Baszta Prochowa w Gryficach
52, nr decyzji Kl.V.-0/31/55 z 30 lipca 1955 r.










Baszta Prochowa w Gryficach to gotycka budowla obronna z przełomu XIV i XV wieku, która stanowi jedną z nielicznych zachowanych części dawnych fortyfikacji miejskich. Wzniesiona w północno-wschodniej części Starego Miasta, nieopodal rzeki Regi i dawnego młyna, była integralnym elementem systemu obronnego miasta. Swoją nazwę zawdzięcza magazynowaniu w niej i w jej pobliżu prochu strzelniczego. Dziś obiekt pełni funkcję turystyczną i należy do najważniejszych zabytków Gryfic.
Historia i funkcje baszty
Baszta powstała na planie koła jako dwuwalcowa wieża z cegły, wzniesiona w stylu gotyckim. Jej wysokość to ponad 25 metrów, a całkowita kubatura wynosi prawie 568 m³. Otwory strzelnicze umieszczone w murach pełniły funkcję zarówno obronną, jak i obserwacyjną. W średniowieczu baszta współdziałała z innymi elementami fortyfikacji – basztami Mostową i Młyńską, bramą Reską oraz barbakanem, tworząc skuteczny system ochrony miasta.
Wpisana do rejestru zabytków w 1955 roku, baszta zachowała się do dziś jako unikatowy przykład średniowiecznej architektury militarnej w regionie.
Architektura i wygląd
Baszta Prochowa zbudowana została z cegły w wiązaniu gotyckim. Jej bryła składa się z dwóch cylindrycznych walców – dolnego, szerszego oraz górnego, węższego, zwieńczonego stożkowatym dachem. Otwór wejściowy znajduje się na wysokości około trzech metrów, a do wnętrza prowadziły dawniej kamienne schody i drewniany podest. W górnej części wieży znajdowała się hurdycja – drewniana galeria obronna, z której zachował się otwór wyjściowy.
Rewitalizacja i współczesne wykorzystanie
Po II wojnie światowej baszta pełniła funkcję miejsca zbiórek harcerskich, później przez wiele lat pozostawała nieużytkowana. Dopiero w ramach rewitalizacji w 2007 roku obiekt odnowiono i przystosowano do celów turystycznych. Prace obejmowały m.in. wykonanie nowego wejścia, wymianę stolarki, podniesienie dachu oraz stworzenie balkonu widokowego.
Dziś baszta Prochowa w Gryficach nie jest dostępna dla zwiedzających, ze względu na brak schodów prowadzących do wieży, a szkoda gdyż z balkonu roztacza się malowniczy widok na okolicę i tereny nad Regą.
Baszta Prochowa jako atrakcja Gryfic
Baszta Prochowa jest jednym z najlepiej zachowanych zabytków fortyfikacyjnych w Gryficach. Obiekt przyciąga miłośników historii, turystów i mieszkańców, stanowiąc ciekawy punkt na trasie zwiedzania miasta. To także przykład udanej rewitalizacji, która pozwoliła ocalić fragment średniowiecznego dziedzictwa i nadać mu nowe życie.
Inne obiekty znajdujące się w:
Mury obronne w Gryficach
- Baszta Prochowa w Gryficach
- Brama Kamienna w Gryficach
- Brama Wysoka w Gryficach