Dwór Mieroszewskich w Sosnowcu

Nr w rejestrze zabytków:
703/63 z 12.06.1963
Aktualna funkcja: Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki
Data powstania obiektu: ok. 1790 r.
Opis
Wczesnoklasycystyczny pałacyk powstał ok. 1790 r. z inicjatywy hr. J. Mieroszewskiego, szambelana króla Stanisława Augusta. W 1863 r. był ośrodkiem przygotowań do powstania styczniowego. Obecnie swoją siedzibę ma tutaj Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki.

Pałacyk Mieroszewskich, który pomimo swojej nazwy, nigdy nie pełnił roli siedziby rodowej właścicieli Zagórza, powstał pod k. XVIII w., prawdopodobnie ok. 1790 r. Reprezentującą styl wczesnoklasycystyczny budowlę zaprojektował prawdopodobnie słynny wówczas architekt Franciszek Maria Lanci.

Pałacyk w Zagórzu, bo takim mianem z uwagi na lokalizację określa się także zabytek, powstał z inicjatywy hrabiego Józefa Mieroszewskiego, szambelana króla Stanisława Augusta lub też jego ojca Stanisława, ostatniego starosty będzińskiego. Właścicielami pałacyku była rodzina Mieroszewskich, a budowla służyła głównie jako dom gościnny dla licznie odwiedzających Mieroszewskich gości. Bywali w nim m.in. biskupi krakowscy.

Budowla położona jest w parku, z którym tworzył on zespół w połączeniu z zabudową folwarczną.

Początkowo pałacyk był parterowym murowanym dworkiem nakrytym naczółkowym dachem z facjatką na osi i balkonikiem. Do budowy konstrukcji budynku, szczególnie rusztowania dachowego, użyto belek z rozebranego dworku drewnianego. W 1876 r., w trakcie przebudowy obiektu, podwyższono cały budynek o piętro, a elewację frontową uzupełniono dwoma szczytami. Przebudowy tej dokonał najprawdopodobniej Jacek Siemieński, który dobra w postaci Zagórza i Klimontowa otrzymał od swojej ciotki – Jadwigi Mieroszewskiej (dawniej Siemieńskiej).

Na początku lat 70. XX w., przed umieszczeniem w nim Pracowni Konserwacji Zabytków, została usunięta przybudówka od strony wschodniej, przez co bryła pałacu uzyskała symetrię.

Obecnie ten klasycyzujący budynek jest pięcioosiowy, z trzyosiowym ryzalitem środkowym. Od strony północnej (frontowej), na osi, znajduje się ganek z dwiema kolumnami podtrzymującymi masywny balkon. Całość kryta jest czterospadowym dachem, przechodzącym od strony północnej w dwa szczyty. Elewacja wejściowa skierowana jest na stronę północną, natomiast elewacja ogrodowa na stronę południową. Jest to obiekt murowany z cegły, na rzucie prostokąta, dwutraktowy, urozmaicony ryzalitem środkowym od strony południowej.

W 1863 r. pałac Mieroszewskich był czynnym ośrodkiem przygotowań do powstania styczniowego.

W latach 70. XX w. obiekt został wyremontowany, a siedzibę znalazła w nim Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki, która istnieje w nim do dzisiaj. Niestety otaczający go park został zabudowany obiektami szpitalnymi w latach 60. i zatracił swój pierwotny charakter. Dziś można podziwiać więc jedynie jego pozostałości, wraz z grotą czy ruinami studni. Ogromną część parku zajmuje bowiem obecnie Szpital nr 3. W parku znajduje się skała z jaskinią, z której prawdopodobnie w dawnych czasach istniało przejście do pałacu.

Obecnie władze miasta planują zrewitalizowanie parku Mieroszewskich i udostępnienie go mieszkańcom miasta jako terenu rekreacyjnego.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Dwór (pałac) Mieroszewskich w Sosnowcu-Zagórzu został wzniesiony w 1777 roku przez hrabiego Józefa Mieroszewskiego w miejsce drewnianego dworu modrzewiowego na szczycie wzniesienia zagórskiego. Jest to jeden z dwóch pałaców, które były w tym miejscu usytuowane. Zachowany w postaci szczątkowej park niegdyś otaczał dwór ze wszystkich stron. Miejsce parku obecnie zajmuje szpital nr 3.

Początkowo był to parterowy murowany dworek kryty naczółkowym dachem z facjatką na osi i balkonikiem. Do budowy konstrukcji budynku, szczególnie rusztowania dachowego, użyto belek z rozebranego dworku drewnianego.

W 1876 roku w trakcie przebudowy podwyższono cały budynek o piętro, a elewację frontową uzupełniono dwoma szczytami. Na początku lat 70. XX w., przed umieszczeniem w nim Pracowni Konserwacji Zabytków, została usunięta przybudówka od strony wschodniej, przez co bryła pałacu uzyskała symetrię. Obecnie ten klasycyzujący budynek jest pięcioosiowy, z trzyosiowym ryzalitem środkowym. Od strony północnej (frontowej), na osi, znajduje się ganek z dwiema kolumnami podtrzymującymi masywny balkon. Całość kryta jest czterospadowym dachem, przechodzącym od strony północnej w dwa szczyty. Od lat 70. XX wieku w dworze znajduje się Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki.

Zaktualizowano 3 miesiące temu

Dane teleadresowe

Szpitalna 1
41-219 Sosnowiec
place
50.298534, 19.180493Skopiowano do schowka
N50º17'54.722", E19º10'49.775"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Tylko z zewnątrz
Obiekt dostępny do zwiedzenia tylko z zewnątrz.

Inne w kategorii: Pałace, dwory, wille To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.