Mury obronne w Gryficach

Mury obronne w Gryficach to jeden z najstarszych i najważniejszych elementów średniowiecznych fortyfikacji miasta. Zbudowane w XIV wieku, wyznaczały granice Starego Miasta, zastępując wcześniejszą palisadę ziemno-drewnianą. Tworzyły zwartą, owalną linię, łączącą bramy miejskie, baszty i basteje, które skutecznie chroniły Gryfice przed najeźdźcami. Dziś można podziwiać ich fragmenty, które wciąż są imponującym świadectwem dawnych czasów.

Historia i rozwój obwarowań

Budowę murów rozpoczęto około 1300 roku, a ich długość wynosiła około 650 metrów przy szerokości od 200 do 350 metrów. Początkowo powstały z kamienia, a później uzupełniono je cegłą w charakterystycznym wiązaniu wendyjskim. Wysokość murów wahała się od 3 do 5 metrów, a grubość sięgała nawet 80 cm. Fortyfikacje połączone były z Bramą Kamienną, Bramą Wysoką, Bramą Reską, a także trzema basztami – Prochową, Mostową i Młyńską oraz sześcioma bastejami.

Zewnętrzną linię murów wzmacniały skarpy, a od strony wewnętrznej znajdowały się schody i hurdycje, z których prowadzono obserwację i obronę. Dodatkowym zabezpieczeniem był wał ziemny, usypany w XVII wieku, a podczas wojen napoleońskich w 1807 roku wykorzystany do obrony miasta.

Architektura i zachowane fragmenty

Mury miejskie były zwieńczone blankami, co uwieczniono na rycinach i mapach, m.in. na Wielkiej Mapie Księstwa Pomorskiego z 1618 roku autorstwa Eilhardusa Lubinusa. Choć duża część obwarowań została rozebrana w XIX i XX wieku, do dziś zachowały się ich fragmenty. Można je zobaczyć m.in. przy ulicach Wałowej, Górskiej, Niepodległości, Murarskiej i wzdłuż rzeki Regi.

Podczas prac archeologicznych przy ulicy Wałowej i Klasztornej odkryto relikty muru oraz pozostałości fosy. Najbardziej charakterystyczne fragmenty zachowały się w południowej części miasta i zostały wpisane do rejestru zabytków w 1955 roku.

Rewitalizacja i ochrona zabytku

W ostatnich dziesięcioleciach mury obronne poddawane były procesowi rewitalizacji. W 2005 roku odrestaurowano fragment południowego odcinka między Bramą Wysoką a rzeką Regą. Kolejny etap renowacji, zaplanowany w 2011 roku, objął dalszą konserwację i zabezpieczenie zabytku. Dzięki tym działaniom mury stały się ważnym elementem miejskiego krajobrazu i atrakcją turystyczną Gryfic.

Mury obronne jako atrakcja turystyczna

Dziś mury obronne w Gryficach są chętnie odwiedzane przez turystów i stanowią jeden z najciekawszych zabytków Pomorza Zachodniego. Spacerując wzdłuż ich fragmentów, można przenieść się w czasie i wyobrazić sobie życie w średniowiecznym mieście otoczonym solidnymi obwarowaniami. To obowiązkowy punkt zwiedzania dla wszystkich, którzy chcą lepiej poznać historię Gryfic.