Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej

Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej im. prof. Witolda Sławińskiego – park krajobrazowy znajdujący się na terenie województwa podlaskiego w gminach Janów, Sokółka, Knyszyn, Czarna Białostocka, Szudziałowo, Dobrzyniewo Duże, Wasilków, Supraśl, Krynki, Gródek i Michałowo.

Powierzchnia parku wynosi 72 860,17 ha, natomiast powierzchnia otuliny – 53 827,54 ha. Jego siedzibą jest Supraśl.

Celem powołania parku była ochrona naturalnych zespołów leśnych, dolin rzecznych, licznie występujących obszarów źródliskowych oraz różnorodnych form polodowcowej, falistej rzeźby terenu, z morenowymi pagórkami i zagłębieniami wytopiskowymi.

Krajobraz
Rzeźba terenu Parku została ukształtowana w czasie zlodowacenia środkowopolskiego. Jej cechą charakterystyczną jest mozaika form geomorfologicznych, którą tworzą ciągi moren czołowych, kemy, ozy, misy wytopiskowe i sandry. Występują nieliczne wydmy, powstałe w wyniku procesów eolicznych. Wzniesienia Parku, w kilku miejscach przekraczające wysokość nawet 200 m n.p.m., poprzedzielane są obszarami równin, zabagnionymi nieckami i dolinami niedużych rzek. Przez środek obszaru szeroką doliną płynie rzeka Supraśl. W całej Puszczy Knyszyńskiej jest wiele torfowisk i obszarów podmokłych, tworzących się w dolinach rzek i strumieniach oraz w zagłębieniach bezodpływowych. Jeziora zachowały się w stanie szczątkowym i to jedynie na obszarach pogranicznych Puszczy na wschodzie i południowym wschodzie.

78% powierzchni Parku przypada na lasy, które w dużym stopniu zachowały charakter naturalny. Jest to las monumentalny zbliżony do południowej tajgi z dużą liczbą starych i potężnych drzew. Dominują bory sosnowe i sosnowo-świerkowe. W północnej i południowej części Puszczy występują grądy, a wzdłuż dolin rzek i strumieni rosną łęgi jesionowo-olszowe i olsy.

Grunty orne zajmują 13% powierzchni Parku, łąki i pastwiska 7%, inne tereny (zabudowa, drogi, wody) 2%.

Flora
W parku rosną 843 gatunki roślin naczyniowych, m.in.:

• pióropusznik strusi (Matteucia struthiopteris)
• chamedafne północna (Chamaedaphne calyculata)
• fiołek torfowy (Viola epipsila)
• wierzba borówkolistna (Salix myrtilloides)
• wątlik błotny (Hammarbya paludosa)
• brzoza niska (Betula humilis),
• wierzba lapońska (Salix Lapponum)
• goździk pyszny (Dianthus superbus)
• rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia)
• stoplamek plamisty (Dactylorhiza maculata)
• żłobik koralowaty (Corallorhiza trifida)
• turówka leśna (Hierochloë australis)
• żurawina drobnoowocowa (Vaccinium microcarpum)
• konietlica syberyjska (Trisetum sibiricum)
• bażyna czarna (Empetrum nigrum)
• gnidosz błotny (Pedicularis palustris)
• dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis)

Fauna
Na terenie parku bytuje 153 gatunki ptaków i 5 gatunków gadów, m.in.:

• jaszczurka zwinka (Lacerta agilis)
• jaszczurka żyworodna (Lacerta vivipara)
• padalec (Anguis fragilis)
• zaskroniec (Natrix natrix)
• żmija zygzakowata (Vipera berus)
• bocian czarny (Ciconia nigra)
• trzmielojad (Pernis apivorus)
• gadożer (Circaetus gallicus)
• orzełek włochaty (Hieraaetus pennatus)
• jarząbek (Bonasa bonasia)
• cietrzew (Tetrao tetrix)
• żuraw (Grus grus)
• puchacz (Bubo bubo)
• sóweczka (Glaucidium passerinum)
• włochatka (Aegolus funereus)
• dzięcioł białogrzbiety (Dendrocopos leucotos)
• dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus)
• dzięcioł czarny (Dryocopus martius)

Rezerwaty przyrody

Na terenie Parku:

• Bahno w Borkach
• Budzisk
• Chomontowszczyzna
• Góra Pieszczana
• Jałówka
• Jesionowe Góry
• Karczmisko
• Kozłowy Ług
• Krasne
• Krzemianka
• Krzemienne Góry
• Las Cieliczański
• Międzyrzecze
• Stara Dębina
• Stare Biele
• Surażkowo
• Taboły
• Wielki Las
• Woronicza

Na terenie otuliny:

• Kulikówka
• Starodrzew Szyndzielski

Źródło: wikipedia.pl