Brama Odrzańska w Brzegu

Brama Odrzańska (niem. Odertor, dawniej Oderthor) – brama w systemie fortyfikacji miasta Brzeg. Wybudowana według późnorenesansowego projektu Bernarda i Petera Niuron, architektów włoskich, w roku 1595. Znajdowała się pierwotnie przy bastionie broniącym zamek brzeski od strony Odry. Ostatnia architektoniczna pozostałość po twierdzy brzeskiej.

Brama Odrzańska prowadziła na drewniany zwodzony most odrzański użytkowany do 1844 roku, nieco dalej w dół rzeki niż współczesny Most Piastowski. Budowla z piaskowca, została wykonana przez brzeskich mistrzów murarskich Jerzego Schobera i Michała Kockerta. Prawdopodobnie sklepienie budowli wykonał mistrz Fabian Geppert, pod którego okiem pracowali J. Schober i M. Kockert. Natomiast forma wyrazu i kompozycja części architektoniczno-plastycznej frontu bramy wskazuje na autorstwo Gerharda Hendrika.

Ma ona formę łuku triumfalnego o półkolistej, boniowanej archiwolcie z herbem miasta Brzeg trzymanym przez anioła w kluczu. W przyłuczach na okrągłych paterach umieszczono pełnoplastyczne marcjalne głowy rycerzy. Świadczą one o wpływie szkoły niderlandzkiej. Powyżej znajduje się attykowa ściana zdobiona herbami księcia Joachima Fryderyka i jego żony Anny Marii von Anhalt, które są przytrzymywane przez pary lwów i gryfów.

Ponad kartuszami herbowymi została ona zwieńczona zawołaniem rodowym książąt brzeskich wypisanym złotymi zgłoskami: „VERBUM DOMINI MANET IN AETERNUM” (z łac. „Słowo Pańskie trwa na wieki”, 1P 1,25).

Bramę z pierwotnej lokalizacji usunięto w 1895 (wraz z likwidacją bastionu) i przeniesiono ją 250 m dalej do przyzamkowego ogrodu w obecnym Parku Nadodrzańskim przy pagórku dawniej zwanym wzgórzem burmistrza Peppela.

Źródło: wikipedia.pl