Kaplica Hallerów w Dworach (Oświęcim)
A-607/94 z 16.10.1994
Kaplica Hallerów w Dworach została wzniesiona na początku XIX wieku w parku dworskim w Dworach (Oświęcim) z przeznaczeniem na rodzinne mauzoleum Hallerów, właścicieli majątku. W kaplicy Hallerów znajduje się tablica poświęcona Cezaremu Hallerowi de Hallenburg, kapitanowi Wojska Polskiego, od 6 listopada 1918 roku komendantowi powiatowemu na powiat oświęcimski. Wojskowy zginął w 1919 roku pod Kończycami Wielkimi w bitwie o Śląsk Cieszyński przeciwko Czechom. Oprócz Cezarego Hallera, w kaplicy pochowani są jego syn Antoni, który zmarł w 1971 roku w Kanadzie i został sprowadzony, aby spocząć w krypcie w 1972 roku, Barbara Haller de Hallenburg-Rotmanowa, zmarła w 1805 roku we Włoszech oraz jej mąż Ignacy Rotman, zmarły w 1815 roku.
Kaplicę Hallerów w Dworach wzniesiono na rzucie koła, nakrywając jej wnętrze półkolistą kopułą. Ściany zewnętrzne zostały podzielone ośmioma pilastrami jońskimi, wspierającymi belkowanie. Powyżej belkowania biegnie profilowany gzyms koronujący, dekorowany fryzem kostkowym. Półokrągłe wejście usytuowano od zachodu. Prowadzi do niego pięć stopni. Wejście zamyka żelazna, klasycystyczna krata.
Kaplica grobowa rodziny Halerów wpisuje się w tradycję tworzenia odrębnych miejsc pochówków, w chwili kiedy władze austriackie zabroniły grzebanie zmarłych w kościołach. W podobnej konwencji co w Dworach będą wznoszone kaplice zamożniejszych rodzin na cmentarzach, czy też w parkach dworskich. W centralnym założeniu wolno stojącej kaplicy w parku można dostrzec inspiracje płynące z niedalekiej Kalwarii Zebrzydowskiej, gdzie do istniejących już kaplic z XVII
Źródło: wikipedia.pl
9 lutego 1919 roku został tu pochowany Cezary Haller, który zginął 26 stycznia 1919 roku w przegranej bitwie z oddziałami czeskimi pod Kończycami Małymi w gminie Zebrzydowice w powiecie cieszyńskim.
Pochowani są tu także ostatni właściciele posiadłości Barbara Haller–Rottmanowa i jej mąż Ignacy Rottman oraz Antoni Haller, syn Cezarego Hallera. W 2010 r. z inicjatywy Urzędu Miasta Oświęcim obiekt ten został gruntownie odnowiony.
Źródło: wikipedia.pl