Zamek Kazimierzowski w Przemyślu

Zamek Kazimierzowski – renesansowy zamek w Przemyślu, na Wzgórzu Zamkowym, położonym na wysokości 270 m n.p.m.

Pierwszy zamek został wzniesiony na wzgórzu po roku 1340, za panowania Kazimierza Wielkiego w miejscu drewniano-ziemnego grodu, w którym już w początkach XI wieku król Bolesław Chrobry zbudował murowaną romańską rotundę i palatium (pałac). Zamek Kazimierza Wielkiego został zbudowany w stylu gotyckim. Z tego okresu do dziś zachowała się jedynie ostrołukowa brama wjazdowa. Zamek ten został uszkodzony podczas najazdu Wołochów w 1498 roku. Odbudował go w latach 1514–1553 Piotr Kmita Sobieński, wzmacniając jego obronność poprzez budowę basteji. Zamek posiadał plan czworoboku z okrągłymi basztami na narożach, a w narożniku południowym czworoboczną wieżę. Pod zamkiem znajdował się ufortyfikowany przygródek. W latach 1616–1633 starosta Marcin Krasicki zlecił Galeazzo Appianiemu przeprowadzenie przebudowy zamku podwyższając baszty północną i wschodnią, natomiast skrzydło północno-wschodnie przekształcił na budynek mieszkalny z krużgankami. W 1678 roku starosta Marcin Kątski umieścił na zamku zbrojownię. W 2 poł. XVII wieku podejmowano próby wzmocnienia obronności zamku.

W latach 1759–1762 starosta Stanisław Poniatowski zburzył kurtynę południowo-zachodnią wraz z basztami i wybudował nowy mur pomniejszający obszar zamku o ok. 10 metrów. Do budynku bramnego dodano przypory. W latach 1865–1867 wykonano remont skrzydła północno-wschodniego i baszty północnej. Od 1884 roku na zamku swoją siedzibę miało Przemyskie Towarzystwo Dramatyczne "Fredreum".

Pod koniec XX wieku odbudowano częściowo mur kurtynowy od strony południowo-zachodniej i obie baszty przy tej kurtynie. Na dziedzińcu odsłonięto zarys romańskiej rotundy i palatium powstałego pod koniec panowania Bolesława Chrobrego. W 2012 r. zapoczątkowano prace nad wyeksponowaniem tych reliktów oraz odkrytej w trakcie prac romańskiej bazyliki trzynawowej mylnie określanej jako Cerkiew Wołodara.

Z baszty zamkowej, na którą można wejść w ramach zwiedzania zamku, rozpościera się widok na panoramę Przemyśla i przepływającej przez miasto rzeki San. 

Źródło: wikipedia.pl