Gr. boj. "Wymysłów" - 02. Schron bojowy nr 53

Schron został wybudowany w 1938 r. Znajduje się w miejscowości Wymysłów i wchodzi on w skład pozycji zwanej Pozycją polową "Kozłowa Góra", która jest częścią linii umocnień z II Wojny Światowej o nazwie Obszar Warowny Śląsk.

Jest to schron przeznaczony dla 2-3 stanowisk ckm (w tym jednego umieszczonego w pancernej kopule). Wyposażony dodatkowo w garaż dla armatki przeciwpancernej - do użycia na stanowiskach ogniowych wokół schronu. Kopuła pancerna została wyprodukowana w 1938 roku w Ostrowcu Świętokrzyskim, na co wskazuje sygnatura kopuły (ZO 1938 148 N1079).

Był to główny punkt obrony tej pozycji z zadaniem obrony drogi biegnącej po grobli przy zbiorniku wodnym Kozłowa Góra. Schron ten znajduje się w dość kiepskim stanie, do czego prawdopodobnie przyczynili się radzieccy saperzy, którzy zebrali w schronie okoliczne niewybuchy i wysadzili je wewnątrz schronu, powodując jego uszkodzenie. W bezpośredniej okolicy schronu możemy dostrzec (leżące w odległości do kilkudziesięciu metrów) spore części ścian i stropu.

Ciekawy epizod z udziałem tego schronu wydarzył się w październiku 1939 roku. Na tym schronie Niemcy przetestowali swoją nową, tajną broń do walki z fortyfikacjami - ładunki kumulacyjne. Zdetonowane zostały tutaj dwa ładunki: jeden o wadze 12,5kg, a drugi o wadze 50kg, który zdołał przebić pancerz. Ślady tych detonacji są doskonale widoczne na kopule pancernej schronu. W pracach niemieckich saperów uczestniczył por. Witzig, który był w późniejszym czasie dowódcą grupy niemieckich spadochroniarzy, którzy w maju 1940 roku używając ładunków kumulacyjnych testowanych w Polsce, zdobyli belgijską twierdze Eben Emael. Dzięki tej nowej broni niewielka grupa żołnierzy niemieckich zdołała w krótkim czasie obezwładnić wielką twierdze, w której broniło się około 500 żołnierzy.

Źródło: M. Sindera, Odcinek od Przeczyc (...) do Wymysłowa [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 52-57