Skansen "Zagroda Wsi Pszczyńskiej" w Pszczynie

Jedną z atrakcji Zabytkowego Parku Pszczyńskiego jest skansen o nazwie „Zagroda Wsi Pszczyńskiej”. Na jego terenie znalazły się obiekty architektury drewnianej z pobliskich rejonów. Większość pochodzi z XIX w. Ekspozycja utworzona została w 1975 r. i w kolejnych latach stopniowo rozrastała się. Obecnie znajduje się tutaj kilkanaście obiektów. Obok zwiedzania możemy także spróbować regionalnych potraw w karczmie, która została urządzona w zabytkowym młynie. Skansen leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Na teren ekspozycji zabytkowych obiektów wchodzimy przez XIX-wieczną szopę na siano pochodzącą z Frydku, pełniącą obecnie funkcję kasy. Jest to właściwie rekonstrukcja zabytku, gdyż oryginał był w tak złym stanie, że nie nadawał się do przeniesienia. Rekonstruując go użyto także materiału z rozebranej szopy z Miedźnej. Z miejscowości Grzawa przeniesiono chałupę z 1831 r. Drewniana budowla wzniesiona została na fundamencie z łamanego kamienia. Ma ona sień na przestrzał, dwie izby mieszkalne po jednej stronie, zaś po drugiej kuchnię i komorę. Wewnątrz umieszczono łóżko, XVIII-wieczne szafy, sprzęty kuchenne, obrazy świętych i stroje ludowe. XIX-wieczna kuźnia z Goczałkowic reprezentuje typową dla regionu konstrukcję, z piecem z łamanego kamienia i okapem odprowadzającym dym do otworu w dachu. W środku ekspozycja narzędzi kowalskich. Interesującym obiektem w skansenie jest niewątpliwie stodoła z Kobielic, z 1811 w. Reprezentuje ona typ rzadszy na ziemi pszczyńskiej, bowiem jest prostokątna, a częściej spotykane były obiekty ośmioboczne. Z Wisły Wielkiej pochodzi masztarnia z 1799 r. Jest to pomieszczenie dla koni, służące też do przechowywania wozów. Wewnątrz umieszczono ekspozycję narzędzi, takich jak drewniane widły, babki do ostrzenia kos, chomąta dla koni i krów oraz brony. Do innych ciekawych obiektów na terenie „Zagrody” należą także: spichlerz z Dębiny, z XVIII w., XIX-wieczna wozownia z Warszowic, młynek wietrzny z Zebrzydowic oraz spichlerze i pasieki. W starym młynie wodnym z miejscowości Bojszów urządzono karczmę „Stary Młyn”. W stylowo zagospodarowanych wnętrzach serwowane są regionalne smakołyki.

W skansenie prowadzone są również warsztaty edukacyjne, a na imprezach folklorystycznych, m.in. "Spotkaniach Pod Brzymem" spotykają się zespoły regionalne. Charakter miejsca oddają także inscenizacje obrzędów wielkanocnych i wieczerzy wigilijnej.

W skład ekspozycji wchodzą m.in.:

• szopa na siano z Frydku,
• wiata bramna z Golasowic (dawniej brama kościelna),
• stodółka z Kobielic,
• masztalnia z Wisły Wielkiej,
• spichlerz z Rudołtowic,
• wozownia z Miedźnej,
• stodoła z Kryr,
• pasieka,
• studnia z Łąki,
• kapliczka słupowa z Poręby
• młyn z wiatrakiem z Zebrzydowic,
• chałupa mieszkalna z Grzawy,
• kuźnia z Goczałkowic,
• młyn wodny z Bojszów.

Skansen znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli pszczyńskiej.

Źródło: slaskie.travel / wikipedia.pl