Pałac w Miedarach (Kopaninie)

Początkowo Kopanina należała do dóbr rycerskich. W 1538 r. właścicielem Kopaniny był Kokorz z Kamieńca Ząbkowickiego. W 1645 r. dobra te nabył Friedrich von Koschutzki. Po raz kolejny Kopanina zmienia swego właściciela w 1689 r., kiedy to dobra kopanieckie nabył Adam Czormberg von Galowicz. W 1761 r. Elżbieta Czomberg von Galowicz wstąpiła w związek małżeński z Gustawem hrabią von Frankenberg. Nowożeńcy objęli od razu w posiadanie dobra kopanieckie. Zarządzali nimi do 1808 r. Wtedy to Kopanina stała się własnością rodziny von Stockmans. Od 1834 do 1847 r. znajdowała się we władaniu majora Ferdynanda von Logau. W 1847 r. majątek kopaniecki otrzymał na własność zięć majora, Ludwig hrabia von Frankenberg. Nie był to zbyt szczęśliwy okres dla Kopaniny. Zaledwie 10 lat później, w 1857 r. dobra Ludwiga hrabiego von Frankenberg zostały poddane przymusowej licytacji z powodu olbrzymich długów hrabiego. Licytację wygrał Fryderyk hrabia von Praschma z Niemodlina. W dniu 5 kwietnia 1865 r. dobra te nabył szwagier hrabiego Fryderyka, Engelbert hrabia von Furstenberg ze znanego rodu Herdingen.

Rodzina Furstenberg pochodziła ze starego rodu szlachty westfalskiej. Według starych dokumentów jako rodowe gniazdo dla tej rodziny wymienia się od 1080 r. Furstenberg w powiecie Arnsberg. Ponadto rodzina hrabiego Engelberta posiadała dziedziczne miejsce w izbie wyższej pruskiego parlamentu.

Pałac w Kopaninie został zbudowany w 1892 r., prawdopodobnie w miejscu jakiejś innej, wcześniejszej budowli tego typu. W latach 1897, 1907 oraz 1912 zamek został przebudowany. W jego pomieszczeniach znajdowały się zbiory starej porcelany oraz bogata kolekcja obrazów.

Obiekt szczęśliwie przetrwał okres II Wojny Światowej. W latach późniejszych wnętrza pałacu zostały zaadaptowane na potrzeby ludzi specjalnej troski. Obecnie w obiekcie mieści się Państwowy Dom Pomocy Społecznej „Szkoła Życia”.

Historia rodu

Stary śląski ród pochodzący z księstwa oleśnickiego. Siedzibą rodową były Galowice koło Bierutowa, dlatego do swojego nazwiska dodawali„ von Gallowitz” lub „von Galbitz". W źródłach występują od początku XV wieku - w tym samym czasie pojawiają się na Górnym Śląsku w okolicy Koźla i Gliwic. Jeden z pierwszych polskich heraldyków - Bartosz Paprocki zadedykował jeden z rozdziałów swojego „Slezskeho Sztambucha" „Urozonemu a statecznemu Panu Hanussowi Czornberkowi z Galowie a na Komarnie etc. ”. W 1619 roku Adam sen. Czornberg, właściciel Sierot koło Toszka, członek stanów ewangelickich, przedstawiciel szlachty toszecko-gliwickiej występował przeciwko przywilejom katolickim. W połowie XVII wieku Adam jun. Czornberg z Galowic był właścicielem Kopaniny, która należała do tej rodziny do końca XVIII wieku.

Od końca XVII i w XVIII wieku większość licznie rozrodzonego rodu zaliczała się już do drobnej, biednej szlachty okręgu bytomskiego mieszkająca m.in. w Szałszy i Pniowach koło Gliwic, Łaziskach i Kamieniu koło Bytomia.

Po przyłączeniu Górnego Śląska do Prus, Franciszek Ernest Antoni Błażej Czornberg z Galowie (ur. 1739r.) przeniósł się do Austrii, gdzie był założycielem austriackiej linii baronowskiej.

Herb rodowy Czornberg

Herb rodowy Czornbergów posiada tarczę błękitną z trzema złotymi, gwiaździście położonymi widłami o trzech zębach. W późniejszych herbach widły zamienione zostały na trójzęby. W klejnocie dwoje złotych ukośnie postawionych wideł. Labry błękitno-złote.

Herb baronowski Czornberg

Herb baronowski czteropolowy: pole pierwsze czerwone, podzielone na cztery pola mniejsze: w pierwszym - kroczący w lewo (heraldycznie) złoty, ukoronowany lew; drugie - idący w prawo rycerz w zbroi, trzecie - złota sześcioramienna gwiazda, czwarte - złoty ukoronowany kroczący gryf. W polu drugim, błękitnym, herb rodowy - trzy złote trójzęby połączone heraldyczną różą. Pole trzecie - błękitne z dwiema ukośnie położonymi jedna nad drugą żelaznymi buławami. Pole czwarte - czerwone ze złotą rombową kratownicą.

Klejnot z pięcioma figurami od prawej (heraldycznie): 1. Czerwone, rozłożone dwa orle skrzydła, pomiędzy nimi złota sześcio-ramienna gwiazda. 2. Pomiędzy dwoma złotymi rogami bawolimi pół postaci ukoronowanego rycerza, trzymającego w prawej ręce miecz. 3. Środkowy - dwa rozłożone orle skrzydła, prawe - czerwone, lewe-błękitne. 4. Trzy skierowane grotami w dół złote strzały. 5. Trzy pióra strusie błękitno-złoto-błękitne.

Labry: prawe złoto-czerwone, lewe złoto-błękitne. Herb baronowski czteropolowy: pole pierwsze czerwone, podzielone na cztery pola mniejsze. W pierwszym - kroczący w lewo (heraldycznie) złoty, ukoronowany lew, drugie - idący w prawo rycerz w zbroi, trzecie - złota sześcioramienna gwiazda, czwarte - złoty ukoronowany, kroczący gryf.

Źródło: Emmerling Danuta, Górnośląskie zamki i pałace, 1999

1. Emmerling Danuta, Górnośląskie zamki i pałace, 1999