Rynek w Żorach

Centrum miasta, czyli Śródmieście wraz z zabytkowym rynkiem, powstało wraz z lokacją miasta na prawie magdeburskim dokonaną przez księcia Władysława Opolskiego w 1272 r. Wówczas jednak nie zajmowało tak dużej powierzchni jak dzisiaj. Otaczające miasto niegdyś mury obronne nie przetrwały do czasów współczesnych, pozostały jedynie ich małe fragmenty. Odbudowano jednak bramy, którymi można się było kiedyś dostać na teren Żor – górną i dolną (zwaną również cieszyńską i krakowską).

Stare Miasto, tak jak i całe Żory, było wielokrotnie trawione przez pożary. Już w 1552 r. spłonęła połowa miasta, które było praktycznie w całości drewniane. Kolejne pożary wybuchły w 1661, 1702, 1807 oraz 1945 r. Każdy z nich niszczył miasto doszczętnie. Na trwale w historii i mentalności żoran zapisał się jednak pożar z 1702 r., aczkolwiek nie był on największy. Wówczas bowiem ludność miasta złożyła uroczyste ślubowanie, iż każdego roku, w rocznicę pożaru (11 maja), odbywać się będzie uroczysta błagalna procesja w intencji odwrócenia klęski pożarów od Żor. Mieszkańcy miasta obietnicy dotrzymali, niestety jednak nie uchroniło ich to przez kolejnymi nieszczęściami. Po pożarze w 1807 r. nakazano już nawet wznosić zabudowę jedynie murowaną, niestety miasto spłonęło ponownie w 1945 r. Święto Ogniowe – bo taką nazwę nosi wspomniana wyżej procesja błagalna – odbywa się z niewielkimi przerwami co rok od złożenia uroczystego ślubowania. Od 2002 r., czyli 300-tnej rocznicy wielkiego pożaru, święto z roku na rok nabiera coraz bardziej świeckiego charakteru. Przed procesją na rynku odbywają się pokazy sprzętu strażackiego, a wieczorami spektakle teatralne, w których ogień jest motywem przewodnim. Warto także wspomnieć, iż w 2002 r. odsłonięto w mieście dwie tablice pamiątkowe dedykowane historii pożarów – w kościele pw. śś. Filipa i Jakuba oraz na ratuszu.

Źródło: peuk.fiiz.pl