacka Bunscha. Muzykalności i poczucia humoru nie można na pewno odmówić aktorom występującym w widowisku „Perły kabaretu” M. Hemara, przygotowanym przez Janusza Szydłowskiego czy w przedstawieniu „Tango Tango” w reżyserii Janiny Niesobskiej. W repertuarze znajdują się także liczne propozycje dla najmłodszych widzów.
Teatr Zagłębia w 2009 r. został wyróżniony za ponad stuletnią działalność artystyczną i promocję regionu poprzez sztukę Zagłębiowską Nagrodą Humanitas. W 2011 r. natomiast został wyróżniony przez krytyków teatralnych, którzy przyznali jego aktorom dwie Złote Maski.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Teatr Zagłębia został powołany do życia w 1897 r. Uroczyste otwarcie teatru, którego budowa odbyła się przy współudziale Gwarectwa „Hrabia Renard”, odbyło się 6 lutego 1897 r. Wystawiono wówczas „Zemstę” Aleksandra Fredry. Pierwszym dyrektorem został Czesław Teofil Janowski, który sprowadził do Sosnowca własny zespół aktorski. Pół roku po otwarciu teatru, zwanego wówczas Zimowym, otwarto Teatr Letni, jak bowiem wspomniano wcześniej, plany architektoniczne Karola Steczkowskiego obejmowały budowę całego kompleksu. Scena letnia, na którą przenoszono spektakle w sezonie letnim z macierzystej sceny, przetrwała do I wojny światowej, podczas której została rozebrana i spalona. Nigdy jej już nie odbudowano.
Budynek teatru był wielokrotnie przebudowywany. Obecną formę zyskał podczas modernizacji przeprowadzonej w latach 1976–1978 i po rozbudowie dokonanej w 1992 r.
W czasie swojej już ponad stuletniej historii, teatr zmieniał również wielokrotnie swoje nazwy: Teatr Polski (1920), Teatr Miejski (1927), Teatr Zagłębia (1955).
Pierwsze lata istnienia teatru potwierdziły tezę, że scena w mieście była niezwykle potrzebna. Sosnowiecka scena była jedynym teatrem z prawdziwego zdarzenia w regionie, co więcej tu właśnie dbano o podtrzymywanie tradycji patriotycznych. Trudny okres I poł. XX w. przerwało zakończenie II wojny światowej, po której teatr odzyskał swoją świetność. Kontynuując swoje tradycje patriotyczne, stał się zapleczem opozycji i w związku z tym został w 1948 r. zamknięty. Otwarty po siedmiu latach, w 1955 r., otrzymał swoją obecną nazwę – Teatr Zagłębia.
Źródło: peuk.fiiz.pl