Gr. boj. "Chebzie" - 01. Schron bojowy nr 21
A/1000/2022
32/37







Schron bojowy nr 21 grupy bojowej "Chebzie" znajduje się w trudno dostępnym i nieco zapomnianym terenie, jest jednym z ciekawszych obiektów śląskiej architektury obronnej znanej dzisiaj pod nazwą Obszar Warowny "Śląsk". Wybudowany w 1937 roku, ten jednokondygnacyjny obiekt typu ciężkiego (Typ E) to świadectwo strategicznych przygotowań II Rzeczypospolitej do obrony Górnego Śląska.
Nietypowa konstrukcja i rzadkie rozwiązania architektoniczne
Schron wyróżnia się nieregularnym układem konstrukcyjnym, niespotykanym wśród wcześniejszych budowli tego typu. Wejście do schronu prowadzi przez skośny korytarz, co stanowi unikatowe rozwiązanie projektowe. Dodatkowo zastosowano zmienną grubość ścian, co mogło być odpowiedzią na ukształtowanie terenu i potrzeby kamuflażu.
Pancerze i uzbrojenie – solidna ochrona ogniowa
Obiekt wyposażono w aż dwie kopuły bojowe model 1938 – jedną pochodzącą z Zakładów Ostrowieckich, drugą od Wspólnoty Interesów. Trzeci z ciężkich karabinów maszynowych umieszczony został za pancerzem warstwowym, co zwiększało siłę ognia i zabezpieczenie załogi.
Elementy pancerne:
- 2 kopuły bojowe model 1938 (ZO oraz W.I.)
- Pancerz warstwowy z 1937
- Strzelnice c.k.m. i obrony bliskiej
- Wyjście ewakuacyjne z flankującą strzelnicą r.k.m.
Uzbrojenie obejmowało:
- 3 x ciężki karabin maszynowy wz. 30
- 1–2 x ręczny karabin maszynowy
Warunki techniczne i załoga
Schron wyposażono w mechaniczny wentylator główny oraz dwa ręczne wentylatory odsysania gazów prochowych. Posiadał również silnik oraz optyczny system łączności. Obsadę bojową stanowił 1 oficer, 3 podoficerów i ok. 14 żołnierzy.
Stan zachowania i obecna kondycja
Choć sam obiekt zachowany jest w dobrym stanie technicznym, wnętrze zostało mocno zdewastowane. Regularne palenie śmieci sprawiło, że ściany pokrywa gruba warstwa sadzy, a podłogę zasypuje popiół. Turyści powinni liczyć się z możliwością zabrudzenia ubrań.
Miejsce z potencjałem edukacyjnym i historycznym
Schron nr 21, wpisany do gminnej ewidencji zabytków miasta Ruda Śląska, ma duży potencjał jako część szlaku historyczno-militarnego. Jego unikalna architektura, zachowane pancerze i walory edukacyjne czynią z niego obiekt wart poznania, konserwacji i udostępnienia szerszej publiczności.
Schemat schronu
Rys. Schemat schronu bojowego nr 21 grupy bojowej "Chebzie".
Źródło: wirtualnaruda.pl / fortyfikacja.pl